در قرآن کریم یازده آیه وجود دارد که همه با تعبیر «مِنْ آیاتِهِ» (یکى از نشانه هاى خدا ...) آغاز مى شود. این آیات نکات جالبى از دلائل توحید و نشانه هاى پروردگار را در نظام عالم هستى بازگو مى نماید...
- ۲۳ آذر ۹۷ ، ۱۷:۲۴
در قرآن کریم یازده آیه وجود دارد که همه با تعبیر «مِنْ آیاتِهِ» (یکى از نشانه هاى خدا ...) آغاز مى شود. این آیات نکات جالبى از دلائل توحید و نشانه هاى پروردگار را در نظام عالم هستى بازگو مى نماید...
همین نعمتهای خداوند کافی است برای اینکه انسان پروردگارش را اطاعت کند و از فرمانش سرپیچی ننماید؛ همچنانکه امام رضا علیه السلام فرمودند:
برای اینکه معنی «آمادگی برای مرگ» را بهتر درک کنیم، به روایتی از امیرالمؤمنین علیهالسلام مراجعه میکنیم:
وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَىٰ یَوْمِ یُبْعَثُونَ ۱
در این فقره از آیه نورانی، به هر سه عالم دنیا، برزخ و قیامت اشاره شده است.
عالم اول، دنیا است که از عبارت "وَمِن وَرَائِهِم" استفاده می شود.
"وَ مِن وَرَائِهِم" یعنی ﺑﺮﺯﺥ ﺩﺭ پیش روی ایشان است.۲ یعنی آنان فعلا در عالم مادی هستند و در آینده به عالم برزخ میروند.
عالم دوم برزخ است. ﻣﺮﺍﺩ ﺍﺯ "ﺑﺮﺯﺥ" ﻋﺎﻟﻢ ﻗﺒﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺜﺎﻝ می ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﺮﺩم ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺍﺳﺖ تا قیامت ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ.۳
عالم سوم هم عالم قیامت است که با عبارت "یَوْمِ یُبْعَثُونَ" بیان شده است. یعنی عالمی که انسان برای حسابرسی به اعمالش و زندگی ابدی در بهشت یا جهنم برانگیخته خواهد شد.
۱. المؤمنون، آیه ۱۰۰
۲. المیزان ذیل آیه شریفه
۳. همان منبع
یکی از آثار مخرّب «غیبت» این است که باعث از بین رفتن حسنات انسان میشود؛ همان حسناتی که چهبسا انسان برای به دست آوردن آن ثوابها، خود را به زحمت انداخته بود.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:
از امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
مؤمن از یکی از سه بلا خلاصی ندارد و گاهى هر سه بلا بر او هجوم مى آورند ...
در یکی از روایات تاریخی چنین نقل شده که سلمان فارسی رضیاللهعنه از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله درخواست کرد تا آن حضرت سفارشی خطاب به برادرش و اهل بیت و نسل و ذریهاش بفرماید.
آن حضرت در ضمن نامهای که به مهر خاتم خودشان و خط امیرالمؤمنین علیهالسلام نوشته شد، فرمودند:
امروز سالروز ورود حضرت معصومه سلام الله علیها به شهر مقدس قم است.
مرحوم علامه محمد باقر مجلسی میفرماید:
از بعضی از گزارشهای تاریخی دربارۀ حضرت عبدالله بن عبدالمطلب (پدر رسول خدا صلیاللهعلیهوآله) چنین استفاده میشود که برخی از یهودیان که بعثت پیامبر موعود را خطری برای منافع دنیوی خود میدانستند، درصدد خاموش کردن این نور الهی با کشتن پدر خاتم الأنبیاء علیهالسلام بودند.
مرحوم شیخ عباس قمی نقل میکند که:
«مالک بن أنس بن أبی عامر الأصبحی المدنی» یکی از ائمۀ اربعۀ اهل تسنن و کسی است که از محضر امام صادق علیه السلام استفاده کرده است.
در روایتی از او چنین نقل شده که دربارۀ امام صادق علیهالسلام گفت:
جایگاه برتر علمی امام صادق علیهالسلام در نزد موافقین و مخالفین چنان بود که حتی قاضیان منسوب از طرف بنیامیه و بنیالعباس هم تحت تأثیر آراء و نظرات آن حضرت قرار گرفته میگرفتند...
مرحوم شیخ صدوق دربارۀ اعتقاد حقۀ شیعۀ دربارۀ ایمان پدر و اجداد رسول خدا صلیاللهعلیهوآله و همچنین ایمان پدر حضرت علی علیهالسلام میفرماید ...
در کتب تاریخی دربارۀ حسن و جمال حضرت عبدالله علیهالسلام (پدر رسول خدا صلیاللهعلیهوآله)، کلام زیبای نقل شده است و آن اینکه:
یکی از کرامات رسول خدا صلیاللهعلیهوآله در زمانی بود که نور وجودشان در رحم مادر گرامیشان تکوُّن پیدا کرد و آن بانوی بزرگوار حامله به وجود پربرکت آن حضرت شد.
از حضرت آمنه سلاماللهعلیها روایت شده که گوید:
برای اینکه بدانیم حضرت امام حسن عسکری علیهالسلام چه اندازه در میان موافقین و مخالفین محبوبیت داشت، کافی است به یکی از گزارشات تاریخی که از زبان یکی از مخالفین آن حضرت ایراد شده است توجه کنیم:
خداوند در ابتداء سورۀ بقره میفرماید: «این کتاب که هیچ شکّى در آن نیست، هدایتى است براى تقواپیشگان».
سؤالی که پیش میآید این است که چرا خداوند در این آیه، هدایتگری قرآن را مختص انسانهای باتقوا معرفی کرده است؟!
در تفسیر نمونه به این سؤال چنین پاسخ داده شده است که:
در آیه ای از قرآن کریم، خداوند با مردم اتمامحجت می کند و اعلام میدارد که راه هدایت بر آنها عرضه شده است؛ پس هرکس در انتخاب آن آزاد است که آن راه را انتخاب کرده و هدایت بیابد و یا از آن اعراض کرده و گمراه شود...
کفار مکه برای رسول خدا صلیاللهعلیهوآله و مؤمنین آرزوی مرگ و هلاکت میکردند.
رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور شدند تا به کفار بگویند ...
از امام صادق علیه السلام روایت شده که رسول خدا صلیاللهعلیهوآله بعد از تلاوت آیۀ «الَّذِینَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ قالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ أُولئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُون» فرمودند:
(خداوند برای کسانی که در هنگام مصیبت صبر کردند سه پاداش میدهد) ...
معروف است: «مورچه گمان مى کند که پروردگارش مانند او دو شاخک دارد»!
این تعبیر حکایت از نکتۀ مهمی دارد و آن اینکه ...
توحید ربوبی پروردگار متعال یعنی ربوبیت عالم به صورت مستقل و بدون اذن از کسی فقط برای خداوند یکتا است و هیچ موجودی در ربوبیت استقلالی عالم با «الله» تبارک و تعالی شریک نیست؛ اگر هم مخلوقی در قسمتی از ربوبیت عالم نقش داشته باشد، این ربوبیت غیر مستقل بوده و با اذن و اراده و مشیت پروردگار یکتا است...
