نخست حق را بشناس، تا اهل آن را بشناسى

در زندگی  مقاطعی وجود دارد که انسان باید حق را از باطل تشخیص دهد. اینکه تشخیص دهد حق با کدام تفکر و کدام شخص و گروه است؟

چه‌بسا این اختلاف بین دو شخص یا گروهی پیش بیاید که هر دو طرف یا یکی از آن‌ها از رجال دینی بوده و خود را به دین منتسب بدانند.

در چنین مواردی تشخیص حق از باطل دشوارتر می‌شود؛ زیرا افرادی ادعای حقانیت می‌کنند که خودشان جزء رجال و بزرگان هستند.

 اینجاست که داشتن معیار صحیح برای تشخیص حق از باطل بسیار مغتنم و سرنوشت‌ساز خواهد بود.

 

از امیرالمؤمنین على علیه‌السلام معیار بسیار کارآمدی برای این جهت بیان‌شده است. آنجا که حضرت فرمودند:

"الْحَقُّ لَا یُعْرَفُ بِالرِّجَالِ؛ اعْرِفِ الْحَقَّ تَعْرِفْ أَهْلَه‏"

(روضة الواعظین و بصیرة المتعظین ؛ ط - القدیمة ؛ ج‏1 ؛ ص31)

"حق با مردان و بزرگان شناخته نمى ‏شود. بلکه نخست حق را بشناس تا اهل آن را بشناسى".

 

آنچه مهم است شناخت حق است. شناخت اینکه معیار حقانیت چیست؟ حق چه ویژگی‌هایی دارد؟

بدین ترتیب افکار و مواضع افراد و گرو ها را با این معیار می‌سنجیم که اگر منطبق بر این معیارها بودند، حق با آنهاست. ولی اگر بر طبق این معیار نبودند، باطل خواهند بود؛ ولو صاحبان آن فکر و اندیشه، از بزرگان و رجال دینی باشند.