سه ویژگی احسن‌القول از زبان قرآن
" وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهِ وَ عَمِلَ صالِحاً وَ قالَ إِنَّنی مِنَ الْمُسْلِمین "1
و کیست خوش گفتارتر از کسى که بشر را به‌سوی خدا دعوت مىکند و عمل صالح انجام مى دهد و مى گوید: من به‌یقین از تسلیم‌شدگانم؟
در این آیه مراد از" وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهِ" رسول خدا صلی‌الله علیه وآله است. خداى تعالى با این کلام که سخن و دعوت آن حضرت بهترین سخن است، آن جناب را تأیید مىکند. هرچند آیه عمومیت دارد و شامل همۀ کسانی مىشود که به‌سوی خدا دعوت مىکنند.2
این آیه، بهترین گویندگان را کسانى معرفى کرده که داراى این سه ویژگی هستند:
1.دعوت به خدا
احسن‌القول سخن کسی است که مردم را به‌سوی حق و اطاعت الهى دعوت می‌کند.
2. عمل صالح:
چون در بین این داعیان به‌سوی خدا ممکن است کسى یافت شود که به خاطر اغراض فاسد به‌سوی خدا دعوت کند، لذا در ادامۀ آیه این شرط را اضافه کرد که سخن شخصی احسن‌القول است که علاوه بر دعوت به خدا، خودش هم عمل صالح داشته باشد.
3. تسلیم در برابر حق:
ازآنجایی‌که عمل صالح دلالت بر اعتقاد حق و التزام به آن ندارد، و این نیز معلوم است که سخن آن‌کسی که دعوت به‌سوی خدا مىکند و عمل صالح هم دارد، ولى ایمانى به‌حق نداشته و التزامى به آن ندارد، احسن‌القول نیست، به همین جهت دو جمله گذشته را مقید به شرطى دیگر کرد، و آن این است که" وَ قالَ إِنَّنِی مِنَ الْمُسْلِمِینَ"؛ یعنى در برابر حق تسلیم بوده و اعتقاد به اسلام داشته باشد. چون کلمه" قال" به‌طوری‌که از سیاق برمىآید در اینجا به معناى رأى و اعتقاد است.3
پاورقی:
1. سوره فصلت ، آیه 33
2. المیزان فی تفسیر القرآن، ج17، ص: 391
2. همان منبع