چرا مرگ را دوست نداریم؟
یکى از انصار رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به حضرت عرض کرد: چرا من مرگ را دوست ندارم؟
حضرت فرمودند: آیا مال و ثروتى دارى؟
عرض کرد: بلى یا رسول خدا.
حضرت فرمودند:
مالت را (با صرف کردن آن در آنچه مرضیّ خداوند است) قبل از خود به آخرت بفرست؛ زیرا دل آدمى همیشه همراه مالش مىباشد. اگر آن را قبل از مرگ بفرستد، دوست دارد به او ملحق شود؛ و اگر مالش را به‌جای بگذارد، دوست دارد خودش هم همراه مال بماند (و نمیرد).
انسان مستأجری را تصور کنید که منزلی برای خود تهیه کرده و امکانات زندگی را به آن خانه منتقل کرده و قرار است در آینده از خانه موقت خویش به در خانه جدید نقل‌مکان کند. مطمئناً چنین فردی اشتیاق وافری برای ترک خانه استیجاری و سکونت در خانه آماده خویش دارد.
در مقابل شخصی را تصور کنید که مجبور به ترک منزل در آینده نزدیک شده است. بدون اینکه مسکن مناسب و امکانات موردنیاز زندگی را فراهم کرده باشد.
مسلم است که غالبا چنین افرادی، اضطراب و نگرانی زیادی از آینده مبهم و شوم خود دارند.
مَثَل انسان‌ها در این دنیا به‌مانند مثال‌های فوق است.
عده‌ای با ایمان و اعمال صالح، خانه ابدی خویش را آباد کرده و توشه آخرت را فراهم آورده‌اند. به همین خاطر نه‌تنها از مرگ ترس و اکراهی ندارند، بلکه برای آرام گرفتن در دیار جاودان، مشتاقانه در انتظار فرارسیدن آن هستند.
ولی عده‌ای به هر قیمتی، ولو با ارتکاب معاصی و اعمال ناصالح، سعادت اخروی را به آسودگی چند صباح دنیا فروخته‌اند و دنیای خویش را چنان آباد کرده‌اند که هرگز راضی به دل کندن از آن نیستند. به همین دلیل از فرارسیدن مرگ و از دست دادن اندوخته‌هایشان هراسناک بوده و زندگی خود را با اضطراب و دلهره سپری می‌کنند.
راه دوست داشتن مرگ
یکى از انصار رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به حضرت عرض کرد: چرا من مرگ را دوست ندارم؟
حضرت فرمودند: آیا مال و ثروتى دارى؟
عرض کرد: بلى یا رسول خدا.
حضرت فرمودند:
قَدِّمِ الْمَالَ فَإِنَّ قَلْبَ الرَّجُلِ مَعَ مَالِهِ إِنْ قَدَّمَهُ أَحَبَّ أَنْ یَلْحَقَهُ وَ إِنْ خَلَّفَهُ أَحَبَّ أَنْ یَتَخَلَّفَ مَعَه1
مالت را (با صرف کردن آن در آنچه مرضیّ خداوند است) قبل از خود به آخرت بفرست؛ زیرا دل آدمى همیشه همراه مالش مى باشد. اگر آن را قبل از مرگ بفرستد، دوست دارد به او ملحق شود؛ و اگر مالش را به‌جای بگذارد، دوست دارد خودش هم همراه مال بماند (و نمیرد).
دلیل ناخوش داشتن مرگ
در حدیثی دیگر، از امام صادق علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
مردى نزد ابوذر رحمه الله آمد و گفت: اى ابوذر! چرا مرگ را ناخوش داریم؟
ابوذر در پاسخ گفت:
لِأَنَّکُمْ عَمَرْتُمُ الدُّنْیَا وَ أَخْرَبْتُمُ الْآخِرَةَ فَتَکْرَهُونَ أَنْ تُنْقَلُوا مِنْ عُمْرَانٍ إِلَى خَرَابٍ2
براى آنکه شماها دنیا را آباد کردید و سراى دیگر را ویران نمودید، و ناخوش دارید که از آبادانى به ویرانى کوچ کنید.
پاورقی:
1. روضة الواعظین و بصیرة المتعظین (ط - القدیمة) ؛ ج2 ؛ ص430