در روایات متعددی از حضرات معصومین علیهم السلام به حقانیت تأثیر چشم و نظر اشاره شده است و حتی بسیاری از مفسرین حقانیت آن را از دو آیه از قرآن کریم نیز استفاده نموده اند.
دربارۀ چگونگی تأثیر چشم و نظر، بیانات مختلفی ایراد شده است:
مرحوم شیخ انصاری نقل کرده که امیرالمؤمنین علیه السلام بر کفن سلمان رضی الله عنه این دو بیت را نوشتند:
یکی از القاب حضرت امام حسین علیهالسلام «قَتِیلِ الْعَبَرَات» است.
در فقرهای از زیارتنامۀ اربعین حضرت سیدالشهداء علیهالسلام که از امام صادق علیهالسلام صادر شده است، عرضه میداریم:
«السَّلَامُ عَلَى الْحُسَیْنِ ... قَتِیلِ الْعَبَرَات» ...
اصلیترین نقش پیامبران و ائمه معصومین علیهمالسلام در زندگی انسانها، نقش هدایت معنوی و باطنی بوده است ...
باید توجه کرد که برچیده شدن ظلم در عصر ظهور به معنی از بین رفتن آن به صورت آنی و فیالفور نیست؛ بلکه گسترش عدالت و برچیده شدن ظلم، به مرور زمان و در اثر مجاهدتهای حضرت ولیعصر (عج) و اصحاب ایشان رخ خواهد داد...
فراگیری ظلم و ستم تا قبل از ظهور، به معنای غالب شدن است؛ نه اینکه تا قبل از ظهور همۀ مردم ظالم شده و در دنیا اثری از عدل و قسط نخواهد بود؛ زیرا ...
یکی از کارهای مهم حضرت مهدی علیهالسلام در هنگام ظهور، از بین بردن بدعتهایی است که در دین ایجاد شده است.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:
خداوند عزوجل فرموده است: هرکس به دوستى از دوستان من اهانت کند، بتحقیق خود را برای جنگ با من آماده کرده است.
«ولی خداوند» کسی است که ...
از آن حضرت پرسیده شد: یابن رسول الله؛ چگونه صبح کردید؟
حضرت فرمودند: در حالى صبح کردم که از هشت جهت مطالبه میشوم:
مرحوم خواجه نصیرالدین طوسی در کتاب «اوصاف الاشراف» دربارۀ تفاوت «خوف» و «خَشیَة» نکتۀ زیبایی فرموده اند و آن این است که:
از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله روایت شده که فرمودند:
محبوبترین عمل نزد خداوند که بنده به وسیلۀ آن به من تقرب میجوید، چیزی است که بر او واجب کرده ام باشد. همانا او بهوسیلۀ نماز نافله به من نزدیک میشود تا آنجا که من او را دوست بدارم. پس هنگامی که او را دوست بدارم ...
در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله محتوای «صحف ابراهیم علیهالسلام» چنین بیان شده است...
ز امام زینالعابدین علیهالسلام روایت شده که دربارۀ شیعیان عصر غیبت امام مهدی عجلاللهتعالیفرجهالشریف که قائل به امامت آن حضرت هستند و منتظر ظهور ایشان میباشند فرمودند:
به باغ که میروی، به هر کجا که نگاه می کنی نشانهای از قدرت و خلاقیت خداوند را مشاهده میکنی.
نمونۀ این خلقت شگرف خداوند عبارت است از روییدن گیاهان و میوههای گوناگون از خاک و آب یکسان.
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده فرمودند:
در شگفتم از کسى که از غذا (ى نامناسب) پرهیز مى کند تا گرفتار بیمارى نشود، چگونه از گناهان دورى نمى کند تا به آتش جهنم دچار نگردد؟!
حضرت لقمان در ضمن وصایای خود به فرزندش فرمود:
اى پسرم از هفت هزار حکمتى که آموختى، چهار تاى آن را عمل کن و بر آن محافظت داشته باش تا همراه من به بهشت بروى:
برطبق آیۀ 55 سوره نور، خداوند برای کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند، سه وعده داده است...
«جُنْدَب بن جُنَادَة» که از یهودیان خیبر بود محضر رسول خدا صلی الله علیه وآله رسد و پرسید:
مرا از آنچه براى خدا نیست و آنچه در پیشگاه خدا نیست و آنچه را که خدا نمىداند باخبر کن».
حضرت در پاسخ فرمودند:
از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله روایت شده که فرمودند: در «صُحُف» حضرت ابراهیم علیهالسلام آمده بود:
انسان خردمند هر گاه کار خود را از دست نداده، باید ساعات خود را چنین قسمت کند:
از امیرالمؤمنین علیهالسلام روایت شده که در مورد «دنیا» فرمودند:
چه ستایم خانه اى را که در حلال آن حساب است و در حرام آن عقاب است!
دری دو پسر داشت که به هر کدام مقداری پولی داد؛ ولی شرط کرد که هر کدام باید در پایان روز گزارش دهند که با آن پول چه کار کردند...
اگر تعداد دقیق نمازها و روزههایی که فوت شده را ندانیم، چه باید بکنیم؟ مثلا ندانیم ده نماز نخواندهایم یا بیست نماز؟ در این قبیل موارد تکلیف چیست؟
از ابوذر رحمه الله روایت شده که از آن حضرت پرسید: «در صُحُف ابراهیم علیه السلام چه مطالبی بود»؟
حضرت فرمودند: همۀ آنها پند و اندرز بود و در آن این مطالب بیان شده بود که:
انبیاء الهی، برای هدایت انسانها از روشهای مختلف استفاده میکردند که به دو دسته تقسیم میشوند:
از ابوذر رحمهالله روایت شده که از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله پرسید:
« یا رسول اللَّه در آیات قرآنى که به شما نازل شده و در دست ما است، آیا مطلبی از صحف ابراهیم و موسى (علیهماالسلام) وجود دارد؟
حضرت فرمودند: ای ابوذر، این آیات را بخوان که مى فرماید:
از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله فرمودند:
من بر تنزیل جنگ کردم و علی علیهالسلام بر تأویل جنگ میکند.
همچنین آن حضرت تعبیر «جنگ برای تأویل» را در مورد حضرت مهدی علیهالسلام بهکار بردند
معنی این فرمایش این است که ...
بی جهت نگفته ایم اگر بگوییم بیداری اسلامی که این سالها در منطقه شاهدش بوده ایم، جلوه ای از شعارها و آموزه های نهضت عاشورا بوده است. زیرا ...
فرض کنید عازم سفری هستید و قرار است در این سفر از مسیری عبور کنید که پلیس راهنمایی و رانندگی غالبا در میان آن کمین می کند و رانندگان متخلف را جریمه توقیف می کند.
