خدایا من همان بندهام که ...
یکی از ریشههای تکبر ورزی، فخرفروشی و غرور غفلت انسان از این مطلب است که او از تمامی جهات فقیر محض است. از این مسئله که هم در خلقت و هم در ادامۀ حیاتش موجودی محتاج و نیازمند است و تمامی هستی وزندگیاش را از خالق و پروردگار خویش دارد.
اگر انسان نسبت به این مسئله توجه داشته باشد، داشتههای مادی و معنویاش او را در مقابل پروردگارش متکبر و سرکش نخواهد کرد. همچنین داراییهایش باعث نمیشود در مقابل مخلوقات مغرور شده و فخرفروشی نماید. چراکه میداند مالک حقیقی خداوند است، تمامی این داراییهای مادی و معنوی از الطاف پروردگار است و اگر خداوند اراده کند در یکلحظه تمام آنها را از دست میدهد.
و چه شنیدنی است توصیفاتی که اولیاء الهی درباره فقر انسان بیان نمودهاند.
امام سیدالساجدین و زینالعابدین علیهالسلام در فقرهای تکاندهنده از دعای شریف ابوحمزه ثمالی، محضر پروردگار چنین عرضه میدارند:
سَیِّدِی أَنَا الصَّغِیرُ الَّذِی رَبَّیْتَهُ
ای آقا و سرورم؛ من همان بندۀ کوچکم که او را پرورش دادی
وَ أَنَا الْجَاهِلُ الَّذِی عَلَّمْتَهُ
من همان نادانم که دانایش کردی
وَ أَنَا الضَّالُّ الَّذِی هَدَیْتَهُ
من همان گمراهم که هدایتش نمودی
وَ أَنَا الْوَضِیعُ الَّذِی رَفَعْتَهُ
من همان افتادهام که بلندش کردی
وَ أَنَا الْخَائِفُ الَّذِی آمَنْتَهُ
من همان ترسانم که امانش دادی
وَ الْجَائِعُ الَّذِی أَشْبَعْتَهُ
من همان گرسنهام که سیرش کردی
وَ الْعَطْشَانُ الَّذِی أَرْوَیْتَهُ
من همان تشنهام که سیرابش نمودی
وَ الْعَارِی الَّذِی کَسَوْتَهُ
من همان عُریانم که پوشاندی
وَ الْفَقِیرُ الَّذِی أَغْنَیْتَهُ
من همان محتاجم که بینیازش نمودی
وَ الضَّعِیفُ الَّذِی قَوَّیْتَهُ
من همان ناتوانم که نیرویش دادی
وَ الذَّلِیلُ الَّذِی أَعْزَزْتَهُ
من همان خوارم که عزیزش کردی
وَ السَّقِیمُ الَّذِی شَفَیْتَهُ
من همان بیمارم که شفایش دادی
وَ السَّائِلُ الَّذِی أَعْطَیْتَهُ ...
و همان گدایم که عطایش نمودی
(إقبال الأعمال ؛ ط-القدیمة ؛ سید ابن طاووس ؛ ج1 ؛ ص71)