چهار نشانه خداوند در آیه پنج و شش سوره‏ یونس

درسی از صفحه دویست و هشت قرآن کریم

قرآن کریم در آیه‏ پنج و شش سوره‏ یونس برخى از نشانه‏ هاى باعظمت خدا را معرفی کرده است:

1 و 2. نور ماه و نور خورشید

«هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً‏» [او کسى است که خورشید را روشنایى، و ماه را نور قرار داد].

با این بیان که نور ماه چراغ شب‏هاى تار انسان‏ هاى صحراگرد و کشتى‏ها و مایه‏ى آرامش ساکنان زمین است و نور خورشید جهان را روشن مى ‏کند و گیاهان و حیوانات را پرورش مى‏ دهد و اساساً بدون نور در زمین جنبشى نخواهد بود و سکوت مرگ و سرما همه جا را فرا خواهد گرفت.

3. حرکت ماه به دور زمین و منزل گاه‏ هاى سى ‏گانه‏ى آن که به عنوان گاه‏ شمار طبیعى جهان شمره می‌شود

«هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِینَ وَ الْحِسابَ ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِکَ إِلَّا بِالْحَقِّ یُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ‏» [او کسى است که خورشید را روشنایى، و ماه را نور قرار داد؛ و براى آن منزل گاه ‏هایى معیّن کرد، تا عدد سال‏ ها و حساب را بدانید؛ خدا این (ها) را جز به حق نیافرید. (او) آیات (و نشانه ‏هاى خود را) براى گروهى که مى ‏دانند، شرح مى‏ دهد].

با این بیان که حرکت ماه به دور زمین یک تقویم طبیعى است که از یک بار گردش ماه به دور زمین، ماه قمرى و با 12 بار گردش، سال قمرى پدید مى‏ آید. این گاه ‏شمار براى انسان‏ هاى صحرانشین و شهرنشین، و باسواد و بى ‏سواد، قابل استفاده است و اسلام ماه و سال قمرى را به رسمیت شناخته است.

4. رفت و آمد شب و روز

«إِنَّ فِی اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ ما خَلَقَ اللَّهُ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَّقُونَ‏» [مسلّماً در، پى در پى آمدن شب و روز، و آنچه خدا در آسمان‏ها و زمین آفریده، آیات (و نشانه ‏هایى) است، براى گروهى که خودنگهدارى مى ‏کنند].

در این آیه، رفت و آمد شب و روز یکى از نشانه ‏هاى خدا شمرده شده است. این مطلب وقتى روشن مى‏شود که بدانیم اگر همیشه روز بود، حرارت زمین به قدرى بالا مى ‏رفت که قابل سکونت نبود و اگر همیشه شب بود، همه چیز از شدّت سرما خشک مى ‏شد، ولى خدا این دو را پشت سر هم قرار داد تا بستر زندگى را در کره‏ زمین آماده سازد.

برگرفته از تفسیر قرآن مهر، ج ‏9، صص 33- 36