دو سؤال تنبه برانگیز خداوند از مشرکین
خداوند در قرآن کریم به رسول اعظمش دستور می‌دهد که با دو سؤال تنبه برانگیز، مشرکین را نسبت به خطایشان در عبادت کردن غیر خداوند متعال آگاهی دهد:
«قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ اللَّیْلَ سَرْمَداً إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ مَنْ إِلهٌ غَیْرُ اللَّهِ یَأْتیکُمْ بِضِیاءٍ أَ فَلا تَسْمَعُونَ»
«قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ النَّهارَ سَرْمَداً إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ مَنْ إِلهٌ غَیْرُ اللَّهِ یَأْتیکُمْ بِلَیْلٍ تَسْکُنُونَ فیهِ أَ فَلا تُبْصِرُونَ»[1]
بدین ترتیب که بر طبق آیۀ اول از مشرکین بپرسد:
«اگر خدا شب را تا روز قیامت یکسره و دائمی می‌کرد، به‌غیراز خدا کدام‌یک از معبودهای شما برایتان نور مىآورد تا به‌وسیله‌ی آن قادر به دیدن باشید»؟!
در این هنگام آن‌ها چاره‌ای نخواهند داشت به‌جز اینکه اعتراف کنند به‌جز خداوند کسی قادر به این کار نبوده و مستحق معبود واقع شدن نیست.[2]
دلیل اینکه خداوند به رسول اعظم دستور می‌دهد که به‌وسیله‌ی لزوم وجود روز و روشنایی، علیه مشرکین احتجاج کند این است که اگر روز و روشنایی نباشد، کارهایی مثل کسب کردن مایحتاج زندگی برای انسان میسر نخواهد بود.[3]
بر طبق آیۀ دوم نیز خداوند به رسولش دستور می‌دهد که از مشرکین بپرسد:
«اگر خدا روز را تا روز قیامت یکسره و دائمی می‌کرد، به‌غیراز خدا کدام‌یک از معبودهای شما برایتان شب را مىآورد تا در آن آرامش پیدا کنید»؟!
در این هنگام نیز آن‌ها چاره‌ای نخواهند داشت به‌جز اینکه اعتراف کنند به‌جز خداوند کسی قادر به این کار نبوده و مستحق معبود واقع شدن نیست.[4]
دلیل اینکه خداوند به رسول‌الله صلی‌الله علیه و آله دستور می‌دهد که به‌وسیله‌ی لزوم وجود شب، علیه مشرکین احتجاج کند این است که استراحت، راحتی و تجدیدقوایی که برای انسان ضروری است، به غیر شب برای انسان میسور نمی‌شود.[5]
[1] سوره قصص، آیه 71 و 72
[2] التبیان فی تفسیر القرآن ج8 172
[3] التفسیر الکبیر ج25 12
[4] التبیان فی تفسیر القرآن ج8 172
[5] التفسیر الکبیر ج25 12
- ۹۶/۱۱/۱۶