چیزی که برای مرده، محبوب‌تر از دنیای زنده‌هاست
یکی از چیزهایی که برای اموات مؤمنین سودمند بوده و باعث شادی ارواح آنان می‌شود، دعای خیر، طلب آمرزش و نثار ثواب توسط زندگان برای آنان است.
روایت شده که رسول خدا صلی‌الله علیه وآله روزی از کنار قبری که صاحبش را روز قبل در آن دفن کرده بودند عبور می‌کردند. مشاهده کردند که خانوادۀ آن میت در کنار قبر گریه می‌کنند. در این هنگام خطاب به آنان فرمودند:
«لَرَکْعَتَانِ خَفِیفَتَانِ مِمَّا تَحْتَقِرُونَ أَحَبُّ إِلَى صَاحِبِ هَذَا الْقَبْرِ مِنْ دُنْیَاکُم»1
بی‌شک دو رکعت نماز سبکی که شما آن را کوچک می‌شمارید، برای صاحب این قبر محبوب‌تر از دنیای شما است.
در حدیثی دیگر، غزالی از رسول خدا صلی‌الله علیه و سلم روایت کرده که آن حضرت فرمودند:2
«مثل المیت فی قبره مثل الغریق یتعلق بکل شیء ینتظر دعوة من ولد أو والد أو أخ أو قریب»3
مَثَل مؤمنی که در قبر دفن شده است، حکایت انسانی است که در حال غرق شدن است. همچنان که انسانی که در حال غرق شدن است به هر چیزی چنگ میزند تا نجات یابد، انسانی که از دنیا رفته و جسمش در قبر دفن شده است هم در انتظار دعایی از طرف فرزند یا والد یا برادر یا سایر نزدیکانش است تا به‌وسیله دعای آن‌ها آمرزیده شود.
نکته‌ای که لازم است مطرح شود عبارت است از اینکه: اموات مؤمنین گناهکار، به خاطر ایمانشان از این امتیاز برخوردارند که از دعای زندگان و خیرات آنان بهره‌مند خواهند بود. برخلاف کفار که حتی با این خیرات هم از عذاب الهی نجات نخواهند یافت.
پی‌نوشت:
1. مجموعة ورام؛ ج2؛ ص 225
2. تا این لحظه در منابع دست‌اول، منبعی برای این حدیث پیدا نکردم
3. إحیاء علوم الدین ج 2 ص 186(غزالی در ادامه این روایت می‌نویسد: أخرجه أبو منصور الدیلمی فی مسند الفردوس من حدیث أبی هریرة قال الذهبی فی المیزان إنه خبر منکر جداً)