دلیل شکست مسلمانان در جنگ احد از لسان قرآن کریم

درسی از صفحه شصت و  نهم قرآن کریم 

مسلمانان در آغاز جنگ احد با اتحاد و شجاعت خاصى جنگیدند و به‌زودی پیروز شدند، ولى نافرمانى جمعى از تیراندازان که سنگر خود را رها کردند و به جمع‌آوری غنائم مشغول شدند سبب شد که ورق برگردد و شکست سختى به لشگر اسلام وارد گردد.

هنگامی‌که مسلمانان با دادن تلفات و خسارات سنگینى به مدینه بازمی‌گشتند با یکدیگر مى‏ گفتند مگر خداوند به ما وعده فتح و پیروزى نداده بود؟ پس چرا در این جنگ شکست خوردیم؟

 

خداوند در آیه 152 سوره آل‌عمران، به این شبهه پاسخ می‌دهد و علل شکست را چنین بیان می‌کند که:

«وعده خدا درباره پیروزى شما کاملاً درست بود و به همین دلیل در آغاز جنگ پیروز شدید و به‌فرمان خدا دشمنان را به قتل مى‏ رساندید و این وعده تا زمانى که دست از استقامت و پیروى فرمان پیغمبر برنداشته بودید ادامه داشت، شکست از آن زمان شروع شد که سستى و نافرمانى شما را فراگرفت» (وَ لَقَدْ صَدَقَکُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ).

سپس می‌فرماید:

«پس از مشاهده آن پیروزى چشم‌گیر که موردعلاقه شما بود راه عصیان پیش گرفتید و (بر سر رها کردن سنگرها) به نزاع پرداختید» (وَ تَنازَعْتُمْ فِی الْأَمْرِ وَ عَصَیْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراکُمْ ما تُحِبُّونَ).

سپس مى افزاید:

«در این موقع جمعى از شما خواستار دنیا و جمع غنائم بودید درحالی‌که جمعى دیگر ثابت‌قدم و خواستار آخرت و پاداش‌های الهى بودند (در اینجا ورق برگشت) و خداوند پیروزى شما را به شکست تبدیل کرد تا شما را بیازماید و تنبیه کند و پرورش دهد» (مِنْکُمْ مَنْ یُرِیدُ الدُّنْیا وَ مِنْکُمْ مَنْ یُرِیدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَکُمْ عَنْهُمْ لِیَبْتَلِیَکُمْ).

 

برگزیده تفسیر نمونه، ج‏1، ص 338 و 339