دو نعمتی که ارزش آن را فقط از دست دهندگان آن دو نعمت میدانند!
ماهی تا زمانی که در آب است، متوجه اهمیت این مایع حیاتی نیست؛ ولی وقتی از آب بیرون افتاد متوجه ارزش بینظیر آب میشود. (البته اگر این قضاوت درباره ماهی درست باشد!)
پدر و مادر، همسر و فرزندان، رهبر و حاکم عادل، امنیت، مال دنیا، رفیق خوب، استاد دانا، همسایه خوب و صدها مورد دیگر همه و همه نعمتهای بزرگی هستند که شاید تا انسان از این نعمتها بهرهمنداست قدرش را نمیداند؛ ولی وقتی آنها را از دست داد متوجه میشود چه نعمت بزرگی را ازدستداده است.
در کلامی زیبا از امیر بیان امام علی علیهالسلام، به دو مورد از این نعمتها اشارهشده است که بزرگی این دو نعمت را فقط کسی آنطور که بایدوشاید درک میکند که آنها را ازدستداده است:
شیئان لا یعرف فضلهما إلّا من فقدهما ألشّباب و العافیة (غرر الحکم و درر الکلم)
دو چیز هستند که فضل و ارزش آن دو را کسی نمیفهمد مگر کسی که آن دو را از دست بدهند. آن دو چیز، نعمت جوانی و نعمت سلامتی هستند...
انسان وقتی جوانی را رد کرد و پای در کهنسالی گذاشت، متوجه میشود که در جوانی چهکارهایی میتوانست بکند که نکرده است. حال که پیر و فرتوت شده و خیلی از کارها از دستش برنمیآید، تأسف میخورد که چرا از نیروی جوانی به وجه احسن استفاده نکرده است.
و وقتی صحت و سلامتی خود را از دست داد میفهمد که چه سرمایه گرانبهایی را ازدستداده است. تا زمانی که اندامهای بدنش در صحت و سلامتی کار میکرد ارزش این جسم سالم را کماهوحقه درک نمیکرد. ولی حال که مجبور است برای نقص کوچکی در اعضای بدنش رنج بیماری کشیده و هزینههای فراوانی خرج نماید، متوجه میشود چه نعمت عظیمی را ازدستداده است.