چند نکته از عکس‌العمل متفاوت منافقان و مؤمنان هنگام دعوت به جهاد
دوشنبه, ۱۸ دی ۱۴۰۲، ۰۷:۵۱ ب.ظ
طبق آیه هشتاد و شش الی هشتاد و هشت سوره توبه «هنگامى که سوره اى در باره جهاد نازل مىشود و از مردم دعوت مىکند که به خدا ایمان بیاورند (یعنى بر ایمان خود ثابت قدم بمانند و آن را تقویت نمایند) و همراه پیامبر خدا ص در راه او جهاد کنند، در این هنگام منافقان قدرتمند که توانایى کافى از نظر جسمى و مالى براى شرکت در میدان جنگ دارند از تو اجازه مىخواهند که در میدان جهاد شرکت نکنند و مى گویند بگذار ما با قاعدین (آنها که از جهاد معذورند) باشیم» (وَ إِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ أَنْ آمِنُوا بِاللَّهِ وَ جاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَکَ أُولُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَ قالُوا ذَرْنا نَکُنْ مَعَ الْقاعِدِینَ).
«آنها راضى شدند با متخلفان باقى بمانند» (رَضُوا بِأَنْ یَکُونُوا مَعَ الْخَوالِفِ)
اینها بر اثر گناه و نفاق به مرحلهاى رسیدهاند که «بر قلبهایشان مهر زده شده، به همین دلیل چیزى نمىفهمند» (وَ طُبِعَ عَلى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا یَفْقَهُونَ).
«اما پیامبر و آنها که با او ایمان آوردند با اموال و جانهاى خود در راه خدا جهاد کردن» (لکِنِ الرَّسُولُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ).
«و سرانجام کارشان این شد که انواع نیکیها و سعادتها و پیروزیها و خیرات مادى و معنوى در این جهان و جهان دیگر نصیبشان است» (وَ أُولئِکَ لَهُمُ الْخَیْراتُ) «و گروه رستگاران همینها هستند» (وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ).[1]
از این آیات چند نکته استفاده می‌شود:
1. جهاد، لازمه ى ایمان به خداست و تنها ایمان به پیامبر کافى نیست، بلکه همراهى با او نیز لازم است. «آمِنُوا بِاللَّهِ وَ جاهِدُوا»
2. مرفّهان تنپرور، از جهاد بیشتر مىترسند، به آنان امیدى نداشته باشیم. «اسْتَأْذَنَکَ أُولُوا الطَّوْلِ»
3. منافقان، دل مرده اند. «طُبِعَ عَلى قُلُوبِهِمْ»
4. دنیاطلبى، رفاه زدگى و روحیّهى نفاق، دید صحیح و شناخت عمیق را از انسان مىگیرد. «لا یَفْقَهُونَ»
5. جهاد باید در همه ى ابعاد باشد. «جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ»
6. رستگارى، تنها در سایه ى ایمان و جهاد است. «أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»
7. جنگ و جهاد، مایه ى نزول خیرات و برکات الهى بر رزمندگان است. «أُولئِکَ لَهُمُ الْخَیْراتُ»
8. مجاهدان رستگارند، چه پیروز شوند و چه در ظاهر شکست بخورند. «جاهَدُوا، الْمُفْلِحُونَ».[2]
[1] تفسیر نمونه، ج 8، ص 73 الی 75
[2] قرائتى، محسن، تفسیر نور، ج3، ص 480 و 481