توسعۀ شهرها و مساجد در عصر ظهور
مساجد مکانی برای اجتماعات دینی مردم هستند و در طول تاریخ اسلام علاوه بر برنامه‌های همچون نمازهای جمعه و جماعت و خطبه‌ها و سخنرانی‌ها، بعضی از کارهای حکومت در همین مساجد انجام می‌پذیرفت. بدیهی است که هرچقدر وسعت مساجد بیشتر باشد، انجام برنامه‌های فوق امکان و سهولت بیشتری خواهند یافت. در مورد شهرها نیز هرچقدر بر وسعت آنها افزوده شود، تراکم جمعیتی کمتر شده، بر وسعت خانه‌ها، معابر، بازارها، مکان‌های اجتماع مردم افزوده می‌شود و به‌تبع آن بسیاری از آسیب‌های ناشی از تراکم و ازدحام از بین خواهند رفت. در عصر ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام این امر مهم اتفاق افتاده و بر وسعت مساجد و شهرها افزوده خواهد شد.
از حضرت امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند:
«إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ (علیهم‌السلام) بَنَی فِی ظَهْرِ الْکُوفَةِ مَسْجِداً لَهُ أَلْفُ بَابٍ وَ اتَّصَلَتْ بُیُوتُ أَهْلِ الْکُوفَةِ بِنَهْرَیْ کَرْبَلا»[1]
وقتی قائم آل‌محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) ظهور فرماید در پشت کوفه مسجدی بنا می‌کند که دارای هزار در است و خانه‌های کوفه به نهر کربلا متصل می‌شوند.
عدد «هزار» که در مورد تعداد درهای مسجد مذکور در زمان ظهور آورده شده است، یا عددی واقعی بوده و دلالت بر این می‌کند که آن مسجد آن‌قدر بزرگ خواهد بود که هزار در خواهد داشت؛ و یا اینکه این عدد، عددی واقعی نبوده و فقط نشان‌دهندۀ کثرت درهای آن مسجد است؛ همچنان که در محاورات عرفی نیز برای بیان کثرت موارد از این تعابیر استفاده می‌شود.
اتصال خانه‌های کوفه به نهر کربلا نیز حکایت از وسعت یافتن شهر کوفه و عمران و آبادانی مسیر بین کوفه تا کربلا می‌کند.
از امیرالمؤمنین علیه‌السلام نیز روایت شده در زمانی که به «حیره»[2] تشریف برده بودند فرمودند:
«لَتَصِلَنَّ هَذِهِ بِهَذِهِ وَ أَوْمَی بِیَدِهِ إِلَی الْکُوفَةِ وَ الْحِیرَةِ حَتَّی یُبَاعَ الذِّرَاعُ فِیمَا بَیْنَهُمَا بِدَنَانِیرَ وَ لَیُبْنَیَنَّ بِالْحِیرَةِ مَسْجِدٌ لَهُ خَمْسُمِائَةِ بَابٍ یُصَلِّی فِیهِ خَلِیفَةُ الْقَائِمِ عَجَّلَ اللَّهُ تَعَالَی فَرَجَهُ لِأَنَّ مَسْجِدَ الْکُوفَةِ لَیَضِیقُ عَنْهُمْ وَ لَیُصَلِّیَنَّ فِیهِ اثْنَا عَشَرَ إِمَاماً عَدْلًا»