یادداشت‌های یک طلبه
یادداشت‌ها، دروس، سخنرانی‌ها و مکتوبات حجت‌الاسلام حجت پناه‌زاده
طبقه بندی موضوعی
-
معارف قرآن
(۶۵۸) -
معصومین علیهم‌السلام
(۵۰۳)-
رسول خدا صلی‌الله علیه وآله
(۳۴) -
امام علی علیه‌السلام
(۵۲) -
حضرت فاطمه الزهرا سلام‌الله علیها
(۴۹) -
امام حسن مجتبی علیه‌السلام
(۱۱) -
امام حسین علیه‌السلام-نهضت عاشورا
(۱۱۵) -
امام زین‌العابدین علیه‌السلام
(۱۸) -
امام محمدباقر علیه‌السلام
(۶) -
امام جعفر صادق علیه‌السلام
(۱۰) -
امام موسی کاظم علیه‌السلام
(۶) -
امام رضا علیه‌السلام
(۱۴) -
امام محمدتقی علیه‌السلام
(۸) -
امام هادی النقی علیه‌السلام
(۸) -
امام حسن عسکری علیه‌السلام
(۱۲) -
امام مهدی علیه السلام - مهدویت
(۱۵۵) -
مصائب اهل‌بیت علیهم‌السلام
(۶۳) -
فضائل و مناقب اهل‌بیت (ع)
(۱۲) -
پیامبران
(۱۴)
-
-
اعتقادی - خداشناسی - پیامبرشناسی – امام‌شناسی
(۱۶۱) -
اخلاقی تربیتی
(۳۱۰) -
احکام - فلسفۀ احکام
(۶۲) -
نماز
(۵۲) -
روزه
(۱۹) -
انفاق - زکات- خمس
(۳۴) -
امر به معروف و نهی از منکر
(۱۵) -
سیاسی - تاریخی - انقلاب اسلامی - دفاع مقدس - شهداء
(۷۵) -
مناسبت‌ها
(۴۴) -
ایمان - اسلام - تشیّع
(۹۳) -
دعا - ذکر - عبادت- زیارت
(۷۱) -
دنیا - آخرت - مرگ - قیامت
(۱۰۰) -
گناه - تقوا - توبه و استغفار
(۸۳) -
صبر - بلا و مصیبت
(۳۵) -
امام زادگان - علماء - شخصیت‌ها
(۶۶) -
خانواده - تربیت فرزند - سبک زندگی - فضای مجازی
(۵۵) -
عکس نوشته
(۱۳۳) -
وصیت‌های انبیاء و ائمه علیهم‌السلام
(۱۷) -
حدیث - روایت
(۸۱) -
حکایت - معجزه - کرامت
(۱۷۳) -
یادداشت‌های شخصی
(۱۹) -
شعر
(۲۴) -
معرفی کتاب
(۱۶) -
پرسش و پاسخ - پاسخ به شبهات
(۱۹) -
هر روز یک نکته از هر صفحۀ قرآن
(۲۲۴) -
فیش سخنرانی مذهبی
(۱۳)
بایگانی
- تیر ۱۴۰۴ (۶)
- خرداد ۱۴۰۴ (۸)
- ارديبهشت ۱۴۰۴ (۵)
- فروردين ۱۴۰۴ (۳)
- اسفند ۱۴۰۳ (۷)
- بهمن ۱۴۰۳ (۸)
- دی ۱۴۰۳ (۲)
- آذر ۱۴۰۳ (۱)
- آبان ۱۴۰۳ (۲)
- مهر ۱۴۰۳ (۱۱)
- شهریور ۱۴۰۳ (۲)
- مرداد ۱۴۰۳ (۳)
- تیر ۱۴۰۳ (۱۱)
- خرداد ۱۴۰۳ (۴)
- ارديبهشت ۱۴۰۳ (۸)
- فروردين ۱۴۰۳ (۴۱)
- اسفند ۱۴۰۲ (۱۴)
