حکایت پیام امام صادق علیه‌السلام به یک شراب‌خوار و توبه کردن او

یکی از چیزها که نوشیدنش تحریم شده و مورد نهی قرار گرفته، شراب و هر مایع مست‌کنندۀ دیگر است.

از امام صادق علیه اسلام روایت ‌شده که در ضمن فرمایشی فرمودند:

«مَنْ شَرِبَ جُرْعَةً مِنْ خَمْرٍ لَعَنَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مَلَائِکَتُهُ وَ رُسُلُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ فَإِنْ شَرِبَهَا حَتَّى یَسْکَرَ مِنْهَا نُزِعَ رُوحُ الْإِیمَانِ مِنْ جَسَدِهِ وَ رَکِبَتْ فِیهِ رُوحٌ سَخِیفَةٌ خَبِیثَةٌ مَلْعُونَة»¹

هر کس جرعه‌ای شراب بنوشد، خداوند و ملائکه و رسولان و مؤمنین او را لعنت می‌کنند. پس اگر به حدی از آن بخورد که مست شود، روح ایمان از بدن او کنده ‌شده و روح کم‌خرد خبیث لعنت شده بر آن سوار می‌شود.

 

شاید بعضی تصور کنند نوشیدن مسکرات (مست‌کننده‌ها) فقط زمانی حرام است که خوردن آن به‌اندازه‌ای باشد که خاصیت مست‌کنندگی پیدا کند و خیال کنند نوشیدن این مایعات به‌اندازۀ کم که باعث مستی نشود اشکالی ندارد! درحالی‌که چنین نیست و خوردن هر مایع مست‌کننده ولو به‌اندازه‌ای که باعث مستی نشود، بازهم حرام است. همچنان که در روایت فوق هم این مطلب بیان‌شده است.

 

حکایتی شنیدنی:

مردی از خاندان بَنِی الْحَارِثِ بْن کَعْب می‌گوید:

وارد مدینه شدم درحالی‌که زِیَادُ بْنُ عُبَیْدِ اللَّهِ الْحَارِثِیّ در آنجا حاکم بود.

پس اذن خواستم تا به محضر حضرت امام صادق علیه‌السلام وارد شوم. پس نزد ایشان رفته، به آن حضرت سلام کردم و در جای خود نشستم.

به حضرت عرض کردم: من مردی از بنی الحارث بن کعب هستم و به تحقیق خداوند عزوجل مرا به محبت و مودت داشتن نسبت به شما اهل‌بیت هدایت کرده است.

امام صادق علیه‌السلام به من فرمودند: چطور به مودت ما اهل‌بیت هدایت شده‌ای درحالی‌که به خداوند سوگند در میان بنی الحارث محبت نسبت به ما اندک است؟!

آن مرد عرض کرد: فدایت شوم؛ همانا من غلامی خراسانی دارم که رخت‌شویی می‌کند و چهار نفر همشهری دارد. ایشان هر هفته جمعه دورهم جمع می‌شوند و هر هفته مهمانی بر عهده یکی از آن‌هاست.

پس هر پنج هفته، یک جمعه نوبت مهمانی کردن غلام من می‌شود. غلام من برای آن‌ها شراب و گوشت تهیه می‌کند. هنگامی‌که از غذا و گوشت فارغ شدند، غلامم برای آن‌ها پیاله‌ای می‌آورد و آن را از شراب پر می‌کند. سپس آفتابه‌ای می‌آورد. پس هرگاه آن را به یکی از آنان تعارف می‌نمود، به او می‌گفت: ننوش تا اینکه بر محمد و آل محمد (علیهم‌السلام) صلوات بفرستی.

پس من به‌وسیله این برده به محبت و دوستی شما اهل‌بیت هدایت شدم.

امام علیه‌السلام فرمود:

«اسْتَوْصِ بِهِ خَیْراً وَ أَقْرِئْهُ مِنِّی‏ السَّلَامَ‏ وَ قُلْ لَهُ یَقُولُ لَکَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ انْظُرْ شَرَابَکَ هَذَا الَّذِی تَشْرَبُهُ فَإِنْ کَانَ یُسْکِرُ کَثِیرُهُ فَلَا تَقْرَبَنَّ قَلِیلَهُ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی‌الله علیه وآله قَالَ کُلُّ مُسْکِرٍ حَرَامٌ وَ قَالَ مَا أَسْکَرَ کَثِیرُهُ فَقَلِیلُهُ حَرَامٌ»

تو را در مورد غلامت به نیکی سفارش می‌کنم و از جانب من به او سلام برسان و به او بگو: جعفر بن محمد (علیه‌السلام) به تو میگوید: «دربارۀ این شرابی که می‌نوشی دقت کن؛ پس اگر فراوان آن مست آور باشد، به اندک آن نیز نزدیک نشو؛ زیرا رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: هر نوشیدنی مست آوری حرام است و فرمود: هر چیزی که فراوان آن حرام باشد، پس اندک آن نیز حرام است؛ و به او بگو که جعفر بن محمد (علیه‌السلام) در مورد تو به من سفارش کرده است؛ بنابراین برو که تو آزاد هستی».

آن مرد میگوید: به کوفه بازگشتم و وقتی غلامم را دیدم سلام امام را به او رساندم.

در این هنگام غلام گریه کرد و پرسید: آیا به‌راستی امام علیه‌السلام به من توجه داشته و به من سلام رسانید؟!

گفتم: بله؛ همچنین آن حضرت به من فرمود که به تو بگویم « دربارۀ این شرابی که می‌نوشی دقت کن؛ پس اگر فراوان آن مست آور باشد، به اندک آن نیز نزدیک نشو؛ زیرا رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: هر نوشیدنی مست آوری حرام است و فرمود: هر چیزی که فراوان آن حرام باشد، پس اندک آن نیز حرام است»؛ و نیز آن حضرت سفارش تو را به من کرده است. پس بو که تو به خاطر خداوند متعال آزاد هستی.

در این هنگام غلام گفت: به خدا سوگند که تازنده‌ام از آن نوشیدنی نخواهم خورد.²

پی نوشت:

1. الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج‏6؛ ص 399

2. الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج‏6؛ ص 411