هشت مسئله‌ای که انسان هر روز نسبت به آن‌ها مطالبه می‌شود

روزها فکر من این است و همه شب سخنم

که چرا غافل از احوال دل خویشتنم

از کجا آمده‌ام آمدنم بهر چه بود

به کجا می‌روم آخر؟ ننمایی وطنم!

 

انسان بیهوده و بی‌هدف خلق نشده است. انسان باید بداند که قرار نیست در این دنیا بدون اینکه هیچ مسئولیتی داشته باشد و بدون اینکه هدفی داشته باشد چند صباحی را سپری کند.

انسان باید بداند که خداوند و پیامبرش از او تکالیفی خواسته‌اند باید انجام دهد؛ باید بداند که نسبت به سایر بندگان نیز مسئولیت‌هایی دارد؛ باید بداند که شیطان دائماً در کمین اوست تا او را گمرا کند و او باید با شیطان مخالفت نماید؛ باید بداند که سرانجام خواهد مرد و باید پس از مرگ پاسخگوی اعمالی که در این دنیا انجام داده باشد.

این مسئولیتها و تکالیف که انسان روزانه با آنها روبرو است در بیان حضرت امام ‌العابدین علیه السلام به شیوۀ زیبایی بیان شده است.

 

از آن حضرت پرسیده شد: یابن رسول الله؛ چگونه صبح کردید؟

حضرت فرمودند:

«أَصْبَحْتُ‏ مَطْلُوباً بِثَمَانٍ اللَّهُ (تَعَالَى) یَطْلُبُنِی بِالْفَرَائِضِ، وَ النَّبِیُّ (عَلَیْهِ السَّلَامُ) بِالسُّنَّةِ، وَ الْعِیَالُ بِالْقُوتِ، وَ النَّفْسُ بِالشَّهْوَةِ، وَ الشَّیْطَانُ بِاتِّبَاعِهِ، وَ الْحَافِظَانِ بِصِدْقِ الْعَمَلِ، وَ مَلَکُ الْمَوْتِ بِالرُّوحِ، وَ الْقَبْرُ بِالْجَسَدِ، فَأَنَا بَیْنَ هَذِهِ الْخِصَالِ مَطْلُوبٌ»[1]

در حالى صبح کردم که از هشت جهت 

مطالبه می‌شوم:

خداوند انجام واجبات را از من طلب می‌کند؛ پیامبر علیه‌السلام انجام سنتش را از من می‌خواهد؛ عیال و خانواده‌ام روزی و خوراک را از من طلب می‌کند؛ نفس شهوت‌رانى را از من می‌خواهد؛ شیطان مرا به پیروى از خودش دعوت می‌کند؛ دو ملک موکل و نگهبان، کردار درست را از من طلب می‌کنند؛ ملک الموت روح مرا طلب می‌کند؛ و قبر پیکر مرا می‌خواهد؛ پس من در بین این هشت طلب قرار گرفته‌ام.

---

[1] الأمالی (للطوسی) ؛ ص 641