صبری که «صبر جمیل» نامیده شده است
مقایسه کنید بین این دو «صبر»:
کسی که در هنگام مصیبت، به خاطر حفظ وقار خودش صبر می‌کند؛ یا به خاطر حرف مردم جزع فزع نمی‌کند؛ و یا حتی از روی ناچاری و از روی اینکه کاری از دستش بر نمی‌آید صبر می‌کند.
و کسی که در هنگام مصیبت به خاطر خدا و از روی اینکه راضی به مقدرات الهی است صبر می‌کند.
کدام صبر والاتر است؟
آری صبری که به خاطر خدا و از روی رضایت به مقدرات الهی است والاتر است.
این همان صبری است که قرآن آن را صبر جمیل می‌نامد:
«فَصَبْرٌ جَمیلٌ»[1]
جناب فخر رازی در ذیل این آیه می‌گوید:
«صبر جمیل» صبری است که در آن انسان بداند که نازل کنندۀ بلاء خداوند است؛ همان خداوندی که مالک اوست و می‌تواند بر مملوک خود هر نوع تصرفی داشته باشد؛ بداند که نازل کنندۀ این بلاء خداوندی است که حکیم و رحیم است و هرآنچه از او صادر می‌شود از روی حکمت و رحمت است. ولی صبر غیرجمیل صبری است که از روی رضایت به مقدرات الهی نباشد.[2]