دو عامل هلاکت اقوام پیشین

درسی از صفحه دویست و سی و سوم قرآن کریم

قرآن کریم در آیه‏ صد و یکم سوره‏ هود با اشاره به عوامل هلاکت اقوام پیشین مى ‏فرماید:

«وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لکِنْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَما أَغْنَتْ عَنْهُمْ آلِهَتُهُمُ الَّتِی یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ شَیْ‏ءٍ لَمَّا جاءَ أَمْرُ رَبِّکَ وَ ما زادُوهُمْ غَیْرَ تَتْبِیبٍ‏» [و (ما) به آنان ستم نکردیم؛ و لیکن (آنان) بر خودشان ستم کردند؛ و هنگامى که فرمان (عذاب) پروردگارت فرا رسید، معبودانشان که، غیر از خدا مى‏خواندند، پس هیچ چیزى از (عذاب) را از آنان دفع نکردند؛ و جز زیان و هلاکت بر آنان نیافزودند].

بر اساس این آیه نابودى ملت ‏ها دو عامل داشت که عبارت‏ند از:

1. ظلم به خویشتن.

مقصود از «ظلم به خویشتن» آن است که اقوام پیشین راه هدایت را رها کردند و به راه گمراهى و شرک رفتند و سرمایه‏ هاى خود را هدر دادند و بدین ترتیب، به خود ستم نمودند.

بنابراین خدا ستمگر نیست و اقوام پیشین در اثر ظلم به خویشتن نابود شدند.

2. شرک و پناه بردن به غیر خدا. طوری که معبودان دروغین نمى ‏توانند مانع عذاب الهى شوند.

منبع: رضایى اصفهانى، محمدعلى، تفسیر قرآن مهر، ج ‏9، ص 304 و 305؛ 24جلد، پژوهشهاى تفسیر و علوم قرآن - ایران - قم، چاپ: 1، 1387 ه.ش.