زنده داشتن امر معصومین علیهمالسلام به چیست؟
در احادیث معصومین علیهمالسلام روایات متعددی دربارۀ احیاء امر اهلبیت علیهمالسلام وارد شده است.
زنده کردن امر اهل بیت علیهمالسلام از چنان فضیلت و ارزشی برخوردار است که احیاء کنندۀ امر حضرات معصومین مورد دعای خیر ایشان قرار گرفته است. همچنانکه فرمودند: «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْیَا أَمْرَنَا».
با تأمل در این روایات به این جمعبندی میرسیم که چند امر باعث احیاء امر معصومین علیهمالسلام قلمداد شدهاند که دو مورد آنها را بیان میکنیم:
1. آموختن علوم اهلبیت علیهمالسلام و نشر آن
از امام رضا علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
«رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْیَا أَمْرَنَا»: خداوند رحمت کند کسى را که امر ما را زنده بدارد
پرسیدند: امر شما چگونه احیاء میشود؟
حضرت فرمودند:
«یَتَعَلَّمُ عُلُومَنَا وَ یُعَلِّمُهَا النَّاسَ فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ کَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا»1
علوم ما را فرا بگیرد و به مردم بیاموزد؛ زیرا اگر مردم بر آن گفتار نیک اطّلاع مىیافتند، از ما پیروى میکردند.
2. دیدار و گفتگوی مؤمنان با یکدیگر
از امام باقر علیهالسلام روایت شده که به خیثمه فرمود:
«یَا خَیْثَمَةُ أَبْلِغْ مَنْ تَرَى مِنْ مَوَالِینَا السَّلَامَ وَ أَوْصِهِمْ بِتَقْوَى اللَّهِ الْعَظِیمِ وَ أَنْ یَعُودَ غَنِیُّهُمْ عَلَى فَقِیرِهِمْ وَ قَوِیُّهُمْ عَلَى ضَعِیفِهِمْ وَ أَنْ یَشْهَدَ حَیُّهُمْ جِنَازَةَ مَیِّتِهِمْ وَ أَنْ یَتَلَاقَوْا فِی بُیُوتِهِمْ فَإِنَّ لُقِیَّا بَعْضِهِمْ بَعْضاً حَیَاةٌ لِأَمْرِنَا رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْیَا أَمْرَنَا»2
اى خیثمه به هر کس از دوستان ما که میبینی سلام رسان و آنها را به تقوای خداى بزرگ سفارش کن و سفارش کن به اینکه توانگرشان بر فقیرشان و قویشان بر ضعیفشان توجه کند و زنده آنها بر جنازه میتشان حاضر شوند و در منازل به ملاقات یکدیگر روند؛ زیرا ملاقات آنها با یکدیگر موجب زنده ساختن امر ماست؛ خدا رحمت کند بندهاى را که امر ما را زنده دارد.
همچنین از امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
«تلاقوا و تحادثوا و تذاکروا فإن فی المذاکرة إحیاء أمرنا رحم الله امرأ أحیا أمرنا»3
همدیگر را ملاقات کنید و با یکدیگر گفتگو کنید؛ پس همانا گفتگوی شما با یکدیگر باعث زنده شدن امر ما میشود؛ خدا رحمت کند بندهاى را که امر ما را زنده دارد.
مخصوصاً اگر این ملاقات و گفتگو با اهل علم و ثابتقدمان صورت بگیرد. همانطور که از امام جواد علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
«رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْیَا ذِکْرَنَا»: خدا ببخشد بنده را که نام ما را زنده بدارد.
پرسیده شد: زنده داشتن نام شما به چیست؟
حضرت فرمود:
«التَّلَاقِی وَ التَّذَاکُرُ عِنْدَ أَهْلِ الثَّبَاتِ»4
دیدار ثابتقدمان و گفتگوى با آنان.
پینوشت:
1. عیون أخبار الرضا علیه السلام؛ ج1؛ ص 307
2. الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج2؛ ص 175
3. بحار الأنوار (ط - بیروت)؛ ج105؛ ص 15
4. مصادقة الإخوان؛ محمد بن على ابن باویه؛ ص 34