- بهمن ۱۴۰۲ (۷)
- دی ۱۴۰۲ (۲)
- آذر ۱۴۰۲ (۱۶)
- آبان ۱۴۰۲ (۹)
- مهر ۱۴۰۲ (۵)
- شهریور ۱۴۰۲ (۱۱)
- مرداد ۱۴۰۲ (۸)
- تیر ۱۴۰۲ (۲)
- خرداد ۱۴۰۲ (۳)
- فروردين ۱۴۰۲ (۲۰)
- اسفند ۱۴۰۱ (۶)
- بهمن ۱۴۰۱ (۱۳)
- دی ۱۴۰۱ (۳)
- آذر ۱۴۰۱ (۱)
- آبان ۱۴۰۱ (۲)
- مهر ۱۴۰۱ (۴)
- شهریور ۱۴۰۱ (۱)
- مرداد ۱۴۰۱ (۱۳)
- تیر ۱۴۰۱ (۱۳)
- خرداد ۱۴۰۱ (۷)
- ارديبهشت ۱۴۰۱ (۱۹)
- فروردين ۱۴۰۱ (۶)
- اسفند ۱۴۰۰ (۶)
- بهمن ۱۴۰۰ (۱)
- دی ۱۴۰۰ (۴)
- آذر ۱۴۰۰ (۲)
- آبان ۱۴۰۰ (۱۴)
- مهر ۱۴۰۰ (۲۲)
- شهریور ۱۴۰۰ (۲۸)
- مرداد ۱۴۰۰ (۳۸)
- تیر ۱۴۰۰ (۴۸)
- خرداد ۱۴۰۰ (۳۳)
- ارديبهشت ۱۴۰۰ (۳۸)
- فروردين ۱۴۰۰ (۳۶)
- اسفند ۱۳۹۹ (۱۱)
- بهمن ۱۳۹۹ (۲)
- شهریور ۱۳۹۹ (۱۴)
- مرداد ۱۳۹۹ (۳۱)
- خرداد ۱۳۹۹ (۱۴)
- ارديبهشت ۱۳۹۹ (۴۰)
- فروردين ۱۳۹۹ (۲۳)
- اسفند ۱۳۹۸ (۵)
- بهمن ۱۳۹۸ (۱۴)
- آذر ۱۳۹۸ (۴)
- آبان ۱۳۹۸ (۱۸)
- مهر ۱۳۹۸ (۱۸)
- شهریور ۱۳۹۸ (۵۷)
- مرداد ۱۳۹۸ (۷۵)
- تیر ۱۳۹۸ (۲۷)
- خرداد ۱۳۹۸ (۳۱)
- ارديبهشت ۱۳۹۸ (۴۲)
- فروردين ۱۳۹۸ (۲۷)
- اسفند ۱۳۹۷ (۲۱)
- بهمن ۱۳۹۷ (۱۶)
- دی ۱۳۹۷ (۱۵)
- آذر ۱۳۹۷ (۲۴)
- آبان ۱۳۹۷ (۱۸)
- مهر ۱۳۹۷ (۲۱)
- شهریور ۱۳۹۷ (۱۹)
- مرداد ۱۳۹۷ (۲۳)
- تیر ۱۳۹۷ (۳۰)
- خرداد ۱۳۹۷ (۲۶)
- ارديبهشت ۱۳۹۷ (۲۲)
- فروردين ۱۳۹۷ (۲۲)
- اسفند ۱۳۹۶ (۱۱)
- بهمن ۱۳۹۶ (۱۹)
- دی ۱۳۹۶ (۱۸)
- آذر ۱۳۹۶ (۲۰)
- آبان ۱۳۹۶ (۲۳)
- مهر ۱۳۹۶ (۱۹)
- شهریور ۱۳۹۶ (۱۸)
- مرداد ۱۳۹۶ (۲۱)
- تیر ۱۳۹۶ (۲۶)
- خرداد ۱۳۹۶ (۱۷)
- ارديبهشت ۱۳۹۶ (۲۰)
- فروردين ۱۳۹۶ (۲۰)
- اسفند ۱۳۹۵ (۶)
- بهمن ۱۳۹۵ (۳۱)
- دی ۱۳۹۵ (۳۳)
- آذر ۱۳۹۵ (۲۷)
- آبان ۱۳۹۵ (۲۹)
- مهر ۱۳۹۵ (۱۴)
- شهریور ۱۳۹۵ (۲۲)
- مرداد ۱۳۹۵ (۱۶)
- تیر ۱۳۹۵ (۷)
- خرداد ۱۳۹۵ (۱۴)
- ارديبهشت ۱۳۹۵ (۲۰)
- فروردين ۱۳۹۵ (۲۱)
- اسفند ۱۳۹۴ (۱۴)
- بهمن ۱۳۹۴ (۲۵)
- دی ۱۳۹۴ (۱۵)
- آذر ۱۳۹۴ (۳)
پربیننده ترین مطالب
-
۹۶/۰۱/۲۷زدست دیده و دل هر دو فریاد ...
-
۰۰/۰۲/۰۳خدا می داند و شما نمی دانید
-
۹۶/۰۲/۲۹شباهت مؤمن به درخت خرما
محبوب ترین مطالب
-
۹۸/۰۲/۰۹معرفی کتاب «ثمرات ظهور»
-
۹۶/۱۰/۱۰آرام باشید...
