یادداشت‌های یک طلبه

یادداشت‌های یک طلبه

گاهی مطلبی تأثیرگذار می‌خوانم؛ سخنانی حکیمانه می‌شنوم؛ با نکاتی جالب مواجه می‌شوم.
اینجاست که حیفم می‌آید این مطالب را از دست دهم؛ نمی‌خواهم فراموششان کنم؛ و البته دوست دارم دیگران نیز از این مطالب بهره‌مند شود؛
مخصوصاً اگر این مطالب، کلام‌الله باشند که به عبارت خود قرآن «أحسن الحدیث» است؛
و یا فرمایشات معصومین علیهم‌السلام باشند که خودشان دربارۀ آن فرموده‌اند: «حدیث ما دل‌ها را زنده می‌کند».
این وبلاگ وسیله‌ای است برای این هدف تا چنین مطالبی ثبت‌ و منتشر شوند.

طبقه بندی موضوعی
پیوندها

آیا با وجود این دلیل آشکار، شک در خداوند روا است؟!

دوشنبه, ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۸:۲۷ ب.ظ

﴿قالَتْ رُسُلُهُمْ أَ فِی اللَّهِ شک فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ

رسولانِ آن‌ها گفتند: «آیا در خدا شک است؟! خدایى که آسمان‌ها و زمین را آفریده‏.

 

این آیه، احتجاجی است از طرف انبیاء الهی برای اثبات وجود پروردگار متعال است.

بعدازآنکه این رسولان الهی با دلایل روشن به‌سوی این اقوام آمدند، کفار و مشرکین گفتند: «ما به آنچه شما به آن فرستاده‌شده‌اید، کافریم! و نسبت به آنچه ما را به‌سوی آن مى‏خوانید، شک و تردید داریم‏».[1]

پیامبران الهی به این کفار چنین پاسخ دادند که:

باوجود آسمان‌ها و زمین و دلالت آن‌ها بر ضرورت فاطر و آفریننده، مجالی برای تردید و شک در خداوند باقی نمی‌ماند؛[2] زیرا وقتی خداوند خالق ما و ارواح انسان‌ها و فاطر جمیع ارزاق و مصالح آن‌ها است، چگونه می‌تواند قابل‌تردید باشد؟![3]

 

مرحوم علامه طباطبایی این کلام رسولان را در مقام اثبات توحید ربوبی خداوند می‌داند و آن را چنین تبیین می‌کند که:

در اولین نگاهی که به این جهان می‌کنیم، آن را مجموعه‌ای از موجودات  محدود و کثیری می‌یابیم که هر یک از آن موجودات از یکدیگر متمایز شده‌اند.

از طرف دیگر هیچ‌یک از این اشیاء، وجودش را از نفس خودش ندارند و به‌اصطلاح قائم‌به‌ذات نیستند؛ دلیل آن هم این است که اگر وجودشان از خودشان بود، هرگز دچار تغییر و نابودی نمی‌شدند. پس وجود آن‌ها و اجزاء‌شان از غیر خودشان است که آن غیر، خودش محدود به حدی نیست؛ والا خود آن موجود هم محدود به محدودکننده‌ای بود.

همچنین این موجود کثیرت بردار و متعدد نیست؛ زیرا موجودی متعدد می‌شود که حد بردارد و محدود شود؛ درحالی‌که موجود مرد بحث ما نامحدود است؛

و نیز ربوبیت این موجود، منحصره است و هیچ ربی غیر از او وجود ندارد؛ زیرا فقط او است که تمام مخلوقات را آفریده است و ازآنجا تدبیر امور مخلوقات به دست خالقشان است، پس تدبیر امور تمام مخلوقات به دست این موجود نامحدود است؛ و این موجود همان الله تبارک‌وتعالی است.[4]



[1] سوره ابراهیم، آیه 9

[2] تبیین براهین اثبات خدا، آیت الله جوادی آملی، ص 138

[3] التفسیر الکبیر، فخر رازی، ج ‏19، فخر رازی، ص 70

[4] المیزان فی تفسیر القرآن، علمه طباطبایی، ج ‏12، ص 26