امام سجاد (ع) چگونه با دعا و مناجات نهضت حسینی، را ادامه دادند؟
برای اینکه بدانیم امام سجاد علیه‌السلام چگونه با دعا و مناجات نهضت امام حسین علیه‌السلام را ادامه دادند، بهتر است به قسمتی از دعاهای صحیفۀ سجادیه توجه نماییم.
در یکی از این دعاها که معروف به دعای امام سجاد علیه‌السلام در روز عرفه است، حضرت امام زین‌العابدین علیه‌السلام به پروردگار خویش چنین عرضه می‌دارد:
«رَبِّ صَلِّ عَلَى أَطَایِبِ أَهْلِ بَیْتِهِ الَّذِینَ اخْتَرْتَهُمْ لِأَمْرِکَ، وَ جَعَلْتَهُمْ خَزَنَةَ عِلْمِکَ، وَ حَفَظَةَ دِینِکَ، وَ خُلَفَاءَکَ فِی أَرْضِکَ، وَ حُجَجَکَ عَلَى عِبَادِکَ، وَ طَهَّرْتَهُمْ مِنَ الرِّجْسِ وَ الدَّنَسِ تَطْهِیراً بِإِرَادَتِکَ، وَ جَعَلْتَهُمُ الْوَسِیلَةَ إِلَیْکَ، وَ الْمَسْلَکَ إِلَى جَنَّتِک»[1]
اى پروردگار درود فرست بر پاکیزه ترین خویشان رسول خدا صلّی الله علیه و آله (حضرت فاطمه و ائمّه اثنى عشر علیهم‌السلام) که آنان را براى امر و فرمان خود (راهنمایی مردم به راه نیک‌بختى) برگزیدى و خزانهداران علمت و نگهداران دینت و جانشینان خود در زمینت و حجّت‌های خویش بر بندگانت قرار دادى (تا علمت را از نااهل حفظ نموده و دینت را از تحریف و تغییر نگه‌داشته و اوامر و نواهی‌ات را بیان کرده و حقّ و باطل را بمردم نشان دهند) و آن‌ها را بخواست خود از پلیدى و ناپاکى (معاصى و گناهان) پاک ساختى و ایشان را دستآویز به‌سوی خود و راه به بهشت خویش گردانیدى.[2]
در این فقرۀ نورانی، اهل‌بیت رسول خدا صلّی الله علیه و آله با هفت ویژگی ستوده شده‌اند که به خاطر این اوصاف مستحق درود و تحیت از سوی خداوند متعال گشته‌اند:
ویژگی اول: انتخاب آنان به‌عنوان برپاداشتن دین خداوند و هدایت مردم به پیمودن راه خداوند.
ویژگی دوم: خزینه‌داران علم خداوند
ویژگی سوم: حافظان دین و شریعت پروردگار
ویژگی چهارم: جانشینی از پروردگار بر روی زمین برای اجرای احکام الهی و تدبیر امور مردم
ویژگی پنجم: حجت‌های پروردگار که خداوند به‌وسیلۀ نصب آنان برای هدایت بندگان، بر مردم اتمام حجیت کرده است.
ویژگی ششم: پاکی از هر گوه پلیدی و ناپاکی (ازجمله گناه و معصیت)
ویژگی هفتم: وسیله‌هایی برای رسیدن به پروردگار و بهشت او.
یکی از پیام‌های این دعای نورانی، دعوت مردم برای رجوع به اهل‌بیت و تمسک به آنان برای رسیدن به رضایت پروردگار است. به‌بیان‌دیگر امام سجاد علیه‌السلام با این دعا می‌خواهند به مردم بفهمانند که هرکسی شایستۀ رهبری نیست و برای رسیدن به خداوند و جلب رضایت او تنها باید از کسانی پیروی کرد که حافظان دین خداوند و خزینه‌داران علم او باشند، مردم را هدایت کنند و از هرگونه گناه و ناپاکی دور باشند.
[1] الصحیفة السجادیة؛ دعای چهل و هفتم
[2] الصحیفة السجادیة، ترجمه و شرح فیض الإسلام، ص 234 و 335؛ نشر فقیه تهران، 1376 ش