«آمادگی برای مرگ» یعنی چه؟
یکی از بزرگترین توفیفات انسان در حیات دنیوی، دل کندن از دنیا و آماده بودن برای مرگ است.
انسانی که خود را آمادۀ مرگ کرده است، از مرگ هراسی ندارد و با اشتیاق منتظر انتقال از این دنیای فانی به سرای جاودان خواهد بود.
از زید (رحمةالله علیه) فرزند امام زین العابدین علیه‌السلام روایت شده که پدرم در شب بیست و هفت ماه رمضان، از اول شب تا آخر شب این دعا را می‌خواند:
«اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ الِاسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ»[1]
خداوندا؛ کناره گیرى از دنیاى فریب‌کار و توجه به سرای ابدى و آمادگى براى مرگ قبل از رسیدن آن را روزی من گردان.
برای اینکه معنی «آمادگی برای مرگ» را بهتر درک کنیم، به روایتی از امیرالمؤمنین علیه‌السلام مراجعه می‌کنیم:
از آن حضرت پرسده شد: «آمادگی برای مرگ» چگونه است؟
حضرت علی علیه‌السلام فرمودند:
«أَدَاءُ الْفَرَائِضِ وَ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ وَ الِاشْتِمَالُ عَلَى الْمَکَارِمِ ثُمَّ لَا یُبَالِی أَ وَقَعَ عَلَى الْمَوْتِ أَمْ وَقَعَ الْمَوْتُ عَلَیْهِ»
انجام واجبات و پرهیز کردن از حرام‌ها و به دست آوردن خصلت‌های نیک. در این هنگام انسان باکى ندارد که مرگ به سراغ او بیاید، یا او به سراغ مرگ برود (یعنی از اینکه مرگ او فرا برسد هراس و نگرانی دارد).
امیرالمؤمنین علیه‌السلام در ادامۀ روایت، خود را کسی معرفی کرد که آمادۀ مرگ شده است؛ در آنجا که فرمودند:
«وَ اللَّهِ مَا یُبَالِی ابْنُ أَبِی طَالِبٍ أَ وَقَعَ عَلَى الْمَوْتِ أَمْ وَقَعَ الْمَوْتُ عَلَیْهِ».[2]
به خدا سوگند، پسر ابى‌طالب باکی از مرگ ندارد (و به خاطر انجام واجبات و پرهیز کردن از حرام‌ها و برخوردار بودن از خصلت‌های نیک، آمادۀ مرگ است).