چرا شناختن پیامبر(ص) وابسته به شناختن خداوند است؟
همانطور که در پست قبلی گفته شد، امام صادق علیهالسلام به زراره فرمودند:
اى زراره؛ اگر زمان غیبت را درک کردی، این دعا را بخوان:
«اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِیَّکَ اللَّهُمَ عَرِّفْنِی رَسُولَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی حُجَّتَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دِینِی»[1]
(خداوندا؛ خودت را به من بشناسان؛ زیرا اگر تو خودت را به من نشناسانى، من رسولت را نخواهم شناخت. خداوندا پیغمبرت را به من بشناسان؛ زیرا اگر تو پیغمبرت را به من نشناسانى، من حجت ترا نخواهم شناخت. خداوندا حجت خود را به من بشناسان؛ زیرا اگر تو حجتت را به من نشناسانى، از طریق دینم گمراه میشوم).
همچنین گفته شد که: از عبارت «اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِیَّکَ» استفاده میشود که معرفت پیامبر صلیالله علیه و آله متوقف بر شناختن خداوند است و تا زمانی که خداوند شناخته نشود، رسول او شناخته نخواهد شد.
مرحوم علامه محمدباقر مجلسی، چند دلیل بر این مطلب اقامه کرده است:
1. هرکس خداوند را بشناسد خواهد دانست که لطف او بر بندگان واجب است و ازآنجاکه خداوند عالم بر تمام امور است، بر او قبیح است که با عدم ارسال پیامبران، بندگان را به حال خود وابگذارد تا مرتکب قبایح شوند. درحالیکه خداوند قبیح انجام نمیدهد. پس ارسال پیامبر لازم است.
2. هرکس خداوند را بشناسد خواهد دانست که خداوند معجزه را به دست مدعی دروغین نبوت ظاهر نمیکند. زیرا این منافات با حکمت خداوند حکیم دارد.
3. هرکس خداوند را بشناسد خواهد دانست که خداوند کار عبث و بدون حکمت انجام نمیدهد. درحالیکه خلقت بندگان بدون تکلیف آنها و بدون امرونهی و بدون ثواب و عقاب عبث است. پس لازم است که امر کننده و نهیکننده و تعلیمدهندهای از سوی خداوند فرستاده شود تا خلقت انسان عبث نباشد.
4. هرکس خداوند را بشناسد، خواهد دانست که خداوند دستیافتنی نیست و دیده نمیشود و خواهد فهمید که بین او و خداوند باید واسطه و مبلغی باشد.
5. کسی که منکر وجود خداوند باشد، رسول او را نیز تصدیق نخواهد کرد.
6. هرکس عظمت خداوند را بشناسد، منزلت والای رسول خداوند را نیز خواهد دانست؛ زیرا هرچقدر شأن مرسِل والا باشد، شأن رسول هم والا خواهد بود.[2]
[1] الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج1؛ ص 337
- ۹۶/۱۱/۱۳