انسان «ممکن الخطاء» است، نه جائز الخطاء!

«انسان جائز الخطاء»! شاید بارها این جمله را شنیده و بازگو کرده ایم؛ ولی نکته ای در این مطلب است که اگر به آن توجه نشود، شاید انسان در کردار خود دچار خطاهای بزرگی شود.

 

اگر در جملۀ فوق، جواز به معنی امکان باشد و منظور از جائز الخطاء بودن انسان، ممکن الخطاء بودن او باشد، این جملۀ درستی است؛ زیرا به غیر انبیاء و ائمه علیهم السلام که دارای مقام عصمت هستند، صدور خطا و گناه از بقیۀ انسان ها ممکن است.

ولی اگر در جملۀ فوق، جواز به معنی جایز و روا بودن باشد و منظور از جائز الخطاء بودن انسان، این باشد که صدور خطا و گناه از او هیچ اشکالی ندارد، این جملۀ درستی نیست؛ زیرا هرچند انسان معصوم نیست و ممکن است دچار عصیان شود، ولی این بدین معنی نیست که انسان برای ارتکاب معصیت، توجیه و اجازه داشته باشد؛ بلکه انسان باید همیشه سعی در ترک معصیت داشته باشد و اگر چنانچه در اثر غفلت و وسوسه دچار خطا شد، باید فوراً توبه نماید و تصمیم بر عدم تکرار آن بگیرد.