معرفی رهبر جامعه اسلامی از زبان قرآن کریم
درسی از صفحه هشتاد و هفتم قرآن کریم
خداوند در قران کریم، رهبر و مرجع مسلمین در مسائل مختلف دینی را چنین معرفی می‌کند که:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم»[1]
(اى کسانى که ایمان آورده اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید).
همه مفسران شیعه در این زمینه اتفاق‌نظر دارند که منظور از «اولوا الامر» امامان معصوم مى باشند که رهبرى مادى و معنوى جامعه اسلامى، در تمام شئون زندگى از طرف خداوند و پیامبر ص به آنها سپرده شده است و غیر آنها را شامل نمى شود و البته کسانى که از طرف آنها به مقامى منصوب شوند و پستى را در جامعه اسلامى به عهده بگیرند، با شروط معینى اطاعت آنها لازم است نه به خاطر اینکه اولواالامر هستند، بلکه به خاطر اینکه نمایندگان اولوا الامر مى باشند.[2]
نکته: اطاعت پیامبر صلى الله علیه و آله، بی‌قیدوشرط واجب است؛ پس آیه ى فوق فقط شامل امامان معصوم علیهم‌السلام مى شود. لذا افراد و گروه هایى که مفسران اهل سنت به‌عنوان مصداق اولوا الامر نام برده‌اند (مانند زمامداران و حاکمان، چه ستمگر و چه عادل، زمامداران و صاحب‌منصبانی که دستورى خلاف احکام اسلامى ندهند، دانشمندان عادل که از محتواى کتاب و سنت آگاهى دارند، خلفاى چهارگانه، صحابه و یاران پیامبر، فرماندهان لشگر و اجماع امت) اولاً معصوم نیستند، پس آیه شامل آنها نمى شود و ثانیاً، آیه صاحبان امر را به‌صورت مطلق و بی‌قیدوشرط آورده است و این تفسیرها با اطلاق آیه ناسازگار است.[3]
[1] سوره نساء، آیه 59
[2] تفسیر نمونه، ج3، ص 436
[3] تفسیر قرآن مهر، ج4، ص 170 و 171؛ رضایى اصفهانى