25 باب علمی که در عصر ظهور به روی مردم گشوده خواهد شد

از حضرت امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند:

«الْعِلْمُ سَبْعَةٌ وَ عِشْرُونَ حَرْفاً، فَجَمِیعُ مَا جَاءَتْ بِهِ الرُّسُلُ حَرْفَانِ، فَلَمْ یَعْرِفِ النَّاسُ حَتَّی الْیَوْمِ غَیْرَ الْحَرْفَیْنِ، فَإِذَا قَامَ الْقَائِمُ ع أَخْرَجَ‏ الْخَمْسَةَ وَ الْعِشْرِینَ‏ حَرْفاً فَبَثَّهَا فِی النَّاسِ، وَ ضَمَّ إِلَیْهَا الْحَرْفَیْنِ حَتَّی یَبُثَّهَا سَبْعَةً وَ عِشْرِینَ حَرْفاً»[1]

علم بیست‌وهفت حرف است. آنچه پیغمبران آورده ‏اند دو حرف است و مردم هم تاکنون بیش از آن دو حرف ندانسته ‏اند؛ وقتی‌که قائم ما قیام می‌کند، بیست‌وپنج حرف دیگر را بیرون می ‏آورد و آن را در میان مردم منتشر می‌سازد و آن دو حرف را هم به آن‌ها ضمیمه نموده تا آنکه بیست‌وهفت حرف خواهد شد.

 

ظاهراً «حرف» در این روایت، به معنی «قسم» و «بخش» است؛ بنابراین بیست‌وهفت حرف یعنی بیست‌وهفت قسم و بخش که برای علم وجود دارد.

 

همچنین با توجه اطلاق کلمۀ «علم» که در عبارت «الْعِلْمُ سَبْعَةٌ وَ عِشْرُونَ حَرْفا» آمده است و با توجه به تقسیم علم به دو قسم علم کشف شده تا قبل از ظهور و بیست‌وپنج علمی که بعد از ظهور کشف خواهد شد، معلوم می‌شود مراد این علوم، تمامی علومی است که بشر توانسته و خواهد توانست به آن‌ها دست پیدا کند؛ اعم از علومی که انبیاء و رسولان آورده‌اند و علومی که ائمه، اولیا و دانشمندان بیان نموده‌اند. به عبارت دیگر، با توجه به این روایت تمامی پیشرفت‌هایی که بعد از انبیاء به وجود آمده است برگرفته از علوم ایشان قلمداد می‌شود.

 

براساس این روایت تا زمان ظهور حضرت امام مهدی علیه‌السلام مردم جهان تنها به دو بخش از بیست‌وهفت قسمت علوم پیامبران دست خواهند یافت و بیست‌وپنج قسمت بعدی را حضرت امام مهدی علیه‌السلام برای مردم خواهد شناساند و این حکایت از پیشرفت شگرفی دارد که درزمینۀ علوم پدید خواهد آمد.

---

.[1] مختصر البصائر؛ ص 320؛ باب کتمان الحدیث و اذاعته؛ حدیث 35