در چنین جاده و مسیر شما چقدر مراقب رانندگی تان می شوید؟! چقدر سعی می کنید با سرعت غیر مجاز حرکت نکنید و از خودروهای دیگر سبقت غیر مجاز نگیرید؟! بدیهی است که در چنین کمینگاه هایی تمام تلاش خود را برای اجرای قانون انجام می دهید تا مشمول جریمه و توقیف پلیس نیز قرار نگیرد
انسان سفری در پیش رو دارد که تهدیدات و کمینگاه هایش به مراتب بیشتر از کمین گاه های گفته شده است.
سفر او نوع زندگی اوست که در مسیر رسیدن به جهان آخرت برای خود برمی گزیند؛ عده ای طریق سعادت را برای خود برمی گزینند و عده ای طریق شقاوت را می پیمایند.
و اما مراقب انسان در این مسیر خداوندی خبیر و بصیری است که در کمین ظالمان نشسته است:
"إِنَّ رَبَّکَ لَبِالْمِرْصَادِ" (۱)
ﺑﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﻦ ﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻜﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ، ﻭ ﺩﺭ ﮔﺬﺭﮔﺎﻫﻰ ﻧﻤﻰ ﻧﺸﻴﻨﺪ، ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﻨﺎﻳﻪ ﺍﺯ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺒﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻃﻐﻴﺎﻧﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺠﺮﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ . (۲)
1. سوره فجر، آیه ۱۴
2. تفسیر نمونه
در روایتی از امام باقر علیهالسلام صراط روز قیامت «از مو باریکتر و از شمشیر تیزتر» توصیف شده است.
مرحوم شیخ مفید این روایت را چنین توضیح میدهد که:
در روایتی از رسول خدا صلی الله علیهوآله چنین افرادی که به قصد بالا رفتن قیمت کالا آن را احتکار میکنند کسانی معرفی شده است که از خدا بیزار هستند و خدا هم از آنها بیزار است. از آن حضرت روایت شده که فرمودند ...
در این آیه دو توجیه مشرکین که در انجام کار زشتشان به آن تمسک میکردند چنین بیان شده که میگفتند...
یکی از عکسالعملهای کفار در مقابل دعوت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله این بود که وعید و انذار آن حضرت از عذاب الهی را مسخره میکردند و باور نداشتند که عذاب الی به سراغ آنها بیاید:
رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور میشود تا با دعوت آنان به سیر در دیار اقوام هلاک شده و تفکر در آنها، مشاهده کنند که کسانی که انذار انبیاء و آیات الهی را تکذیب کردند، چگونه به عذاب الهی گرفتار شدند:
با توجه به روایات، احادیثی که دلالت بر آمدن اسلامی نو در هنگام ظهور دارند، چنین تفسیر میشوند که ...
مؤمنین در عصر ظهور حضرت مهدی علیهالسلام مقام رفیع خلافت و حکومت از طرف خداوند را از آن خود خواهند کرد.
از حضرت امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند ...
خداوند در قرآن کریم به یکی از ادعاهای بیاساس مشرکین در مقابل دعوت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله اشاره شده است و آن اینکه میگفتند ...
دربارۀ سرنوشت یهود و نصاری پس از ظهور، ظاهر برخی از آیات مثل آیۀ 14 و 64 سورۀ مائده و آیۀ 55 سورۀ آلعمران و همچنین بعضی از احادیث دلالت بر این میکنند که ...
از امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
خداوند عزوجل حضرت قائم علیهالسلام را ظاهر میسازد ... و در روی زمین بقعه ای که غیر خداوند در آن پرستیده شود باقی نخواهد ماند ...
شاید بعضی گمان کنند: حال که قرار است تا زمان ظهور ظلم و ستم فراگیر شود، برای نزدیک شدن ظهور باید جامعه را به حال خود واگذاشت تا ظلم و ستم هرچه سریعتر فراگیر شود!
درحالی که این قبیل احادیث، به معنی لزوم واگذاشتن امور به حال خود برای فراگیر شدن ظلم و ستم و ایجاد زمینۀ ظهور نیست؛ بلکه فراگیری ظلم و ستم در زمان غیبت که در این روایات آمده، اشاره به انتظار و احساس نیاز شدید مردم به منجی دارد.
علاوهبراین ...
همچنان که رسول خدا صلیاللهعلیهوآله برای اجرای آیات الهی در موارد نزول آن در مقابل دشمنان ایستاد و با آنان مبارزه کرد، حضرت مهدی علیهالسلام همانند حضرت علی علیهالسلام، با تأویلهای نادرستی که از سوی افراد فاقد صلاحیت برای آیات قران ارائه میشود مبارزه خواهد کرد.
از امیرالمؤمنین علیهالسلام روایت شده که در تفسیر آیه شریفه «وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ» فرمودند:
از حضرت امام رضا علیهالسلام روایت شده است که درباره حضرت مهدی علیهالسلام فرمودند:
خداوند او را ظاهر می کند تا زمین را پر از عدل و داد کند، چنانچه پر از جور و ستم شده است.
فراگیری ظلم و ستم در زمان قبل از ظهور، به معنای غالب شدن ظلم ستم است ...
از امام رضا علیهالسلام سؤال شد: یا ابن رسول اللَّه؛ قائم شما اهلبیت کیست؟ حضرت فرمودند:
قائم ما اهلبیت چهارمین فرزند من است؛ همان که زادۀ سرور کنیزان است ...
با ظهور حضرت بقیةاللهالاعظم علیهالسلام، بیتالمال و اموال عمومی که باید در خدمت تمامی انسانها علیالخصوص نیازمندان قرار بگیرد، از انحصار زورگویان صاحب قدرت و ثروت خارج شده و بهطور عادلانه در میان انسانها تقسیم خواهد شد.
از امام باقر علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
از حضرت امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
دربارۀ فضیلت روز غدیر خم احادیث و بیانات متعدد و بینظیری وارد شده است.
یکی از والاترین تعبیرات دربارۀ این روز، کلامی است که حضرت امام رضا علیهالسلام فرموده است و آن اینکه ...
عدم چشمداشت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله به اجر و مزدی از طرف مردم یکى از دلایل صدق آن حضرت بود؛ چراکه مدعى دروغین نبوت براى مطامعى ادعای خود را مطرح مىکند و مطامعش از خلال سخنانش به هر صورت آشکار خواهد شد.
یکی از آثار نماز عبارت است از آمرزش الهی؛ در روایتی از امیرالمؤمنین علیهالسلام این اثر یعنی آمرزش الهی، مقید به «شناخت حق نماز» شده است؛ در آنجا که فرمودند: «کسى که نماز بخواند در حالی که حق نماز را شناخته باشد، آمرزیده میشود».