-
۹۷/۱۲/۱۵یکی از شروط استجابت دعا
-
۰۰/۱۰/۲۱عاقبت احتکار کنندگان ثروت
-
۹۹/۰۵/۱۲این نخلستانها مرکز جهان است ...
-
۹۵/۰۲/۱۴فرزندآورى هنر زن است
پیوندها
رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم فرمودند:
دنیا زندان مؤمن است و بهشتِ کافر؛
و مرگ پلی برای مؤمنان است برای انتقال آنان به باغ‌هایشان (در بهشت)؛
و پلی برای کافران است برای انتقال آنان به آتش عظیم (جهنم).
اسیرانى را نزد پیامبر آوردند.
ناگاه زنى از میان ایشان دوان‌دوان در پى کودکى برآمد. طفل خویش را در میان اسیران یافت، به سینه گرفت و شیر داد.
رسول خدا صلی‌الله علیه وآله فرمودند ...
در زمان رسول خدا صلی‌الله علیه وآله مؤمن تنگدست بسیار نیازمندى از اصحاب صفه به نام سعد بود که همه نمازهایش را در اوقاتشان همراه رسول خدا صلی‌الله علیه وآله بجا مى آورد.
رسول خدا صلی‌الله علیه وآله با مشاهده نیازمندی و غربت او، دلش به حال وى مى سوخت و مى فرمود ..
نقل‌شده که نجاری به محضر آیت‌الله اراکی رفت و از ایشان خواست موعظه‌ای کرد.
آیت‌الله اراکی پرسیدند شغل تو چیست؟
مرد جواب داد: نجار هستم؛ در و پنجره می‌سازم.
آیت‌الله اراکی فرمودند ...
حسرت زیارت اربعین و کربلایت داغی به دلم گذاشته که نپرس!
بغض جا ماندن از کاروان عاشقانت چنان راه گلویم را بسته که با هر بهانه‌ای اشک بر چشمم حلقه میزند.
شاید شما هم جزء افرادی باشید که مورد آزار دیگران قرارگرفته‌اید.
در این حالات چه کنیم که مدارا با آنان و تحمل آزار چنین افرادی بر ما آسان شود؟
چرا ما با وجود انجام واجبات و مستحبات، نتایج این طاعات و بندگی را آن‌طور که بایدوشاید در خود نمی‌بینیم؟!
در پاسخ به این سؤال میگوییم ...
بوی خاک باران‌خورده، بی‌تاب‌ترت میکند این روزها
مخصوصاً وقتی منتظر کسی باشی که دلت برایش از جا کنده میشود ...
امام صادق علیه‌السلام روایت زیبایی از رسول خدا صلی‌الله علیه وآله نقل کرده‌اند که بسیار امیدبخش است ...
حضرت استاد فاطمی نیا می‌فرمود: حضرت آیت‌الله بهاءالدینی به بنده فرمودند:
«سیدی بود که معروف بود به سید سکوت. بزرگانی به محضرش رفت‌وآمد داشتند».
از آیت‌الله بهاءالدینی پرسیدم: سر اینکه بزرگان به پیش این سید می‌رفتند و از او استفاده میکردند چه بود؟
ایشان فرمودند ...
رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلّم از نزد جماعتى که در حال بلند کردن سنگى بودند، عبور میکردند.
حضرت پرسیدند این چه کاری است که انجام می‌دهید و چه چیز باعث شده این کار را بکنید؟
عرض کردند: می‌خواهیم بدانیم کدام‌یک از ما زورش بیشتر است!
حضرت رسول صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمودند:
آیا میل دارید بگویم کدام‌یک از شما زورش بیشتر و قوی‌تر است؟
عرض کردند: بله یا رسول‌الله.
حضرت فرمودند ...
مردی به امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: یا ابن رسول‌الله مرا بر خدا رهنمائى کن که او کیست؛ زیرا جدال کنندگان بسیاری با من جدل کرده‌اند و مرا حیران و سرگردان نموده اند.
امام علیه‌السلام به آن مرد فرمودند ...
امام زمان علیه‌السلام غایب است؛ ولی غیبت او به معنی عدم حضورش نیست؛ بلکه به معنی عدم ظهور است.
یکی از محرماتی که در تمامی ادیان و شرایع آسمانی تحریم شده، خوردن شراب است.
همچنان که از امام رضا علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
خداوند هرگز پیغمبرى مبعوث نفرمود مگر با حکم حرمت شراب و ...
