سلب نعمت از انسان در اثر گناه
سه شنبه, ۲ بهمن ۱۴۰۳، ۱۱:۴۶ ق.ظ
گناه و معصیت پیامدهایی به دنبال دارد و در این دنیا یا جهان آخرت دامن‌گیر انسان خواهد شد. امیرالمؤمنین علیه‌السلام یکی از عواقب گناه را تغییر نعمت الهی و از دست رفتن نعمت معرفی کرده و فرمودند:
«احْذَرُوا نِفَارَ النِّعَمِ فَمَا کُلُّ شَارِدٍ بِمَرْدُود»[1]
[از رمیدن و دور شدن نعمت ها (بر اثر کفران و ناسپاسى) بترسید که هر گریخته اى را بازگشت نمى باشد (و هر گریخته اى که ممکن است باز نگردد شایسته نیست کارى کرد که بگریزد].[2]
در فرازی از دعای معروف به دعای کمیل نیز حضرت علی علیه‌السلام با اشاره به برخی از پیامدهای گناه، به محضر خداوند سبحان چنین عرضه می‌دارد:
«اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمِ»[3]
[خداوندا، گناهانی که موجب تغییر نعمت‌ها می‌شود، بر من ببخش].
در روایتی از امام زین‌العابدین علیه‌السلام، گناهانی که پیامدهای فوق را به دنبال دارند چنین معرفی‌شده‌اند:
«الذُّنُوبُ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ الْبَغْیُ عَلَى النَّاسِ وَ الزَّوَالُ عَنِ الْعَادَةِ فِی الْخَیْرِ وَ اصْطِنَاعِ الْمَعْرُوفِ وَ کُفْرَانُ النِّعَمِ وَ تَرْکُ الشُّکْرِ؛ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ "إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ"[4]»[5]
[گناهانى که نعمت را تغییر مى دهند عبارتند از: ظلم و تعدّى بر مردم، و ترک عمل خیرى که به آن عادت شده و ترک امر به نیکی‌ها، و کفران نعمت، و ترک شکر، خداوند عزّوجلّ فرموده: «خداوند وضع هیچ گروهى را تغییر نمی‌دهد، مگر آنکه خودشان وضع خود را تغییر دهند»].
[1] شریف الرضى، محمد بن حسین، نهج البلاغة (للصبحی صالح)، حکمت 246، ص 511، 1جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.
[2] ترجمه و شرح نهج البلاغة (فیض الإسلام) ؛ ج6 ؛ ص1195
[3] مصباح المتهجد و سلاح المتعبد؛ ج2؛ ص 844
[4] الرعد: 12
[5] معانی الأخبار؛ ص 270