در این مجالس نباید بنشینیم ...
ایمان به حقایق، گوهر گرانبهایی است که انسان نباید آن را از دست بدهد.
لذا انسان باید از عواملی که باعث تضعیف ایمانش میشود، اجتناب کند.
به همین خاطر است که اسلام در مورد همنشین و مجلسی که در آن حضور پیدا میکند توصیههای بسیاری کرده است. مخصوصاً مجالسی که اعتقادات مؤمن را هدف قرار داده و درصدد تضعیف ایمان او هستند.
زیرا حضور در چنین مجالسی دو مفسده بزرگ دارد:
یکی اینکه چهبسا انسان با مدتها مطالعه و تفکر، نسبت به چیزی اعتقاد پیدا کره است. ولی تحت تأثیر این مجالس ایمانش تضعیف میشود. مخصوصاً اگر انسان از کسانی باشد که آگاهی دینی کافی و اعتقادات راسخی نداشته باشد تا آنها را پاسخ گفته و اعتقاداتش صدمهای نبینند.
دیگر اینکه شرکت در چنین مجالس و گوش دادن به چنین سخنانی باعث رونق گرفتن این مجالسی میشود. زیرا اگر مؤمنین با این افراد همنشین نمیشدند، آنها نسبت به زیر سؤال بردن باورهای دینی تشویق نمیشدند.
خداوند در قرآن کریم دراینباره میفرماید:
وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتابِ أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آیاتِ اللَّهِ یُکْفَرُ بِها وَ یُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فی حَدیثٍ غَیْرِهِ إِنَّکُمْ إِذاً مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقینَ وَ الْکافِرینَ فی جَهَنَّمَ جَمیعا 2
و خدا در قرآن بر شما نازل کرده که: هرگاه شنیدید به آیات خدا کفر ورزیده مىشود و به آن استهزاء مىکنند با آنان منشینید تا به سخنى دیگر بپردازند وگرنه شما نیز مثل آنها خواهید بود و بدانید که خدا کافران و منافقان را در جهنم جمع خواهد کرد.
امام صادق علیهالسلام در مورد این آیه فرمودند:
إنّما عنى الله بهذا إذا سمعت الرَّجُلَ یَجْحَدُ الْحَقَ وَ یُکَذِّبُ بِهِ وَ یَقَعُ فِی الْأَئِمَّةِ فَقُمْ مِنْ عِنْدِهِ وَ لَا تُقَاعِدْهُ کَائِناً مَنْ کَان.2
چون شنیدى کسى حق را انکار میکند و آن را دروغ میشمارد و به اهلش بد میگوید، از نزد او برخیز و با او همنشین مباش؛ حال هرچه میشود بشود.
بنابراین اگر میخواهیم حضور خود را در این مجالس ادامه دهیم، باید به نحوی باشد که آنها را از این توطئهها بازداریم. یا اینکه مجلس را طوری ترک کنیم که آنها از سخنان اینچنینی دست کشیده و مشغول به حرفهای دیگری شوند.
همچنین از آن حضرت روایتشده که فرمودند:3
ثَلَاثَةُ مَجَالِسَ یَمْقُتُهَا اللَّهُ وَ یُرْسِلُ نَقِمَتَهُ عَلَى أَهْلِهَا فَلَا تُقَاعِدُوهُمْ وَ لَا تُجَالِسُوهُمْ.
سه مجلس است که خداوند آنها را دشمن میدارد، و عذاب خود را بر اهل آن میفرستد، پس با آنان ننشینید و مجالست نکنید.
مَجْلِساً فِیهِ مَنْ یَصِفُ لِسَانُهُ کَذِباً فِی فُتْیَاهُ
یکى آن مجلسى که در آنکسی باشد که در فتواى خود دروغ میگوید.
وَ مَجْلِساً ذِکْرُ أَعْدَائِنَا فِیهِ جَدِیدٌ وَ ذِکْرُنَا فِیهِ رَثٌ
و دیگر مجلسى که ذکر دشمنان ما در آن تازه و نو بوده، ولى ذکر ما در آن کهنه باشد.
وَ مَجْلِساً فِیهِ مَنْ یَصُدُّ عَنَّا وَ أَنْتَ تَعْلَمُ
و دیگر مجلسى که در آنکسی است که (مردم را) از پیروى ما بازمىدارد و تو میدانى.
سپس حضرت امام صادق علیهالسلام سه آیه از کتاب خدا را خواندند که یکی از آنها این آیه بود:
"وَ إِذا رَأَیْتَ الَّذِینَ یَخُوضُونَ فِی آیاتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ"
ناگفته نماند که اگر استفاده از ماهواره ها ، سایتها و وسایل ارتباطی امروزه همان مفاسد گفته شده را داشته باشند، استفاده از آنها نیز ممنوع خواهند بود.
پاورقی:
1. سوره نساء آیه 140
2. تفسیر العیاشی ؛ ج1 ؛ ص282
3. الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص378