زمام امور در دست خداست
دوشنبه, ۲۵ شهریور ۱۴۰۴، ۰۸:۵۶ ب.ظ
درسی از صفحه دویست و بیست و هشت قرآن کریم
وقتی قوم سرکش و مغرور عاد نصایح و اندرزها و راهنمایی‌هاى حضرت هود علیه السلام را نپذیرفتند و معجزات آن حضرت را انکار کردند، یکی از پاسخ‌های حضرت هود علیه السلام خطاب به آنان، کلامی بود که در آیه پنجاه و شش سوره هود آمده است. در آنجا می‌فرماید:
«ما مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِیَتِها» [هیچ جنبنده اى در جهان نیست مگر اینکه در قبضه قدرت و فرمان خدا است (و تا او نخواهد کارى از آنان ساخته نیست)].
«ناصیه» در اصل به معنى موى پیش سر مىباشد و اخذ به ناصیه (گرفتن موى پیش سر) کنایه از تسلط و قهر و غلبه بر چیزى است، و اینکه در جمله بالا خداوند مى فرماید: «هیچ جنبندهاى نیست مگر اینکه ما ناصیه او را می‌گیریم»، اشاره به قدرت قاهره او بر همه چیز است، به گونهاى که هیچ موجودى در برابر اراده او هیچگونه تاب مقاومت ندارد، زیرا معمولا هنگامى که موى پیش سر انسان یا حیوانى را محکم بگیرند، قدرت مقاومت از او سلب مىشود.[1]
این تعبیر براى آن است که مستکبران مغرور و بت پرستان از خود راضى، و سلطهجویان ستمکار، فکر نکنند اگر چند روزى میدان به آنها داده شده است، دلیل بر آن است که مى توانند در برابر اراده پروردگار، کوچکترین مقاومتى کنند، باشد که آن ها به این واقعیت توجه کنند و از مرکب غرور فرود آیند.[2]
مرحوم حاجی سبزواری در همان ابیات ابتدائی و خطبۀ کتاب وزین «شرح منظومه» می‌نویسد:
«أزمة الأمور طرأ بیده - و الکل مستمدة من مدده»[3] [مهار همه چیز در دست خداست و همه چیز از عنایت او استمداد مىکند].
[1] تفسیر نمونه، ج 9، ص 138
[2] تفسیر نمونه، ج 9، ص 138
[3] شرح المنظومة، ج2، ص 35