برای اینکه بدانیم «حق نماز» چیست که شناختن آن باعث آمرزش نمازگزار میشود، بهتر است مراجعه کنیم به رسالۀ حقوق امام زینالعابدین علیهالسلام که در آن حق نماز چنین بیان شده است:
ز امام زینالعابدین علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
از حضرت امام صادق علیهالسلام روایت شده که درباره حضرت مهدی علیهالسلام فرمودند:
تا قبل از ظهور حضرت مهدی علیهالسلام انواع ویرانیها در روی زمین ایجاد خواهد شد؛ ویرانیهایی که مربوط به منازل، معابر، مساجد، آبادیها، زمینهای کشاورزی و باغها، بستانها و هر مکانی است که محل زندگی، اجتماع و کسب درآمد مردم بودند ولی در اثر عواملی همچون خشکسالیها، جنگها، بهرهبرداری نادرست، اعراض مردم از آن مکانها و عوامل طبیعی همچون سیل و زلزله، متروکه و مخروبه گشتهاند و تبدیل به ویرانه شدهاند. در عصر ظهور حضرت مهدی علیهالسلام این ویرانیها اصلاح شده و عمران و آبادانی جای آن را خواهد گرفت...
در عصر ظهور حضرت مهدی علیهالسلام، تحول شگرفی در قدرت جسمانی مؤمنین و درزمینۀ رفع نواقص جسمانی آنان رخ خواهد داد.
روایت شده که مفضل از امام صادق علیهالسلام پرسید: اگر یکی از شیعیان بمیرد و قرضی از برادران دینی یا بیدینان در گردن داشته باشد، چه میشود؟
حضرت فرمودند ...
یکی از ثمرات ظهور حضرت مهدی علیهالسلام در عرصه عمران و آبادانی عبارت است از توسعۀ راهها.
از حضرت امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
از امام باقر (علیهالسلام) روایت شده که فرمودند:
با ظهور حضرت مهدی علیهالسلام، دولت این غاصبان برچیده خواهد شد و حکومت و خلافت الهی به صاحبان واقعی آن بازمیگردد.
از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله روایت شده که فرمودند:
همیشه در طول تاریخ افراد و گروههایی بودهاند هرگز صلاحیت خلافت الهی، ولایت و به زمام گرفتن امور مردم را نداشتهاند، ولی به خاطر رسیدن به مقاصد و منافع پلید دنیویشان باقدرت نامشروعی که کسب نمودند حکومت و خلافت را از صاحبان اصلی آن غصب کرده و درصدد استثمار دیگران برآمدهاند.
حضرت علی علیهالسلام در نامه به مردم مصر چنین روزهایی را پیشبینی میکرد و میفرمود:
عقیده شیعه امامیه این است که خداوند هنگام ظهور امام زمان، گروهى از پیروان او را که پیشتر درگذشتهاند برمیگرداند تا به ثواب یارى او و دیدار دولتش برسند و بعضى از دشمنانش هم برمیگردند تا از آنان انتقام گرفته شود...
از امام هادی علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
یکی از معانی رجم شیطان توسط مؤمنین در عصر ظهور این است که ...
از امام باقر علیهالسلام روایت شده که آن حضرت فرمودند:
در دوران او به مردم حکمت داده خواهد شد؛ تا آنجا که زن در خانه خودش نشسته باشد و از روی کتاب خدا و سنّت رسول خدا صلیالله علیه وآله حکم میکند.
نکتۀ جالب این روایت دربارۀ بهرهمندی زنان خانهدار از حکمت و حکم کردن آنان از روی قرآن و سنت رسول خدا صلیالله علیه و آله است؛
بر طبق روایتی از امام صادق علیهالسلام یکی از پنج نشانۀ حتمی قیام حضرت مهدی علیهالسلام که قبل از قیام آن حضرت رخ خواهد داد، خروج «سفیانی» خواهد بود.
در روایات اسلامی سفیانی مردی از فرزندان ابوسفیان معرفی شده که ...
از رسول خدا صلیالله علیه و آله نیز روایت شده که فرمودند:
(در زمان ظهور حضرت مهدی علیهالسلام) گزند هر جنبندهای گرفته میشود؛ بهطوریکه طفل کوچک دست خود را در دهان مار گزنده میبرد ولی آن مار به او ضرری نمیرساند؛ و بچه خردسال با شیردرنده روبرو میشود ولی شیر به او آسیبى نمیرساند؛ و شیر در میان شتران و گرگ در میان گوسفندان بمانند سگ آنها خواهند بود (که به آنها آسیبی نخواهند رساند).
از امیرالمؤمنین علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
از فرزندان من در آخرالزمان فرزندی ظهور خوهد کرد ... مرده اى نیست که شادى حاصل از ظهور آن حضرت به دل و قبرش راه نیابد؛ ارواح آنها در قبور با هم ملاقات میکند و خبر مسرت بخش قیام قائم صلواتاللهعلیه را به یکدیگر میدهند.
از امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
بدانید که به خدا قسم دامنه عدالت قائم ما به میان خانه های مردم راه خواهد یافت، همانطور که گرما و سرما نفوذ میکند.
از امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
هنگامی که قائم آلمحمد (علیهمالسلام) قیام نماید، به حکم حضرت داود (علی نبینا و آله و علیهالسلام) در میان مردم حکم خواهد کرد...
با مراجعه به آیات و روایات و متون اسلامی با لغات و اصطلاحاتی روبرو میشویم که معانی نزدیک به هم دارند ولی هر کدام مفاهیم ویژهای دارند که در کتب لغوی و ادبی تبیین شدهاند.
دستهای از این واژهها، لغات «عدل»، «قسط»، «انصاف»، «مساوات» و «احسان» هستند که در ادامه به تبیین مفهوم هر یک از آنها و فرق آنها با یکدیگر میپردازیم:
براساس آیهای از قرآن کریم یکی از بهانههای مشرکین برای انکار رسالت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله را بیان میکند که میگفتند: «تو مانند ما یک بشر هستی و یک بشر نمیتواند رسول پروردگار باشد».
برطبق همی آیه رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور میشود تا به مشرکین چنین پاسخ دهد که ...
در عالم «اختلاف» وجود دارد، ولی در آن «تفاوت» نیست؛ زیرا ...
تألیف قلوب مسلمانان نسبت به یکدیگر، از بزرگترین ثمرات اسلام است؛ به طوری که مسلمانان را از هر قوم و نژادی باشند در زیر پرچم خود قرار داده و مسلمانان راستین را نسبت به هم مهربان کرده است.
قبیلۀ أوس و خزرج نمونۀ بارز از این مسلمانان بودند...
وقتی زمین خدا وسیع است، وقتی انسان برای حفظ ایمان و باورهای راستینش و برای دور ماندن از وسوسۀ هوای نفس و شیطان، قدرت دارد محیط آلوده و وسوسهانگیز ترک نماید، دیگر عذری برای گناه وجود ندارد ...
انسانها دو دستهاند:
عدهای تابع محیط و شرایط هستند و اعتقادات و مناسک خود را بر اساس محیط و شرایطی که در آن زندگی میکنند تغییر میدهند و عدهای دیگر، انسانهای باایمانی هستند که شرایط محیطی آلوده، آنان را نسبت به باورهایشان سست نمیکند ...
از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نقلشده که فرمودند: «قائم (علیهالسلام) حلال خدا را حلال میکند و حرام او را حرام میکند»
مراد از اینکه حضرت مهدی علیهالسلام «حلال خدا را حلال و حرام او را حرام میکند» این است که ...
یکی از ثمرات ظهور حضرت مهدی علیهالسلام این است که حدود الهی در بهصورت کامل اجرا خواهد شد.
