شباهت انسان به معدن جواهرات

از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:

"الناس معادن کمعادن الذهب و الفضه"

مردم معدن ها هستند، مانند معادن طلا و نقره. 

از این فرمایش نورانی دو نکته استفاده است.

اولین نکته ارزش و کرامت انسان است.

چرا که خداوند از بین موجودات فقط او را لایق مقام خلافت الهی قرار داد و فقط اوست که میتواند با شکوفا کردن استعدادهای ذاتی و متعالی خود به قربی برسد که حتی ملائکه هم توان رسیدن به آن مقام را ندارد.

این نکته را از آن قسمت فرمایش میتوان استفاده کرد که انسان را به معادن طلا و نقره توصیف کرده اند.

از یک طرف معدنی از طلا و نقره است؛ نه معدن اشیاء کم ارزش.

از طرف دیگر معدن و کان ارزش است. یعنی منبع فضایل و مکارم انسانی. نه ارزش اندک.

 اما دومین نکته ای که از این روایت شریف استفاده می شود این است که همچنانکه طلا و نقره به زحمت از معدنشان استخراج میشود، برای رسیدن به کمالات نیز باید زحمت کشید.

طلا و جواهرات به خودی خود در معادن ظاهر نیستند. بلکه برای تبدیل شدن به جواهر باید دمای هزاران درجه کوره آتش را به جان بخرد تا با ذوب شدن و جدا شدن ناخالصی های، ارزش پیدا کند.

تکالیف الهی که در قالبی تحت عنوان دین بیان شده است، عاملی هستند تا با به کار بسته شدن آنها، استعدادهای انسان شکوفا شده و ارزش معنوی او هویدا شود.

بدین ترتیب یکی از حکمت های تشریع احکام اعم از واجبات و محرمات این است که با امتثال آنها ارزش انسان و مقام والای او نمودار گردد.