شدت شادمانی خداوند نسبت به توبه بنده
فکر کنید بیشترین خوشحالی که ممکن است به یک انسان دست دهد در چه حالیست؟!
شخص تشنهای را تصور کنید که در جستجوی آب فرسنگها راهرفته است و به امید رسیدن به آب چه سرابها که سپری کرده است! تا اینکه از یافتن آب ناامید شده و خودش را تسلیم مرگ میکند. در همین هنگام رحمت خدا شامل حالش شده و به آب گوارایی دست یابد. چقدر خوشحال میشود؟!
شخص دیگری را تصور کنید که در یافتن گمشدهاش سالها جستجو کرده است. مخصوصاً اگر گمشدهاش فرزند دلبندی باشد که در جستجوی او سالها مو سپید کرده است. چه احتمالات ضعیفی که به امید یافتن گمشدهاش در پی آنها رفته است؟! حال در این هنگام امداد خدا شامل حالش شود و گمشدهاش را پیدا کند. آیا شادمانی او قابل وصف است؟!
و یا زن عقیمی را تصور کنید که سالهاست بچهدار نمیشود و در آرزوی فرزند دار شدن، نذورات و توسلها کرده و به طبیبان حاذق فراوان مراجعه کرده است.
نوع دیگری از سرور است که بهمراتب بیشتر از این شادمانیهایی بود که گفتیم و آن خرسندی خداوند نسبت به توبه بندگانش است.
در روایتی رسول خدا صلیالله علیه و آله مسرت خداوند نسبت به توبۀ بندگان گناهکار را چنین بیان میفرمایند:
«اللَّهُ أَفْرَحُ بِتَوْبَةِ الْعَبْدِ مِنَ الظَّمْآنِ الْوَارِدِ وَ الْمُضِلِ الْوَاجِدِ وَ الْعَقِیمِ الْوَالِدِ»[1]
شادمانی خداوند نسبت به توبه بنده خویش بیشتر است از عقیمى که صاحب فرزند شود و گمکردهای که گمشدهاش را بیابد و تشنه اى که به آب برسد.
خرسندی خداوند از توبۀ بندگان زمانی ارزش بیشتر خود را نشان میدهد که این شادمانی نه به خاطر تأمین نیازها –که ذات مقدسش از نیازمندی بریء است- بلکه به خاطر هدایت بندگان است. نه مثل شادمانیهای ما که در اثر برطرف شدن نیاز جسمی و عاطفی خودمان ایجاد میشود.
در روایتی زیبا از رسول خدا صلی الله علیه و آله، خرسندی خداوند نسبت به توبه و هدایت بندگان چه زیبا به تصویر کشیده شده است:
هرگاه مردى در بیابان مرگبارى فرود آید و زاد و توشۀ خویش را که طعام و نوشیدنیاش در آن است همراهش باشد. در این هنگامی مدتی بخوابد زمانی که بیدار شود ببیند زاد و توشهاش نیست. و در پى آنها بگردد تا تشنگى بر او چیره گردد. به خود گوید، به مکان خویش بازگردم و در انتظار مرگ باشم. سر بر دست نهد و چشمانتظار مرگ باشد. پس بیدار شود و ناگاه ببیند توشه و آب و غذایش در کنارش است؛ چه اندازه شادمان خواهد شد؟! خداوند از توبه بنده مؤمن خویش بیشتر از این شادمان میگردد.[2]