از رسول خدا صلیالله علیه و آله روایت شده که فرمودند ...
یکی از نشانههای صدق رسالت حضرت محمد صلی الله علیه و آله از طرف خداوند این بود که آن حضرت چشمداشتی نسبت به اجر و مزد از طرف مردم نداشت.
تنها خواستۀ آن حضرت از مردم این بود که ...
از امام باقر علیهالسلام روایت شده که فرمودند:
(حضرت قائم علیهالسلام) خروج میکند و تمامی معبودهای غیر خدا در روی زمین اعم از صنم و وثن و غیر آن، آتش گرفته و میسوزند.
«فَرَج» به معنی «گشایش در امور و رهایی از غم و اندوه است» و ازآنجاکه با ظهور حضرت مهدی موعود علیهالسلام در امور مردم گشایش ایجاد شده و معضلات حل میشود عالیترین فرج، فرج حاصل از ظهور آن حضرت است...
منکرین وقوع قیامت با تعجب گفتند: «آیا وقتی ما مردیم و تبدیل به خاک و استخوان شدیم، آیا برانگیخته خواهیم شد؟! اینها وعده هاى دروغینى است که به ما و پدرانمان داده شده و افسانه های پیشینیان است»!
رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور شد تا به آنان چنین پاسخ دهد که ...
براساس آیه ای از قرآن کریم، رسول خدا صلیالله علیه و آله مأمور شدند تا خلقت نخستین را به مشرکین یادآور شود و همین خلقت نخستین را دلیلی بر معاد و ایجاد جهان آخرت معرفی نمایند...
براساس این آیه یکی از سؤالاتی که منکرین روز قیامت از رسول خدا صلیالله علیه و آله میپرسیدند، سؤال از زمان وقوع قیامت است...
در همین غذایی که در طول زندگی خود بهصورت روزانه از آن تغذیه میکنیم چقدر اندیشیدهاید؟!
در روز قیامت مؤمنین و بهشتیان از روی چهرههایشان قابلتشخیص هستند؛ همچنان که میفرماید:
یکى از ادعاهای بیاساس یهودیان این بود که ادعا میکردند «آتش (جهنم) جز چند روز به ما نخواهد رسید».
خداوند در آیه ای از قرآن کریم به رسول اعظمش دستور میدهد تا با یک بیان منطقى، به این پندار غلط یهودیان چنین پاسخ دهد که
یکى از ادعاهای بیاساس یهودیان این بود که ادعا میکردند «آتش (جهنم) جز چند روز به ما نخواهد رسید».
خداوند در آیه ای از قرآن کریم به رسول اعظمش دستور میدهد تا با یک بیان منطقى، به این پندار غلط یهودیان چنین پاسخ دهد که
در آیاتی از قرآن کریم رسول خدا صلیالله علیه و آله مأمور شده تا با استناد به مالکیت خداوند، به منکرین معاد پاسخ بگوید...
بر طبق آیهای دیگر از قرآن کریم، رسول خدا صلیالله علیه و آله مأمور میشود تا با یادآوری خلقت نخستین انسان، به استبعاد و انکار منکرین معاد پاسخ بگوید...
أُبَیّ بن خَلَف استخوان پوسیده اى را از دیوارى کند و آن را با دست نرم کرد و خطاب به رسول خدا صلیالله علیهوآله گفت: «ای محمد! آیا بعدازآنکه استخوانى پوسیده شدیم دوباره با خلقتى جدید مبعوث مىشویم»؟! پس خداوند متعال در پاسخش این آیه را نازل کرد...
خداوند در قرآن کریم رسول خدا صلیالله علیه و آله مأمور میکند تا از راه لزوم جداسازی بین انسانهای نیکوکار و انسانهای بدکار، ضرورت معاد را اثبات کند. با این بیان که ...
خداوند در قرآن کریم رسول خدا صلیاللهعلیهوآله را مأمور میکند تا به مشرکین که تدبیر شئون عالم را به آلهۀ خویش نسبت میدادند چنین پاسخ دهد:
رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور شد تا مشرکین را نسبت به بطلان اعتقادشان در مورد الوهیت بتها آگاه کند و به آنان بگوید:
خداوند در قرآن کریم به رسول اعظمش امر میکند تا با دو سؤال تنبه برانگیز مشرکین را نسبت به خطایشان در عبادت کردن غیر خدا آگاهی دهد...
قرآن کریم دربردارندۀ تمثیلاتی رسا و زیبا است که هدایت، عبرتآموزی و بیداری از غفلت را برای انسان به ارمغان میآورد.
یکی از این تمثیلات، آیهای است که در آن از خلقت «پشه» سخن به میان آورده است:
یکی از مسلمات تمامی شرایع آسمانی حتی شرایع تحریفشده، معاد است و جزء اصول دین محسوب میشود. معاد یعنی ...
یکی از راههای شناخت پیامبر الهی و تصدیق ادعای او در امر نبوت «معجزه» است.
مرحوم خواجهنصیرالدین طوسی معجزه را چنین تعریف کرده است که:
مشهور فقها عنوان اهل کتاب را بر یهودیان و مسیحیان منطبق کرده و مجوسیان را از مصادیق آن ندانستهاند و در اینکه سامریّه و صابئین از اهل کتاب هستند یا نه، اختلاف وجود دارد...
خداوند در قرآن کریم، پیامبر گرامىاش را دستور به صبر کردن مىدهد، هم چنانکه پیامبران اولوالعزم صبر نمودند.
در روایتی از امام صادق علیهالسلام انبیاء اولوالعزم چنین معرفی شده اند...
وقتی شیطان از درگاه خداوند رانده شد، سوگند خورد که انسانها را گمراه کند؛ ولی اعتراف کرد که عدهای را نمیتواند گمراه کند و آنها عبارتند از ...
خداوند در قرآن کریم چندین بار پیامبرش را مأمور کرده تا پیامهایی را به بندگانش برساند:
آیه 42 سورۀ اسراء، احتجاجی است علیه مشرکین و در آن یکی از ادلۀ توحید خداوند متعال بیان شده که در لسان دانشمندان و فلاسفه بهعنوان «دلیل تمانع» معروف شده است.
خداوند در قرآن کریم به با یادآوری دو نعمت بزرگ که به مؤمنین داده، بر آنان منت میگذارد.
در آیۀ 41 و 42 سورۀ مریم، حضرت ابراهیم علیهالسلام پرستش اصنام را از سهجهت بیهوده و باطل معرفی کردند:
اعراب بادیهنشین که اسلام خود را به رخ رسول خدا صلی الله علیه و آله مىکشیدند و مىگفتند: «ما با تو از در تسلیم آمدیم در حالى که بسیارى از قبائل عرب از در جنگ آمدند».
خداوند در قرآن کریم در پاسخ به این اعراب، به پیامبر صلی الله علیه و آله دستور می دهد تا به آنان بگوید:
مهمترین شبهه منکران معاد، این بود که چگونه استخوانهاى پوسیده و خاک شده به حیات مجدد بازمى گردد؟!
