چه کنیم اثرات بندگی را در خودمان مشاهده کنیم؟
چرا ما با وجود انجام واجبات و مستحبات، نتایج این طاعات و بندگی را آنطور که بایدوشاید در خود نمیبینیم؟!
مثلاً در مورد نماز، مگر خداوند در قرآن نمیفرماید: "إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَر"1؟ پس چرا ما اجتناب از گناهان را که نتیجه نماز است را کما هو حقه در خود نمیبینیم؟!
چه کنیم که نتایج و اثرات اطاعت و بندگی را در خود مشاهده کنیم؟
شاید شما هم جزء افرادی باشید که نسبت به این مسئله دغدغه داشته باشید.
در پاسخ به این سؤال میگوییم:
یکی از عواملی که باعث از دست رفتن اثرات اعمال نیک و نورانیت به وجود آمده از آنها میشود این است که انسان با گناهانی که انجام میدهد، نتایج آن حسنات را از بین میبرد. لذا این حالات معنوی را نمیتوانند حفظ کند و بعد از مدتی آنها را از دست میدهند.
دراینباره روایتی شنیدنی نقل میکنیم که بسیار تأثیرگذار است.
مرحوم ابن فهد حلی در کتاب عدة الداعی و نجاح الساعی از ائمه اطهار علیهالسلام روایت میکند که فرمودند:
جِدُّوا وَ اجْتَهِدُوا وَ إِنْ لَمْ تَعْمَلُوا فَلَا تَعْصُوا فإن من یبنی و لا یهدم یرتفع بناؤه و إن کان یسیرا و إن من یبنی و یهدم یوشک أن لا یرتفع له بناء.2
"تلاش و کوشش کنید و اگر عمل نمى کنید، معصیت نکنید. هر کس بنا مى کند و خراب نمى کند خانه اش بالا مى رود، گرچه بنایش کم باشد. ولى کسى که بنا مى کند و خراب مى کند ممکن است اصلاً بنایى برایش باقى نماند".
مرحوم ابن فهد حلی در ذیل این حدیث نورانی میفرماید:
بنابراین، باید تلاش تو در تحصیل هر دو طرف باشد (هم تحصیل کمالات و هم ترک محرمات) تا حقیقت آن (ایمان و تقوا) برایت کامل گشته، سالم بمانى و بهره ببرى؛ اما اگر به بیش از یکى نمى توانى برسى، ترک محرمات را انتخاب کن تا سالم بمانى؛ اگرچه بهره اى نبردى؛ در غیر این صورت هر دو قسمت از دستت بیرون مى رود؛ و شبزندهداری و سختى آن نفعى به حال تو ندارد درصورتیکه آبروى مردم را در دهان مضمضه مى کنى.3
با توجه به این روایت، کسی که بعد از انجام واجبات و مستحبات مرتکب گناهان میشود بهمانند کسی که بنایی را میسازد و سپس آن ساختمان را خراب میکند. بدون شک چنین شخصی هرگز نخواهد توانست از بنایی که میسازد بهرهای ببرد.
اگر میخواهیم از این اطاعات بهره کافی ببریم، باید ترک محرمات را به انجام واجبات ضمیمه کنیم. در این صورت است که بندگی خداوند اثراتی را در انسان ظاهر میکند که لایدرک و لایوصف!
اگر انسان بتواند آثارحسنات را در خود حفظ کند، به درجهای میرسد که از عالم خاکیان جداشده و به افلاکیان میپیوندد.
پاورقی:
1. سوره عنکبوت ، آیه 45
2. عدة الداعی و نجاح الساعی ؛ ابن فهد حلى ؛ ص313
3. همان منبع
مطالب مرتبط: