حکم شرعی قمار و آلات قمار

قمار، حرام و از گناهان کبیره شمرده شده است و در قرآن کریم با عنوان «مَیْسِر» در ردیف «خَمْر» کار پلیدی که عملی شیطانی است شمرده شده است.

آلات قمار به ابزارى مانند پاسور و نرد که کاربرد آن‌ها در قمار بازى است، آلات قمار گفته مى‌شود و از آن در باب تجارت سخن رفته است.

حکم بازى با آلات قمار: بازى با آلات قمار مانند پاسور و نرد، خواه به صورت شرطبندى و گروگذارى یا بدون آن، حرام است و مالى که از این راه به دست مى‌آید، باطل و تصرف در آن، حرام و ضمان‌آور است؛ هر چند برخى در صورت عدم شرطبندى، در حرمت آن تأمّل و اشکال کرده‌اند.

ساختن، نگهداشتن، هدیه و قرض دادن و هر گونه اکتساب با آلات قمار مانند خرید و فروش، اجاره دادن، صلح کردن بر آن، اجیر شدن براى ساختن یا آموزش، حرام و باطل است.

هیأت (شکل ظاهرى) آلات قمار مالیّت ندارد و دارندۀ آن، مالک آن نیست. از این رو، از بین بردن هیأت آلات قمار در صورت توانایى واجب است و ضمان ندارد، ولى از بین بردن مادّه و جنس آن‌ها موجب ضمان است، مگر آن که از بین بردن هیأت، متوقّف بر آن باشد. برخى حتّى در صورت عدم توقّف نیز قائل به عدم ضمان شده‌اند.

منبع: فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام؛ جمعى از پژوهشگران زیر نظر مرحوم آیت الله سید محمود هاشمى شاهرودى؛ ج‌1، ص 138 و ج 6، ص 672 و 673