در ضمن نامه‌ای که از ناحیه مقدسه حضرت صاحب سلام‌الله‌علیه خطاب به مرحوم شیخ مفید واردشده است، آن حضرت مرحوم شیخ مفید را با چنین عباراتی خطاب کرده‌اند ...
چه بسیار اتفاق می‌افتد که انسان انگیزه و تصمیمی بر انجام گناهی ندارد؛ ولی به دلیل فکر کردن در مورد آن گناه و تفکر در لذت و بهره‌ای که از آن گناه می‌برد، کم‌کم نسبت به انجام آن معصیت رغبت پیداکرده و مبتلا به آن میشود.
لذا یکی از راه‌های جلوگیری از انجام گناه این است که ...
غیرت آن است که انسان از خود، اولاد، اموال، عرض و ناموس خود نگاهبانی کند.
یکی از اقسام غیرت این است که انسان حرم و ناموس خویش را از دید و تعدی نامحرمان محافظت نماید.
یکی از شاگردان مرحوم آیت‌الله سعادت پرور (پهلوانی) می‌فرمود: آیت‌الله سعادت پرور فراوان این‌چنین دعا میکردند:
خدایا مرا نزد خودت، مثل مرده‌ای در دستان غسال قرار بده!
علی بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی وقتی به زیارت آن حضرت نائل میشوند، حضرت خطاب به او میفرمایند: «ای ابوالحسن (علی بن مهزیار)! شب و روز در انتظار دیدار تو بودیم؛ چه شد که در آمدن به‌سوی ما تأخیر کردی»؟ ابن مهزیار عرض کرد: «ای مولای من! تا به حال کسی را نمیافتم که مرا به حضورتان راهنمایی کند». آن حضرت پرسیدند:
آیا در دوران نامزدی، زن و مرد با یکدیگر محرم هستند؟ مثلاً میتوان با نامزد خود دست داد یا بدون حجاب در کنار او حاضر شد؟
جواب ...
در فرهنگ سخنان اهل‌بیت علیهم‌السلام مصادیق متعددی برای "فتوّت" بیان فرموده‌اند که در زیر به چند مورد از این مصادیق اشاره میکنیم ...
از حضرت امام هادى النقی علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
همانا بنده اى شبانگاه از خواب برمی‌خیزد، درحالی‌که (از شدت خواب آلودگى) به چپ و راست مایل مى شود و چانه اش بر روى سینه اش می‌افتد.
پس خداوند به درهاى آسمان امر میکند و آنها براى او گشوده مى گردند.
سپس به فرشتگان می‌گوید: به بنده من بنگرید که به خاطر تقرب به من و به خاطر عملى که آن را بر او واجب نکرده ام، چگونه خودش را به رنج مى افکند! درحالی‌که به سه چیز از سوى من امید بسته است ...
حواریون از عیسى (علی نبینا و آله و علیه‌السلام) پرسیدند:
یا روح‌الله با چه کسی هم‌نشین باشیم؟
حضرت عیسی (علیه‌السلام) فرمودند ...
حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام آثار پیروی از شیطان را چنین بیان میفرمایند:
(این زشت سیرتان) شیطان را ملاک و اساس کار خود قرار داده اند، او نیز آنها را به‌عنوان دام‌های خویش (یا شریکان خود) برگزید ...
در روایت است که دو مرد در خراسان به محضر حضرت امام ابوالحسن على بن موسى الرّضا علیه السّلام وارد شدند و از حکم نمازشان که مسافر بودند سؤال کردند ...
ابو بصیر گوید:
خدمت ام حمیده (همسر امام صادق علیه‌السلام) رفتم که او را در شهادت امام صادق علیه‌السلام تسلیت‌گویم. ام حمیده گریست و من نیز از گریه ایشان گریستم.
سپس به من گفتند: اى ابا محمد، اگر امام صادق علیه‌السلام را وقت مرگ مى دیدى، هرآینه چیز عجیبى را مشاهده مى کردى ...
از امام صادق علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
همانا خداوند بندگان خود را به دو آیه از کتابش مخصوص گردانیده است:
امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
همانا آخرین کسى که از دنیا می‌رود امام است، تا کسی بر خداى عز و جل احتجاج نکند که چرا او را بى حجت واگذاشته است.
از امام صادق علیه‌السلام روایت‌شده که به ابوبصیر فرمودند:
بر تو باد به نماز؛ زیرا آخرین چیزی که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله به آن سفارش کرد و بر آن تأکید داشت، نماز بود. بر حذر باشید از سبک شمردن نماز.