در آیۀ 7 سورۀ تغابن، رسول خدا صلی الله علیه و آله مأمور شدند تا بر امکان تحقق روز قیامت استدلالی اقامه کنند و به منکرین چنین پاسخ دهند که:
از جمله اعتراضات مشرکین به رسول خدا صلیاللهعلیهوآله این بود که میگفتند: «چرا تو مانند انسانهای متعارف هستی و مانند ما میخوری و در میان ما راه میروی»؟! «چرا خداوند بهجای تو فرشتهای نازل نکرده»؟! «چرا تو از زمان فرارسیدن قیامت خبر نداری»؟! «چگونه ما بشری همانند خودمان تبعیت کنیم»؟! وسؤالهایی از این قبیل.
برطبق آیهای از قرآن، پیامبر(ص) مأمور شدند تا به اعتراضات آنها چنین پاسخ دهند که:
برطبق آیۀ 31 سورۀ آلعمران، رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور شد تا در مقابل کسانی که ادعا میکردند «ما پروردگارمان را دوست داریم» بگوید:
برخی از مشرکین معجزه بودن قرآن را انکار میکردند و مدعی بودند بشر نیز میتوانند همانند آن را بیاورد و گاهی هم به رسول خدا صلی الله علیه و آله تهمت زده و قرآن را ساخته و پرداختۀ آن حضرت میدانستند.
خداوند در قرآن کریم، برای اثبات معجزه بودن این کتاب آسمانی، به سه صورت مشرکین را به مبارزه فراخوانده است:
برطبق آیۀ 20 سورۀ عنکبوت، رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور میشود تا با استناد بر قدرت مطلق خداوند، معاد را برای مشرکین اثبات کند. با این بیان که:
آیۀ 17 سورۀ مائده، پاسخی است برهانی به یکی از طوائف مسیح که معتقد به اتحاد خداوند با حضرت مسیح علیهالسلام بودند و میگفتند «حضرت عیسی علیهالسلام هم خدا است و هم انسان».
خداوند در این آیه، قائلین به این کلام را کافر میخواند و در ادامه، تناقض گفتار این طائفه و بطلان اعتقادشان را مشخص میکند. با این بیان که:
در آیۀ هفتم سورۀ مبارکۀ تغابن، رسول خدا صلی الله علیه و آله مأمور شدند تا بر امکان تحقق روز قیامت استدلالی اقامه کنند و آن استدلال عبارت بود از اینکه:
آیۀ اول سورۀ قمر، یکی از معجزات رسول خدا صلی الله علیه و آله را بیان میکند که در مقام اثبات رسالت خویش، به وسیلۀ آن علیه مشرکین احتجاج نمودند...
کافران وقتی از آمدن معجزهای غیر از قرآن مأیوس شدند، از آنجا که همانطورکه گفته شد قرآن را بهعنوان معجزه قبول نمیکردند، اصل رسالت رسول خدا صلی الله علیه و آله را منکر شدند و به آن حضرت خطاب کردند که «تو اصلا رسول خداوند نیستی».
خداوند رسولش را مأمور میکند تا در پاسخ به آنان خداوند را که ولی امر رسالت است شاهد بگیرد و بگوید ...
انسان مسافر است؛ مسافری که مقصدش جهان آخرت است. همان مقصدی که شخصی مثل علی علیهالسلم از سختی و دوری آن آه میکشد:
«آهِ مِنْ قِلَّةِ الزَّادِ وَ طُولِ الطَّرِیقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ وَ عَظِیمِ الْمَوْرِد».
خداوند بهترین توشه برای این راه سخت و طولانی را معرفی کرده است:
آیۀ 6 و 7 سورۀ جمعه پاسخی است بر ادعای بیاساس یهودیان که فقط خودشان را اولیاء خدا میدانستند.
رسول خدا صلی الله علیه و آله مأمور شد تا به آنها بگوید:
در احوالات زن مسلمان بادیه نشینى بنام «ام عقیل» چنین وارد شده که دو میهمان که راه را گم کرده بودند به خیمه اش وارد شدند.
در همان هنگام خبر درگذشت فرزند آن زن به او رسید...
فرض کنید کسی میخواهد خانهاش را اجاره دهد.
این شخص نمیتواند این خانۀ واحد را همزمان به دو نفر اجاره دهد.
حکایت انسان و محبتش نیز چنین است...
آیۀ 71 و 72 سورۀ یونس، حکایت از شجاعت و قاطعیت مثالزدنی حضرت نوح علیهالسلام در انجام رسالتش دارد؛ طوری که دراین مسیر از هیچ تهدیدی نمیهراسید...
آیات 43 الی 48 سورۀ مبارکۀ شعراء، یکی از معجزات حضرت موسی علیهالسلام در اثبات حقانیت رسالتش را حکایت میکند.
همسر انسان، مایۀ آرامش او است:
«وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها»
بر طبق این آیۀ شریفه، هدف از ازدواج همین سکونت و آرامش است که در کنار همسر نصیب انسان میشود.
در میان انسانها افرادی بودند که چنین بودند و در این بازار دنیا معاملۀ پرسودی کردند؛ معاملهای که کالای آن جانهایشان بود و بهایش رضایت الهی...
خشکسالی بود و مردم از قحطی دررنج بودند؛ ولی آهنگری آذوقه را درانبار انباشته بود.
بیوه زنی نزد این آهنگر آمد و از گرسنگی خود و کودکانش گفت و از او طلب گندم کرد.
آهنگر که شیفتۀ جمال زن شده بود، خواستۀ نامشروعش را عوض آذوقه قرار داد...
بدون تردید روزه گرفتن، ثمرات متعددی دارد؛ ولی ثمره ای مهم که خود قرآن هم آن را ذکر کرده است تقوا است.
در مورد اینکه تقوا چه مناسبتی با روزه گرفتن دارد، چند وجه ذکر شده است. از جمله اینکه:
یکی از اعتقادات شیعۀ امامیه این است که حضرت ابوطالب علیهالسلام (عموی رسول خدا صلیالله علیه و آله و پدر حضرت علی علیهالسلام) مسلمان بود.
از امیرالمؤمنین علی علیهالسلام نیز روایت شده که دربارۀ ایشان فرمودند:
در تفسیر نمونه، حکمت مخفی بودن زمان فرارسیدن قیامت بر غیر خداوند چنین بیان شده است که ...
معیار ایمان و کفر محبت است و عیار محبت به متعلق آن است. عدهای غیر خدا را محبوب خود برمیگزینند, و عدهای خدا را محبوب خود قرار میدهند ...
شبهنگام بود. در محوطه دارالامارۀ کوفه دراز کشیده بود.
میدانست که شبهای امیرالمؤمنین علیهالسلام، شبهای معمولی نیست که به خواب و غفلت بگذرد.
شنیده بود که آن حضرت، چه مناجات جانسوزی در دل شب با پروردگارش دارد.
شاید دوست نداشت بخوابد و این فرصت را که به همجواری با مولای مناجاتیان برایش نصیب شده بود از دست بدهد.
ناگهان دید که حضرت وارد محوطه شد، درحالیکه بهمانند شخص واله و سرگشته بود...
