دلایل تشبیه امام غائب عجّل الله فرجه الشریف به خورشید پشت ابر
جمعه, ۱۱ آبان ۱۴۰۳، ۱۱:۳۳ ق.ظ
امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشریف خود در یکى از توقیعات مبارک در پاسخ به پرسشى در همین زمینه مى‌فرماید:
«أَمَّا وَجْهُ الِانْتِفَاعِ بِی فِی غَیْبَتِی فَکَالانْتِفَاعِ بِالشَّمْسِ إِذَا غَیَّبَتْهَا عَنِ الْأَبْصَارِ السَّحَابُ»[1]
[نحوة استفاده مردم از وجود من در زمان غیبتم نظیر استفاده از آفتابى است که در پشت ابر پنهان شده باشد].
برخی از دلایل تشبیه امام عصر عجّل الله تعالی فرجه الشریف به خورشید در پشت ابر عبارتند از:
1. همچنانکه خورشید در منظومه شمسى مرکزیت دارد و کرات و سیارات همگی به دور او حرکت می‌کنند، وجود حضرت حجت عجل الله تعالى فرجه الشریف در نظام هستى مرکزیت دارد و موجودات هستى بر محور ولایت آن حضرت به انجام وظائف خویش مى‌پردازند.[2] همچنانکه درباره آن حضرت آمده است:
«بِبَقَائِهِ بَقِیَتِ الدُّنْیَا وَ بِیُمْنِهِ رُزِقَ الْوَرَى وَ بِوُجُودِهِ ثَبَتَتِ الْأَرْضُ وَ السَّمَاء»[3]
[به خاطر وجود آن حضرت دنیا باقی مانده است و به برکت او مخلوقات روزی داده می شوند و خاطر وجود آن حضرت است که زمین و آسمان برقرار هستند].
2. همچنانکه ابرگرفتگی آسمان مانع از رسیدن فوائد خورشید نظیر ایجاد جاذبه- که مایه ثبات و بقاى نظام است- و گرما و باد و باران و روییدن گیاهان و امثال آن نمی‌شود، غیبت امام عصر علیه‌السلام نیز مانع از رسیدن فوائد آن حضرت به موجودات نمی‌شود. [4]
3. ابر هرگز آفتاب را نمیپوشاند؛ بلکه ما را میپوشاند در نتیجه ما را از دیدن آن محروم میکند، نه آن که در منفعترسانی آن خَلَل ایجاد کند.[5]
4. هر کس به اندازه ارتباطى که با خورشید دارد از نور آن بهره مى‌برد و اگر بتواند همه موانع را کنار بزند و در برابر آفتاب بنشیند بهره کاملى خواهد برد. حضرت ولى عصر عجل الله تعالى فرجه الشریف نیز مجراى فیض الهى است و از این جهت فرقى بین بندگان خدا نمى‌گذارد؛ لیکن هر کس به اندازه جایگاه و ارتباطى که با او برقرار مى‌کند، بهره‌مند مى‌شود.[6]
5. وجود آفتاب حتى اگر پشت ابر هم باشد، براى مردم لازم است؛ زیرا اگر نباشد، شدت سرما و تاریکى، زمین را غیر قابل سکونت خواهد کرد. وجود گرامى امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشریف نیز براى جامعه بشرى و به‌خصوص براى شیعیان و دوستداران حضرتش ضرورى است، حتى اگر در پس پرده غیبت باشد؛ زیرا در غیر این صورت، سختى‌ها و تنگناهاى زندگى و کینه توزى دشمنان، شیعه را به کام فتنه‌هاى ویرانگر مى‌کشاند. [7]
آن حضرت در توقیع مبارک خود به مرحوم شیخ مفید رحمه اللّه نوشته‌اند:
«إِنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَ لَا نَاسِینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللَّأْوَاءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الْأَعْدَاء»[8]
[همانا ما از رعایت حال شما کوتاهى نمى کنیم و شما را از یاد نمىبریم؛ چراکه در غیر این صورت، سختی‌ها و گرفتاری‌ها بر شما فرود مى آیند و دشمنان شما را ریشه کن کرده و از بین مى برند].
[1] شیخ صدوق رحمه اللّه، کمال الدین و تمام النعمة، ج2، ص 485.
[2] عبدالله جوادى آملى، عصاره خلقت، ص 85.
[3] علامه محمدباقر مجلسی، زاد المعاد، مفتاح الجنان، دعاء العدیلة الکبیر، ص 423
[4] عبدالله جوادى آملى، عصاره خلقت، ص 85.
[5] عبدالله جوادى آملى، عصاره خلقت، ص 85.
[6] به نقل از معارف و عقاید 1 و 2 جلد 1، صفحه 326 و 327
[7] به نقل از معارف و عقاید 1 و 2 جلد 1، صفحه 326 و 327
[8] الخرائج و الجرائح، قطب الدین راوندى، ج 2، ص903.