اثبات اعجاز قرآن با تحدّی

درسی از صفحه دویست و سیزده قرآن کریم

قرآن معجزه رسول خدا صلّی الله علیه و آله است و کتابی است که آن حضرت با آن تحدّی نموده است.

«تحدّى» به معناى مسابقه دادن در کارى، برترى‏طلبى، از کسى درخواست برابرى نمودن و معارضه جهت غلبه جستن بر اوست.[1]

مقصود از آن در اصطلاح علوم قرآنى، فراخواندن انسان ها و جنّیان از سوى خداوند در آغاز، براى آوردن همانند قرآن، و در مرحله بعد همانند ده سوره و یا سوره ‏اى مثل یکى از سوره ‏هاى قرآن است،[2] زیرا چنان‏که در سوره انفال آمده است، مخالفان و منکران قرآن ادّعا مى ‏کردند اگر بخواهیم همانند آن مى ‏گوییم. این چیزى جز افسانه‏ هاى پیشینیان نیست‏[3] و این فراخوانى به منظور اثبات اعجاز قرآن است.[4]

خداوند در قرآن کریم به چند صورت برای معجزه بودن قرآن تحدی کرده است:

1. تحدی به تمام آیات و سوره های قرآن کرآن کریم

«وَ إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‏ عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا شُهَداءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ»[5] [اگر درباره آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم، شک و تردید دارید لا اقل سوره‌ای همانند آن بیاورید].

بر طبق این آیه، خداوند با هر یک از سوره‌های قرآن تحدی کرده است و سوره از آیات بسیار و اندک تشکیل شده است.[6]

2. تحدی به ده سوره از قرآن کریم

«أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَیاتٍ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِین‏» [7] [یا کافران مى ‏گویند که محمد (ص)، قرآن را دروغ به خدا بسته؛ بگو  اگر راستگویان هستید پس ده سوره مانند آن را که بربافته شده باشد بیارید و هر که را مى ‏توانید به جز خدا بخوانید‏].

3. تحدی به به یک سوره

«أم یقولون افتره قل فأتوا بسورة مثله وادعوا من استطعتم مّن دون اللّه إن کنتم صادقین» [یا مى ‏گویند محمد ص این کلام را از پیش خود بافته است؛ بگو (اگر این سخن را بر مى‏ توان بافت) پس بیاورید سوره‏ اى مانندش و بخوانید هر که را مى ‏توانید (براى یارى خود) بجز خدا اگر هستید راستگویان].[8]

---

[1] لسان ‏العرب، ج 3، ص 90،« حدا».

[2] البرهان، ج 2، ص 239.

[3] انفال( 8) 31.

[4] فرهنگ قرآن، ج ‏7، ص 416.

[5] البقرة (2)، 23.

[6] سبحانی، المحصول فی علم الاصول، ج‏3، ص 150.

[7] هود (11)، 13.

[8] یونس (10)، 38.