جایی که گناه گناهکار، بهتر از عبادت عابد است!

عبادتی که عجب را به دنبال داشته باشد، باعث از بین رفتن ثمره عبادت می‌شود و برای عبادت‌کننده چیزی جز زحمت و تکلف عبادت به ارمغان نمی‌آورد.

در مقابل، معصیتی که توبه و ندامت را در پی داشته باشد، نه‌تنها آثار گناه را از بین می‌برد، بلکه آن‌ها را تبدیل به حسنات می‌کند. همان چیزی که پروردگار وعده آن را داده است.

در آنجا که می‌فرماید: «مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَنات».

به خاطر همین است که ارزش گناهی که توبه را به دنبال دارد، بسیار بالاتر از عبادتی است که همراه با عجب و خودبرتربینی است.

 

از امام باقر یا امام صادق علیهما السّلام روایت‌شده که فرمودند:

دَخَلَ رَجُلَانِ الْمَسْجِدَ أَحَدُهُمَا عَابِدٌ وَ الْآخَرُ فَاسِقٌ فَخَرَجَا مِنَ الْمَسْجِدِ وَ الْفَاسِقُ صِدِّیقٌ وَ الْعَابِدُ فَاسِقٌ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ یَدْخُلُ الْعَابِدُ الْمَسْجِدَ مُدِلًّا بِعِبَادَتِهِ یُدِلُّ بِهَا فَتَکُونُ فِکْرَتُهُ فِی ذَلِکَ وَ تَکُونُ فِکْرَةُ الْفَاسِقِ فِی التَّنَدُّمِ عَلَى فِسْقِهِ وَ یَسْتَغْفِرُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مِمَّا صَنَعَ مِنَ الذُّنُوبِ. (کافی ، ط الإسلامیة ؛ ج‏2 ؛ ص314)

دو مرد به مسجد رفتند، یکى عابد بود و یکى فاسق. از مسجد بیرون آمدند، درحالی‌که آن فاسق مقام صدّیق (صدق در ایمان) داشت و آن عابد، فاسق بود؛ و این براى آن است که عابد به مسجد می‌رود و به عبادتِ خود می‌بالد و همه اندیشه‏اش در این است و فکر فاسق و بدکار دنبال پشیمانى از کارِ بد و توبه است و از خدا عز و جل درباره هر چه گناه کرده است آمرزش مى‏خواهد.

 

ازاینجا معلوم می‌شود که بالیدن به عبادت و خودبرتربینی چقدر نقش تعیین‌کننده‌ای در پذیرش عبادات دارند. همچنان که نقش توبه در از بین رفتن آثار گناهان، قابل‌تردید نیست.

برای مطالعه بیشتر مراجعه شود به:

کتاب معراج السعاده؛ فصل "عجب"