دو نعمت بزرگ الهی به نام «روز» و «شب»
*قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ الله عَلَیْکُمُ اللَّیْلَ سَرْمَداً إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ مَنْ إِلهٌ غَیْرُ الله یَأْتیکُمْ بِضِیاءٍ أَ فَلا تَسْمَعُونَ* قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ الله عَلَیْکُمُ النَّهارَ سَرْمَداً إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ مَنْ إِلهٌ غَیْرُ الله یَأْتیکُمْ بِلَیْلٍ تَسْکُنُونَ فیهِ أَ فَلا تُبْصِرُونَ* وَ مِنْ رَحْمَتِهِ جَعَلَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ لِتَسْکُنُوا فیهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ*[1]
خداوند در این آیات به رسول اعظمش امر می‌کند تا با دو سؤال تنبه برانگیز مشرکین را نسبت به خطایشان در عبادت کردن غیر خدا آگاهی دهد:
«اگر خدا شب را تا روز قیامت یکسره و دائمی می‌کرد، به‌غیراز خدا کدام‌یک از معبودهای شما برایتان نور مىآورد تا به‌وسیلۀ آن قادر به دیدن باشید؟! و اگر خدا روز را تا روز قیامت یکسره و دائمی می‌کرد، به‌غیراز خدا کدام‌یک از معبودهای شما برایتان شب را مىآورد تا در آن آرامش پیدا کنید؟!»
آیا باوجوداین دلایل روشن بر وحدانیت خداوند آیا گوش و چشم فهم و تفکر ندارید که قبول کنید پروردگار و معبودی به جر خداوند یکتا وجود ندارد؟![2]
سپس به‌عنوان نتیجهگیرى از دو آیه قبل می‌فرماید:
«از رحمت الهى است که براى شما شب و روز قرار داد تا از یک‌سو در آن آرامش پیدا کنید و از سوى دیگر براى تأمین زندگى و بهرهگیرى از فضل خداوند تلاش کنید و شاید شکر نعمت او را بجا آورید».[3]
دلیل اینکه به‌وسیلۀ لزوم وجود روز و روشنایی علیه مشرکین احتجاج شده این است که «اگر روز و روشنایی نباشد، کارهایی مثل کسب کردن مایحتاج زندگی برای انسان میسر نخواهد بود».[4]
همچنین دلیل اینکه به‌وسیلۀ لزوم وجود شب علیه مشرکین احتجاج شده این است که «استراحت و تجدیدقوایی که برای انسان ضروری است، به غیر شب برای انسان میسور نمی‌شود».[5]