«فَاسْتَفْتِهِمْ أَ هُمْ أَشَدُّ خَلْقاً أَمْ مَنْ خَلَقْنا إِنَّا خَلَقْناهُمْ مِنْ طینٍ لازِبٍ»
بر طبق این آیه، رسول خدا صلیالله علیه و آله مأمور میشوند تا با پرسشی تنبه بخش، به استبعاد و انکار منکرین معاد پاسخ بگویند. با این بیان که:
یکی از آیات قران کریم، آیهای است که از حیث خطاب کردن بندگان منحصربهفرد است.
در این آیه خداوند خطاب به رسولش میفرماید ...
ابی بن خلف استخوان پوسیدهاى را از دیوارى کند و آن را با دست نرم کرد و با خود گفت: آیا بعدازآنکه استخوانى پوسیده شدیم دوباره به خلقتى جدید خلق مىشویم؟! پس خداوند متعال در پاسخش این آیه را فرستاد...
یکی دیگر از ادعاهای پوچ و بیاساس اهل کتاب این بود که میگفتند: «بهغیراز یهود و نصاری هرگز کسی داخل بهشت نمیشود»!
خداوند این ادعای اهل کتاب را آرزویی بیش نمیداند...
براساس دو آیۀ فوق، یکى از ادعاهای بیاساس یهودیان این بود که ادعا میکردند آتش دوزخ، جز چند روز، به ما نخواهد رسید.
خداوند در آیۀ فوق به رسول اعظمش دستور میدهد تا با یک بیان منطقى، به این پندار غلط یهودیان چنین پاسخ دهد که ...
آیۀ 258 سوره بقره، ماجرای مناظرهای است که بین حضرت ابراهیم علیهالسلام و نمرود واقع شد...
﴿قالَتْ رُسُلُهُمْ أَ فِی اللَّهِ شک فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ﴾
این آیه، احتجاجی است از طرف انبیاء الهی برای اثبات وجود پروردگار متعال است.
در روایات معصومین علیهمالسلام ثمرات متعددی برای یاد کردن از مرگ ذکر شده است.
برخلاف تصور بعضی که خیال میکنند یاد مرگ در روح انسان اثرات منفی بر انسان بهجای میگذارد، یاد مرگ نتایج مثبتی در افکار و اعمال انسان نشان میدهد.
در ادامه، با لسان روایات، به بیان بعضی از این نتایج میپردازیم.
امام باقر علیهالسلام مفتاح امور را اطاعت از امام معرفی کردند. در آنجا که فرمودند.
از طرف دیگر، دعا برای نزدیک شدن ظهور حضرت صاحب الزمان علیهالسلام از مصادیق اطاعت از آن حضرت است؛ زیرا آن حضرت در یکی از توقیعات شریفشان امر فرمودهاند که:
یکی از ویژگی های متقین که در قرآن ذکر شده، ایمان به غیب است:
از امام صادق علیه السلام روایت شده که در ذیل آیات اول سوره بقره، ایمان به غیب را «اقرار به حق بودن قیام جضرت قائم علیهالسلام» معنی کردند.
در روایتی دیگر از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله روایت شده که این افراد را افضل مؤمنین معرفی کردند و آن را چنین تعلیل کردند که ...
ادای حقوق مالی واجب مثل خمس به اهل آن، وظیفهای است خداوند بر گردن انسان قرار داده است.
چهبسا بعضی از متدینین تصور کنند که ادای این حقوق، لطفی است که از آنان صورت میگیرد و شاید بهخاطر دادن آن، بر گیرندگان آن منت بگذارند. حال آنکه حقوق مالی، اموالی هستند که حق صاحبان آن میباشند...
براساس روایتی از رسول خدا صلّی الله علیه و آله، حضرت مهدی علیهالسلام هنگام ظهور بر تأویل (قرآن) جنگ میکند، همانطور که پیامبر صلیاللهعلیهوآله بر تنزیل قرآن جنگ نمود.
برای اینکه معنی این روایت را بهتر بفهمیم، ابتدا باید معنی «تنزیل» و «تأویل» را بدانیم و سپس توضیحی را دربارۀ «جنگ برای تنزیل» و «جنگ برای تنزیل» بیان کنیم...
آیۀ 42 سوره مریم، دربردارندۀ احتجاج حضرت ابراهیم علیهالسلام با آذر دربارۀ الوهیت اصنام است.
حضرت ابراهیم علیهالسلام در ضمن استفهامی انکاری و توبیخی از آزر، عبادت اصنام را از لغو و باطل معرفی میکند.
در این آیه حضرت ابراهیم علیهالسلام از سه جهت بر بتها عیب وارد کرده است:
گفتگوی حضرت ابراهیم علیه السلام با آزر، در چند جای قرآن حکایت شده است.
در اینکه «آزر» چه نسبتی با حضرت ابراهیم علیهالسلام داشت، بین مفسرین اختلاف نظر وجود دارد.
تمام مفسران و دانشمندان شیعه و بعضی از مفسران اهل سنت معتقدند که ...
مرحوم علامه محمد باقر مجلسی نقل میکند:
وقتی حضرت آدم (علی نبینا و آله و علیه السلام) در زمین هبوط کرد، وحوش بیابان می آمدند و بر او سلام کرده و او را زیارت می کردند. او نیز مناسب هر گروه برای آنان دعا می کرد. تا اینکه گروهی از آهوان آمدند. حضرت آدم علیه السلام نیز برای آنها دعا کرده و دست بر پشت آنها کشید و به سبب آن مشک در ناف آنها به وجود آمد...
در روایات معومین علیهمالسلام، آثار و نتائج متعددی بر ظهور حضرت امام مهدی علیهالسلام شمرده شده است.
در این نوشتار قصد داریم فهرست بعضی از این ثمرات که تماماً از روایات مربوطه استخراج شده است را بیان کنیم.
بیان مفصل ثمرات ظهور حضرت مهدی علیهالسلام را به کتب مربوطه و همچنین پستهای قبلی همین وبلاگ که در ذیل موضوع مهدویت درج شده است، ارجاع میدهیم:
مرحوم سیدمحمدتقی موسوی اصفهانی در کتاب شریف مکیال المکارم، آثار و فوایدی را بر دعا کردن براى تعجیل فرج بیان کرده است.
فهرست این آثار و فوائد چنین بیان شده است:
یکی از نعمتهای بزرگ الهی، نعمت امنیت است.
لذت و بهره گیری از بسیاری از نعمتهای دیگر در سایه تأمین همین نعمت فراهم میشود؛ به طوری که با فقدان آن، بهرهمندی از این نعمتها از انسان سلب شده یا به کامش تلخ خواهند شد...
یکی از راههای اثبات وجود خداوند که در قرآن کریم و روایات اسلامی نیز مطرح شده است، طریق «فطرت» است.
خداوند در قرآن کریم میفرماید...
در بعضی از روایات اسلامی چنین آمده که:
«وقتی حضرت مهدی علیهالسلام ظهور نماید، قرآن بدانگونه که نازلشده به مردم آموخته میشود».
