بیم و امیدهای اهل بیت علیهم‌السلام نسبت به مردم قم!
جمعه, ۵ آبان ۱۴۰۲، ۰۸:۳۸ ق.ظ
در کنار فضائل متعددی که اهل بیت علیهم السلام درباره قم و اهل آن برشمرده اند، در برخی از روایات، آن حضرات از برخی تهدیدها و خطرها درباره مردم قم سخن گفته اند.
از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:
«تُرْبَةُ قُمَ مُقَدَّسَةٌ وَ أَهْلُهَا مِنَّا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ لَا یُرِیدُهُمْ جَبَّارٌ بِسُوءٍ إِلَّا عُجِّلَتْ عُقُوبَتُهُ مَا لَمْ یَخُونُوا إِخْوَانَهُمْ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِکَ سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ جَبَابِرَةَ سَوْءٍ أَمَا إِنَّهُمْ أَنْصَارُ قَائِمِنَا وَ دُعَاةُ حَقِّنَا»
خاک قم مقدس است و مردمش از ما هستند و ما از آنها هستیم. هیچ زورگو به آنها سوء قصد نکند جز اینکه خداوند در عذاب او تعجیل می‌کند. البته این محافظت پروردگار تا زمانی است که مردم قم نسبت به برادران (دینی) خود خیانت نکنند. و الا اگر مردم قم راه خیانت را نسبت به همدیگر پیش بگیرند، خداوند حاکمان متکبر و بدکردار را بر آنان مسلط خواهد کرد. آگاه باشید که مردم قم یاران امام قائم از ما اهل بیت (علیهم السلام) و دعوت کنندگان به حق ما هستند».
سپس آن حضرت سر خود را رو به آسمان کردند و این دعا را نمودند:
«اللَّهُمَّ اعْصِمْهُمْ مِنْ کُلِّ فِتْنَةٍ وَ نَجِّهِمْ مِنْ کُلِّ هَلَکَةٍ»[1]
خدایا مردم قم را از هر فتنه ای حفظ کن و آنان را از هر چیزی که باعث هلاکت (و بدبختی دینی و دنیوی) نجات بده.
همچنانکه مشاهده میشود، امام صادق علیه السلام، محافظت خداوند از مردم قم را تا زمانی تضمین کردند که اهل قم نسبت به هم خیانت نکنند. خیانت مفهوم عامی است که شامل کردارهایی همچون، خیانت در امانت، خیانت (زنا و چشمچرانی) نسبت به ناموس یکدیگر، ظلم و تضییع حقوق دیگران و … میشود.
در روایتی دیگر از حضرت امام موسی کاظم علیه السلام روایت شده که فرمودند:
«قُمُّ عُشُّ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَأْوَى شِیعَتِهِمْ وَ لَکِنْ سَیَهْلِکُ جَمَاعَةٌ مِنْ شَبَابِهِمْ بِمَعْصِیَةِ آبَائِهِمْ وَ الِاسْتِخْفَافِ وَ السُّخْرِیَّةِ بِکُبَرَائِهِمْ وَ مَشَایِخِهِمْ وَ مَعَ ذَلِکَ یَدْفَعُ اللَّهُ عَنْهُمْ شَرَّ الْأَعَادِی وَ کُلَّ سُوءٍ»[2]
قم آشیانه آل محمّد است و جایگاه شیعیانشان ولى البته هلاک شوند گروهى از جوانهاشان بگناه پدران خود و براى خوار شمردن و مسخره کردن بزرگانشان و مشایخشان و با این وضع خدا شر دشمنان و هر بدى را از آنها بگرداند.
از عبارت « وَ لَکِنْ سَیَهْلِکُ جَمَاعَةٌ » فهمیده میشود که گروهی از مردم قم ازهرآنچه باعث هلاکت میشود ایمن نخواهند بود و آنان عبارتند از کسانی که:
اولاً کسانی که به سبب گناه پدرانشان هلاک می‌شوند (سَیَهْلِکُ جَمَاعَةٌ مِنْ شَبَابِهِمْ بِمَعْصِیَةِ آبَائِهِمْ). احتمال دارد مراد از این فقره روایت چنین باشد که این جوانان همان‌ها هستند که پدرانشان در تربیت دینی آنان کوتاهی کرده اند و آنان را متشرع و متعبد نکرده‌اند.
ثانیاً کسانی که بزرگان و مشایخشان (مانند علماء و مراجع تقلید) را خوار کرده و ایشان را مسخره می‌کنند (سَیَهْلِکُ جَمَاعَةٌ مِنْ شَبَابِهِمْ بِ...الِاسْتِخْفَافِ وَ السُّخْرِیَّةِ بِکُبَرَائِهِمْ وَ مَشَایِخِهِمْ).
[1] بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج57 ؛ ص218
[2] بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج57 ؛ ص214