این سه چیز، عقل را ویران میکنند!
آرزوهای دورودرازی که انسان را از یاد خدا و قیامت بازمیدارد، زیادهگویی و گفتن سخنان بیهوده و گرایش به شهوترانی، رذایلی هستند که طبق فرمایش امام موسی بن جعفر علیهماالسلام عقلانیت انسان را از بین میبرند و باعث تباه شدن دنیا و آخرتش میشوند.
از آن حضرت روایتشده که فرمودند:
مَنْ سَلَّطَ ثَلَاثاً عَلَى ثَلَاثٍ فَکَأَنَّمَا أَعَانَ عَلَى هَدْمِ عَقْلِهِ
هر که سه چیز را بر سه چیز مسلط کند، گوئى بر ویران کردن عقلش کمک کرده است
مَنْ أَظْلَمَ نُورَ تَفَکُّرِهِ بِطُولِ أَمَلِهِ
آنکه نور (و علوم حاصل از) تفکرش را با آرزوهاى دورودراز (که انسان را از یاد خدا و قیامت بازمیدارد) تیره سازد
وَ مَحَا طَرَائِفَ حِکْمَتِهِ بِفُضُولِ کَلَامِهِ
و نکته و گفتارهای نغز و حکیمانه اش را با زیادهگویی و سخنان بیهوده از بین ببرد
وَ أَطْفَأَ نُورَ عِبْرَتِهِ بِشَهَوَاتِ نَفْسِهِ
و نور هدایت حاصل از عبرت گرفتن و متذکر شدن را با شهوات نفسش خاموش نماید.
فَکَأَنَّمَا أَعَانَ هَوَاهُ عَلَى هَدْمِ عَقْلِهِ وَ مَنْ هَدَمَ عَقْلَهُ أَفْسَدَ عَلَیْهِ دِینَهُ وَ دُنْیَاه
چنین شخصی هواى نفس را بر ویران ساختن عقل کمک کرده است و هر که عقلش را ویران کند دین و دنیایش را تباه ساخته است.
(الکافی ؛ ط-الإسلامیة ؛ ج1 ؛ ص17)