دیدار با ائمه علیهم‌السلام و فرشتگان در هنگام مرگ
جمعه, ۷ ارديبهشت ۱۴۰۳، ۰۹:۱۶ ق.ظ
بر اساس آیه و روایات، هنگام مرگِ مؤمنان، فرشتگان و اولیاء الاهى بر مؤمن نازل می‌شوند.
1. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:
«إِنَّ اَلَّذِینَ قٰالُوا رَبُّنَا اَللّٰهُ ثُمَّ اِسْتَقٰامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ اَلْمَلاٰئِکَةُ أَلاّٰ تَخٰافُوا وَ لاٰ تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ اَلَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ * نَحْنُ أَوْلِیٰاؤُکُمْ فِی اَلْحَیٰاةِ اَلدُّنْیٰا وَ فِی اَلْآخِرَةِ وَ لَکُمْ فِیهٰا مٰا تَشْتَهِی أَنْفُسُکُمْ وَ لَکُمْ فِیهٰا مٰا تَدَّعُونَ»[1] [آنان که گفتند پروردگار ما خداى یگانه است و سپس استقامت کردند، فرشتگان بر آنان نازل مى‌شوند که نترسید و غمگین نباشید. بشارت باد بر شما به همان بهشتى که پیامبران الاهى وعده دادند. ما یاران و مددکاران شما در زندگى دنیا و در آخرت هستیم و براى شما هر چه بخواهید در بهشت فراهم است و هر چه طلب کنید به شما داده مى‌شود].
2. از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند: «إِذَا حِیلَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ الْکَلَامِ أَتَاهُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ مَنْ شَاءَ اللَّهُ فَجَلَسَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَنْ یَمِینِهِ وَ الْآخَرُ عَنْ یَسَارِهِ فَیَقُولُ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص أَمَّا مَا کُنْتَ تَرْجُو فَهُوَ ذَا أَمَامَکَ وَ أَمَّا مَا کُنْتَ تَخَافُ مِنْهُ فَقَدْ أَمِنْتَ مِنْهُ ثُمَّ یُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إِلَى الْجَنَّةِ فَیَقُولُ هَذَا مَنْزِلُکَ مِنَ الْجَنَّةِ فَإِنْ شِئْتَ رَدَدْنَاکَ إِلَى الدُّنْیَا وَ لَکَ فِیهَا ذَهَبٌ وَ فِضَّةٌ فَیَقُولُ لَا حَاجَةَ لِی فِی الدُّنْیَا ...»[2] [هنگامى که بین مؤمن و بین قدرتِ بر سخن گفتن حائل شود (یعنى نتواند سخن بگوید) پیامبر خدا صلّى‌الله‌علیه‌وآله و کسانى که خدا خواهد کنار او مى‌آیند. رسول خدا صلّى‌الله‌علیه‌وآله سمت راست شخص و دیگران به جانب چپ او مى‌نشینند. رسول خدا شروع به سخن کرده مى‌فرماید آنچه را امیدوارش بودى اکنون رو بروى توست (دیدار پیامبر و ائمه) و امّا آنچه را از آن مى‌ترسیدى (کیفر) از آن ایمن هستى. سپس درى از بهشت برایش گشوده مى‌شود و رسول خدا مى‌فرماید: «این منزل تو در بهشت است. اگر خواستى تو را به دنیا بازمى‌گردانیم که در آن جا طلا و نقره است». محتضر در این هنگام مى‌گوید: مرا نیازى به دنیا نیست ...].
3. از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمود: «مَا یَمُوتُ مُوَالٍ لَنَا مُبْغِضٌ لِأَعْدَائِنَا- إِلَّا وَ یَحْضُرُهُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ ع فیسروه [فَیَسُرُّونَهُ] وَ یبشروه [یُبَشِّرُونَهُ]، وَ إِنْ کَانَ غَیْرَ مُوَالٍ لَنَا یَرَاهُمْ بِحَیْثُ یَسُوؤُه»[3] [کسى از دوستان ما که دشمنان ما را دشمن دارد نخواهد مرد جز اینکه رسول خدا صلّى‌الله‌علیه‌وآله، امیرالمؤمنین، امام حسن و امام حسین علیهم‌السلام در حال احتضار کنار او آمده و به او نوید بهشت مى‌دهند و اگر کسى ما را دوست نداشته باشد آن ذوات مقدس را به حالتى که دشمن او باشند خواهد دید].
4. امیرالمؤمنین علیه‌السلام به حَارِث هَمْدَانِیّ فرمود: «یَا حَارِ هَمْدَانَ مَنْ یَمُتْ یَرَنِی- مِنْ مُؤْمِنٍ أَوْ مُنَافِقٍ قُبُلا»[4] [اى حارث همدانى هر کس چه مؤمن و چه منافق پیش از مرگ مرا در مقابل و روبرو خواهد دید].
5. ام کلثوم در دقایق پایانى حیات پدر بزرگوارش در برابر او گریه مى‌کرد. امیرمؤمنان فرمود: چرا گریه مى‌کنى دختر مهربانم؟ گفت: به یاد مى‌آورم که در همین ساعت از ما مفارقت مى‌کنى آن حضرت فرمود:« یَا بُنَیَّةِ لَا تَبْکِیِنَّ فَوَ اللَّهِ لَوْ تَرَیْنَ مَا یَرَى أَبُوکِ مَا بَکَیْتِ»[5] [دخترم گریه مکن بخدا اگر تو هم میدیدى آنچه را پدرت مىبیند نمی‌گریستى].
[1] فصلت / 30-31.
[2] کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، ج 3، ص 129؛ 8جلد، دار الکتب الإسلامیة - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
[3] قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج 2، ص 265؛ 2جلد، دار الکتاب - قم، چاپ: سوم، 1404ق.
[4] قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج 2، ص 266؛ 2جلد، دار الکتاب - قم، چاپ: سوم، 1404ق.
[5] ابن بابویه، محمد بن على، الأمالی (للصدوق)، ص 219؛ 1جلد، کتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش.