علل تجملگرایی
برخلاف تجملگرایی به معنی نیک آن که عبارت است از گرایش فطری به بهرهمندی از زیباییها، تجملگرایی معنای دیگری نیز دارد که جزء خصلتهای ناپسند شمردهشده است و آن هنگامی است که تجملگرایی انسان را به سمت اسراف، تبذیر و ریختوپاش سوق دهد.
اگر تجملگرایی ناشی از مواردی همچون موارد زیر باشد، خصلتی ناپسند و مذموم است:
1.مد زدگی
به این معنی که کنارهگیری از داشتههای قبلی به خاطر قابلاستفاده نبودن و نیاز جدید نیست. بلکه این امکانات کارایی و زیبایی کافی رادارند و فقط به دلیل از مد افتادگی کنار گذاشته شوند.
2. حسادت
حسادت به فرد مقابل گاهی باعث میشود که انسان برای نشاندن آتش حسد خود، روی به تجمل بیاورد و بدین طریق طرف مقابل را به خاطر بیبهره بودن از چنین تجملاتی تحقیر نماید.
3. احساس حقارت
گاهی نیز در خود احساس حقارت میکند و برای جبران این خود کمتر بینی رو به تجملات میآورد.
4. تکبّر و خودبزرگبینی
یکی از جلوههای خودبزرگبینی این است که شخص برای اینکه برتری خود را برای دیگران اثبات کند، تجملاتش را به رخ آنان میکشد.
5. رفاهزدگی
گاهی اوقات انسان چنان نازپرورده میشود که محرومیت از کوچکترین امکانات و متحمل شدن کمترین زحمتها را برنمیتابد برای تأمین رفاه کامل خود به جمعآوری زخارف دنیوی میپردازد.
6. الگو قرار دادن افراد تجملگرا
بعضی از مردم افرادی را بهعنوان الگوی خود میدانند. و لذا وقتی میبینند الگوی زندگیشان به چنین زندگی تجملی روی آورده است، ناخودآگاه این تمایل در آنها نیز ایجاد میشود.
7. تأثیرپذیری از رسانهها
نقش برخی از شبکههای اجتماعی، سریالها و برنامههای شبکههای تلویزیونی و ماهوارهای، و تبلیغات رنگارنگ بازرگانی در ترویج فرهنگ تجملگرایی قابلانکار نیست.
8. جهالت و فقر فرهنگی
بعضی انسانها هدف اصلی را در کامجویی از همین دنیا مادی میدانند و بدون اینکه به روح و معنویات اصالت قائل باشند، شخصیت و شرافت و بزرگی را فقط در امور جسمانی وبرتری های مادی میدانند. لذا برای ایجاد چنین شخصیت کاذبی روی به تجملگرایی میآورند.
9. قانع نبودن
نداشتن روحیه قناعت و احساس عدم رضایت نسبت به داراییهای موجود از دیگر عوامل تجملگرایی است.
10. آدابورسوم غلط حاکم بر جامعه
در جوامع بشری آدابورسوم غلطی وجود دارد که به دلیل ابتلا اکثریت مردم به چنین رسومی، رفتهرفته این رسومات موجه جلوه دادهشده است. ازجمله این فرهنگهای اشتباه، تجملات و تشریفات غیر لازمی است که در زندگی، مهمانیها و مراسمت به کار میگیرند.
11. تنوعطلبی
تنوعطلبی به شکل افراطی آن باعث تزلزل روحی و عدم آرامش انسان نسبت به داشتههای خود میشود. به این صورت که رفتهرفته داراییهایش برایش تکراری میشود و درصدد جایگزینی آنها با امکانات جدیدتر برمیآید.
12. مصرفزدگی
فرهنگ مصرفزدگی معضلی اجتماعی است که در آن فرد بدون توجه به نیاز یا عدم نیازش به یک کالا، همواره در حال خرید آنها است. چنین فرهنگی یکی دیگر از عوامل تجملگرایی است.
13. فخرفروشی
یکی دیگر از عوامل ایجاد روحیه تجملگرایی، تفاخر و مباهات نسبت داراییها در جهت کسب اعتبار و شرافت است.
14. چشم و همچشمی
به این معنی که ترس از عقبماندگی مادی نسبت به دیگران، رقابتی منفی را در جهت زینت دادن به زندگی ایجاد میکند. و لذا فرد بدون ملاحظه نیازها و عدم نیازهایش، درصدد است تا هر آنچه دیگران از آن بهرهمند هستند، او نیز داشته باشد.
15. روحیه تکاثر
بعضی از انسانها علاقه شدیدی به ذخیره و جمعآوری مال دنیادارند و آن را نوعی فضیلت برای خود میپندارند.
16. ثروت
بعضیها با همهچیز معامله پول میکنند. بدینصورت که خیال میکنند چون ثروت دارند و در قبال استفاده از امکانات پول میدهند، پس حق هر نوع بهرهمندی از مادیات رادارند!
17. نداشتن روحیه صرفهجویی
این افراد صرفهجویی را، محدودیتی برای بهرهمندی از داراییهای دنیوی میدانند و حاضر به قبول چنین محدودیتی نیستند. بلکه با حرص و ولع فراوان درصد بهرهمندی از این داراییها هستند.
18. اشتباه بین آراستگی و تجمل
بعضیها بین تجمل و میل به زیبایی و آراستگی که در ذات هر انسانی وجود دارد تفاوتی قائل نیستند. بلکه دنیاگرایی و رفاهزدگی را هم نوعی میل به زیبایی میدانند.
19. غفلت از ید مرگ و قیامت
گاهی انسان چنان غرق در دنیا و مافیها میشود که فراموش میکند قرار است روزی مرگش فرابرسد و باید از این مادیات جدا شود. فراموش میکند که باید روزی در پیشگاه الهی در مورد داراییهایش حساب پس بدهد. همین غفلت است که باعث میشود به تجمل روی بیاورد.
برای مطالعه بیشتر مراجعه شود به پست: تجملگرایی پسندیده!
- ۹۵/۰۶/۱۹