دلیل اینکه خداوند نخست بیت‌المقدس را قبله قرار داد و سپس قبله را به سمت کعبه تغییر داد

یکى از اصحاب امام حسن عسکرى علیه‌السلام از آن حضرت پرسید: چرا خداوند در ابتدا قبله را بیت المقدس قرار داد؟

امام پاسخ فرمود: خداوند در این آیه توضیح مى ‏دهند که: «وَ ما جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِی کُنْتَ عَلَیْها»- وَ هِیَ بَیْتُ الْمَقْدِسِ- «إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ یَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ یَنْقَلِبُ عَلى‏ عَقِبَیْهِ‏» (بقره: 143) [و قبله ‏اى که بر آن بودى یعنی بیت المقدس را قرار ندادیم مگر براى آنکه کسى که از پیامبر پیروى مى‏ کند را از کسى که بر پاشنه‏ هاى خود مى ‏گردد (روى مى‏ گرداند) معلوم کنیم]؛ یعنى مگر براى آنکه پیروانت  مشخص شوند، پس از علم ما به اینکه در آینده نزدیک آشکار مى‏ شوند. و این بدین خاطر بود که توجّه کردن به بیت المقدس براى اهل مکّه و قریش بسیار سخت و دشوار بود، همچنان که توجّه به سوى خانه کعبه نیز براى جماعتى از اهل مدینه از یهود و نصارى مشکل بود و این تغییر قبله براى هر دو گروه امتحان بزرگى بشمار مى ‏آمد، تا بوسیله آن، گروه حقّ‏ پرست و هوس‌ران از هم تشخیص داده شوند.

سپس خداوند در ادامه آیه فرموده: « وَ إِنْ کانَتْ لَکَبِیرَةً إِلَّا عَلَى الَّذِینَ هَدَى اللَّه‏» (بقره: 143) یعنى: توجّه به بیت المقدس در آن زمان جز براى کسى که خداوند هدایتش فرموده سخت و دشوار بود، بنابراین معلوم مى ‏گردد که اطاعت خدا در مخالفت هوى و هوس است، تا بنده را در آنچه درست نمى‏ دارد بیازماید.

الإحتجاج على أهل اللجاج، ج ‏1، ص 41