سؤالی که پیش میآید این است که «مگر قرآنی که دست ما است، قرآنی تحریف شده است که با ظهور حضرت، قرآن بدانگونه که نازلشده به مردم آموخته میشود»؟!
ثمرۀ تواضع، حکمت و عزت است؛ و ثمرۀ تکبر، جهل و ذلت است.
در روایتی از امام کاظم علیهالسلام، این مطلب بهصورت سه تمثیل زیبا به تصویر کشیده شده است ...
رسول خدا صلی الله علیه و آله در بارۀ سبط دلبندشان حضرت حسن بن علی علیه السلام فرمودند:
حسین از من است و من از حسین هستم. خدا دوست دارد کسی را که حسین را دوست بدارد...
از حضرت امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند:
خداوند ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام را بر ملائکه عرضه داشت.
همه ملائکه ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام را پذیرفتند، بجز ملکى بنام فطرس...
رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم درحالیکه میان جمعى از اصحاب بود فرمود:
سپس فرمودند: «حتی اگر من در میان شما نباشم نیز برایتان سودمند است».
از حضرت سؤال کردند: «یا رسول اللَّه، بودن شما میان ما برایمان خوب است؛ اما چگونه نبودن شما در میان ما برایمان خوب است»؟!
حضرت فرمود:
مرحوم علامه طباطبایی آیۀ «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ وَ لا نَبِیٍ إِلَّا...» را دلیل روشنى بر اختلاف معناى نبوت و رسالت میدانند.
ایشان تفاوت «رسول» و «نبی» را چنین بیان میکنند که:
یکی از بزرگترین فضائل انسانی، انفاق به نیازمندان است.
بااینوجود، در منابع دینی از افراط و تفریط در انفاق نهی شده است...
در احوالات یکی از بزرگترین فقهاء قدیم و از مراجع عالَم تشیّع نوشتهاند که همسر بداخلاقی داشت.
اهل علم و اصحاب سرّش فهمیدند که همسر ایشان در خانه بداخلاقى مى کند، ولى خیلى هم خبر از داستان نداشتند.
اینقدر در مقام جستوجو برآمدند تا به این نتیجه رسیدند که این مرد بزرگ الهى، این فقیه عالیقدر گاهى که به داخل خانه مى رود، همسرش حسابى او را کتک مى زند...
از دعای«اللَّهُمَ عَرِّفْنِی رَسُولَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ» استفاده میشود که شناختن حجت الهی (امام) وابسته به معرفت پیامبر صلیالله علیه و آله و سلم است.
مرحوم علامه محمدباقر مجلسی چند دلیل بر این مطلب اقامه کرده است:
اکثر دانشمندان اسلامى معتقدند که این دو هماکنون وجود خارجى دارند و ظواهر آیات قرآن نیز این نظر را تائید مىکند، بهعنوان نمونه:
متوکل یکى از جنایتکارترین خلفاى عباسى بود. او در دشمنی با امیر مؤمنان (علیهالسلام) و خاندان و شیعیان او دلى پرکینه داشت و دوران حکومت او براى شیعیان و علویان یکى از سیاهترین دوران به شمار میرود.
ازآنجاکه همه جنایات او را نمیتوان در این بحث فشرده بیان کرد، ناگزیر به برخى از جنایات او نمونه وار اشاره میکنیم:
از رسول خدا صلیالله علیه و آله روایت شده که دربارۀ «نماز» فرمودند:
نماز میزان است، هرکس آن را تمام و کامل به جا بیاورد، اجرش نیز تمام و کمال به او خواهد رسید.
در مورد اینکه چرا «نماز» را تشبیه به «ترازو» کردهاند، دو وجه ذکر شده است:
مرحوم علامه محمدباقر مجلسی از مرحوم قاضی نورالله شوشتری در مجالس المؤمنین نقل کرده که:
بر روی قبر شیخ مفید رحمهالله مشاهده شد که به خط حضرت صاحبالامر علیهالسلام این اشعار نوشته شده است:
در اندیشه اسلام، اعتقاد به وجود خداوند محصول جهل بشر نیست تا با پیشرفت علم متزلزل شود؛ همان بلایی که بر سر کلیسا و مسیحیت تحریف شده آمد...
پندار ما این است که ما ماندهایم و شهدا رفتهاند، اما حقیقت آن است که زمان ما را با خود برده است و شهدا ماندهاند.
گناهان، گاهی مصائب و محرومیتها را به دنبال دارند؛ همچنان که استغفار از گناه خیرات و برکات را نازل میکند.
امیرالمؤمنین علیهالسلام این مطلب را به زیبایی بیان نمودهاند که:
یکی از عواملی که گناه صغیره و بهظاهر کوچک را تبدیل به گناه کبیره میکند اصرار بر گناه صغیره است.
از امام صادق علیهالسلام روایت شده که فرمودند...
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
سپس سرانجام کسانى که اعمال بد مرتکب شدند بهجایی رسید که...
روزی رسول خدا (صلیالله علیه و آله) در حالی که درمیان عدهای از اصحاب حضور داشتند فرمودند:
هرکس که نظر کند به آدم (علیهالسلام) در علمش، و نظر کند به نوح (علیهالسلام) در فهمش، و به ابراهیم (علیهالسلام) در دوستیاش با خداوند، و به موسی (علیهالسلام) در مناجات کردنش با خداوند، و به عیسی (علیهالسلام) در سنتش، و نظر کند به محمد (صلیالله علیه و آله) در تمامیت و کمالش، پس نظر کند به مردی که قرار است وارد شود...
بر طبق این آیه 135 سوره آل عمران، یکی از ویژگیهای پرهیزکاران این است که بر گناهان اصرار نمیکنند. از امام باقر علیهالسلام روایت شده که در آیۀ فوق، اصرار بر گناه را چنین تفسیر نمودند:
جالب است بدانیم که پیشوای مؤمنان حضرت علی علیهالسلام چه کسی را برای رفاقت برگزیده بودند.
آن حضرت در فرمایشی نورانی، برادر دینی خویش را با این صفات توصیف میکند:
اهل کشور آذربایجان بود. میگفت:
در راه بازگشت از زیارت اربعین سیدالشهداء علیهالسلام مسیر ایران را انتخاب کردیم تا به زیارت حضرت امام رضا علیهالسلام نیز مشرف شویم. ولی ...
پدر میخواست بره سر کار؛
همینکه بیرون اومد تا سوار ماشینش بشه، دید دختر هشت سالش داره با سنگ تیز روی ماشینش چیزی رو حک میکنه؛
چنان عصبانی شد که سوئیچ ماشین رو محکم پرت کرد سمت دخترش؛
سوئیچ خورد به چشم بچه و خون جاری شد...
معلم برگههای سفیدی را در مقابل دانش آموزان قرار داد و از آنها خواست تا در مورد هر آنچه میبینند بنویسند.
تمام برگهها سفید بود و بهغیراز یک نقطه سیاه چیز دیگری بر روی آن نوشته نشده بود.
آموزگار پس از چند دقیقه برگهها را تحویل گرفت تا نظرات دانش آموزان را مشاهده کند...