مالى که هیچ وقت تمام نمیشود!
از امیرالمؤمنین علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
«الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا یَنْفَد»[1]
قناعت مالى است که تمام نمیشود.
قناعت، عبارت است از سرگرم نشدن به چیزى که از اندازه کفایت و مقدار حاجت زندگى و خوردوخوراک بیشتر باشد و چشم نداشتن بر آنچه دیگران دارند.[2]
داشتن روحیه قناعت باعث میشود انسان به نعمتهایی که خدا به او داده راضی باشد و نسبت به دیگران احساس بینیازی نماید.
همین احساس بینیازی از دیگران و راضی بودن نسبت به داشتههای خویش، بهعنوان سرمایهای برای انسان است که هرگز کم نمیشود.
شاید بتوان دلیل این مطلب را چنین بیان کرد که انسان نسبت به مالی احساس کاستی میکند که با خرج کردنش از آن کم شود؛ ولی کسی که به داراییاش قانع است، همیشه مالش را بهاندازۀ کافی میداند.
از بقراط (سقراط) حکایت شده که مردی او را در حال خوردن بعضی از سبزیهای بیابان دید.
به او گفت: اگر در خدمت پادشاه بودی، نیازی به خوردن این نداشتی.
سقراط پاسخ داد: اگر تو نیز اینگونه غذا میخوردی نیازمند نوکری پادشاه نبودی.[3]
[1] نهج البلاغه، حکمت 57
[2] ترجمۀ شرح نهج البلاغه (ابنمیثم)، ج 5، صفحة 459
[3] پیام امام شرح تازه و جامعى بر نهج البلاغه، ج 12، ص 358