منظور از هدایت کردن و گمراه کردن توسط خداوند

درسی از صفحه صد و چهل و چهار قرآن کریم 

خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:

«فَمَنْ یُرِدِ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ وَ مَنْ یُرِدْ أَنْ یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقاً حَرَجاً کَأَنَّما یَصَّعَّدُ فِی السَّماءِ» (سوره انعام، آیه 125)

هر کس را خدا بخواهد هدایت کند سینه اش را براى پذیرش حق گشاده مى سازد و آن‌کس را که بخواهد گمراه سازد سینه اش را آن‌چنان تنگ و محدود مى کند که گویا مى خواهد به آسمان بالا رود.

 

از این آیه نمی‌توان چنین استفاده کرد که انسان در پیمودن مسیر هدایت و یا گمراهی مجبور است؛ زیرا:

منظور از «هدایت» و «اضلال» الهی فراهم ساختن یا از میان بردن مقدمات هدایت در مورد کسانى است که آمادگى و عدم آمادگى خود را براى پذیرش حق با اعمال و کردار خویش اثبات کرده اند.

آنان که پویندگان راه حق‌اند و جویندگان و تشنگان زلال ایمان، خداوند چراغ‌های روشنى فرا راه آن‌ها قرار مى‏دهد تا براى به دست آوردن این آب حیات در ظلمات گم نشوند، اما آن‌ها که بى اعتنایى خود را نسبت به این حقایق ثابت کرده اند از این امدادهاى الهى محروم و در مسیر خود با انبوهى از مشکلات روبرو مى‏گردند و توفیق هدایت از آن‌ها سلب مى‏شود.

بنابراین نه دسته اول در پیمودن این مسیر مجبورند و نه دسته دوم در کار خود و هدایت و ضلالت الهى درواقع مکمل چیزى است که خودشان خواسته اند و انتخاب کرده اند.

 

منبع: تفسیر نمونه، ج‏5، ص 434