تأثیرگذارتر از کلام
هدایت مردم و دعوت آنان به سوی خدا و به سوی دین و مذهب حق، یا با کلام است و یا با رفتار؛ ولی دعوت آنان به وسیلۀ رفتار تأثیرگذارتر است؛ زیرا وقتی دعوت کننده، خودش به آنچه به آن دعوت میکند عامل است، مخاطب به درستی کاری که به آن دعوت میشود اطمینان بیشتری پیدا میکند و وقتی مخاطب ببیند همنوع خودش قادر به آراسته شدن به فضائل و ترک منهیات است، باور میکند که او هم میتواند در این راه قدم بردارد.
از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:
«کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ لِیَرَوْا مِنْکُمُ الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَیْرَ فَإِنَّ ذَلِکَ دَاعِیَةٌ»[1]
با غیر زبان خودتان مردم را (به کیش و مذهب خود)[2] دعوت کنید، مردم باید ورع و کوشش و نماز و خیر شما را ببینند (تا به راه شما هدایت شوند) زیرا این کارها خودشان دعوتکننده هستند.
قسمت دوم روایت یعنی عبارت «لِیَرَوْا مِنْکُمُ الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَیْرَ فَإِنَّ ذَلِکَ دَاعِیَةٌ» بیانگر معنی دعوت با رفتار است و تقوا، نماز، تلاش در راه خدا را مصادیق رفتاری معرفی میکند که مردم را به سوی خیر دعوت میکنند.
