هفت ثمرۀ تقوا در قرآن کریم
تقوا به معنی پرهیزکاری و بر حذر بودن از اعمالی که خداوند نمی‌پسندد می‌باشد.
تقوا ثمرۀ ایمان است و انسان زمانی به معنی واقعی مزین به وصف ایمان می‌شود که آثار ایمان را با پرهیزکاری در جوارح و جوانح خود بروز دهد.
در منابع اسلامی ازجمله قرآن ثمرات متعددی برای پرهیزکاری بیان‌شده است که این ثمرات هم در دنیا و هم در آخرت تجلی می‌کنند.
فهرستی از آثار تقوا که در قرآن کریم ذکر شده است:
1. بصیرتی برای تشخیص حق و باطل
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً ...»[1]
اى کسانى که ایمان آوردهاید! اگر از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، براى شما وسیلهاى جهت جدا ساختن حق از باطل قرار مىدهد (روشنبینى خاصی که در پرتو آن، حق را از باطل خواهید شناخت)
2. پوشاندن و بخشش گناهان
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً وَ یُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظیمِ»[2]
اى کسانى که ایمان آوردهاید! اگر از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، براى شما وسیلهاى جهت جدا ساختن حق از باطل قرار مىدهد (روشنبینى خاصی که در پرتو آن، حق را از باطل خواهید شناخت) و گناهانتان را مىپوشاند[3] و شمارا می‌آمرزد و خداوند صاحب فضل و بخشش عظیم است.
3. سرانجام نیک
«تِلْکَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُها لِلَّذینَ لا یُریدُونَ عُلُوًّا فِی الْأَرْضِ وَ لا فَساداً وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقینَ»[4]
این سراى آخرت (بهشت) براى کسانى قرار مىدهیم که اراده برترىجویى در زمین و فساد را ندارند و عاقبت نیک براى پرهیزگاران است.
«عاقبت» به مفهوم وسیع کلمه، سرانجام نیک، پیروزى در این جهان، بهشت و نعمت‌هایش در جهان دیگر است.[5]
4. باغ‌ها و نهرهاى بهشتى
«إِنَّ الْمُتَّقینَ فی جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ»[6]
یقیناً پرهیزگاران در باغ‌ها و نهرهاى بهشتى جاى دارند، در جایگاه صدق نزد خداوند مالک مقتدر.
5. عمران و آبادانى شهرها و نزول برکات بر اهالی آنها
«وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ»[7]
و اگر اهل شهرها و آبادی‌ها، ایمان مىآوردند و تقوا پیشه مىکردند، برکات آسمان و زمین را بر آنها مىگشودیم ولى (آنها حق را) تکذیب کردند ما هم آنان را به کیفر اعمالشان مجازات کردیم.
6. آسان شدن شداید و مشقتها و نجات از آنها
«وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً ...»[8]
هر کس تقواى الهى پیشه کند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مىکند
7. خداوند او را از جایی که گمان ندارد روزى مىدهد
«وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ ... وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مِنْ أَمْرِهِ یُسْراً»[9]
هر کس تقواى الهى پیشه کند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مىکند و او را از جایى که گمان ندارد روزى مىدهد ... و هر کس تقواى الهى پیشه کند، خداوند کار را بر او آسان مىسازد.
[1] سورۀ انفال، آیۀ 29
[2] سورۀ انفال، آیۀ 29
[3] «تکفیر سیئات» اشاره به آثار روانى و اجتماعى گناهان دارد که در پرتو تقوا و پرهیزکارى از میان مىرود
[4] سورۀ قصص، آیه 83
[5] تفسیر نمونه
[6] سورۀ قمر، آیه 54 و 55
[7] سورۀ اعراف، آیه 96
[8] سورۀ طلاق، آیه 2
[9] سورۀ طلاق، آیات 2، 3، 4