امام باقر علیه السّلام فرمود:
وقتی زمان وفات (شهادت) پدرم على بن الحسین (علیهما السّلام) فرا رسید، مرا بسینه خود چسبانید و فرمود: پسر جان، ترا به چیزى سفارش میکنم که پدرم (امام حسین علیه السلام)هنگام رحلتش از این دنیا به من سفارش کرد و فرمود پدرش (امام علی علیه السلام) او را به آن وصیت فرموده است ...
از حضرت امام رضا صلوات اللَّه علیه روایت‌شده که فرمودند:
از خروس پنج خصلت را یاد بگیرید ...
شاید جامع‌ترین تفسیر را در مورد محافظت بر نماز، مرحوم ابوالفتوح حسین بن على رازى در تفسیر خویش فرموده است. در آنجا که میفرمایند ...
از امام صادق علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
همانا پروردگار به خاطر بنده‌ای از بندگانش به ملائکه‌اش مباهات میکند؛ زمانی که او را در حالی می‌بیند که نافل به‌جا می‌آورد. در این هنگام خداوند به ملائکه میفرماید ...
رسول خدا صلی‌الله علیه و آله در مسجد نشسته بودند که مردى وارد شـد و نمـاز خوانـد، ولى رکوع و سجود آن را به‌طور کامل انجام نداد.
در این هنگام رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمودند ...
انسان وقتی بالغ میشود، مکلف به انجام تکالیفی میشود که اتیان آنها درگرو شناخت تکالیف و دانستن مقدمات و شرایط آنها است.
از طرف دیگر در اتیان این تکالیف خللی ایجاد میشود که انسان بدون اطلاع از احکام آنها نمی‌تواند به تکلیفش عمل کند...
آیت‌الله جوادی آملی حفظه الله تعبیر جالبی در مورد مرگ دارند. ایشان میفرمایند:
مرگ پوسیدن نیست! مرگ "از پوست به درآمدن" است.
مرگ به معنی فوت نیست؛ بلکه به معنی "وفات" است!
فرق فوت با "وفات" این است که ...
از امیرالمؤمنین على علیه‌السلام معیار بسیار کارآمدی برای برای تشخیص حق از باطل بیان‌شده است. آنجا که حضرت فرمودند ...
به یکی از مراجع تقلید که مرحوم شده‌اند عرض شد:
"در مورد شما فلان حرف‌ها و تهمت‌ها را میزنند!"
ایشان در جواب این آیه را قرائت کردند:
روزی رسول خدا صلی‌الله علیه وآله به همراه بعضی از اصحابشان در زیر درختی نشسته بودند.
در این هنگام بادی وزید و در اثر آن برگ‌های خشک و پوسیده درخت به زمین ریخته و برگ‌های تر و سبزش باقی ماند.
رسول خدا صلی‌الله علیه وآله پرسیدند:
"آیا میدانید حکایت این درخت حکایت چیست؟"
اصحاب جواب دادند: خداوند و رسول او داناتر است.
حضرت فرمودند ...
در روایتی از رسول خدا صلی‌الله علیه و آله انسان مؤمن به کوه تشبیه شده است:
در روایتی دیگر مؤمن را از کوه هم استوارتر دانسته‌اند؛ چراکه ...
از امام باقر علیه‌السلام سؤال شد:
چرا مؤمن گاهى از دیگران به نکاح و زناشویی مشتاقتر بوده و از همه مبادرتش به آن بیشتر است؟!
حضرت در جواب فرمودند ...
در حدیثی زیبا از امام باقر علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
قوّت و نیروى مؤمن در
قلبش است؛ آیا نمىبینید بااینکه مؤمن ضعیف البدن و لاغراندام است، بااین‌حال شب
را برای عبادت بیداری می‌کشد و روز را با روزه گرفتن به سر میکند؟!
داشتم به رادیو گوش میکردم. یک نفر به عنوان کارشناس ورزشی در مورد روشهای ایجاد ترس و دلهره در حریف ایراد سخن میکرد!!!
کلیپی را دیدم که در آن مربی آموزش میداد که چگونه به تمارض وانمود کنید که حریف روی شما مرتکب خطا شده!
شنیدم دوچرخه سواری برای اینکه بر حریفش پیشی بگیرد، به عمد او را واژگون کرد!
و بعضی از مسابقه های خشن که تا حد کشتن همدیگر را میزنند!
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:
حکایت مؤمن مثل گیاه ضعیف و نورسیده ای است.
از این جهت که ...
در روایتی از رسول خدا صلی‌الله علیه وآله، انسان مؤمن تشبیه به شمش طلا شده است. از این جهت که ...
از امیرالمؤمنین علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
فرد مؤمن آینه مؤمن است. زیرا مؤمن (براى اصلاح عیوبش) برادر مؤمنش را به دقّت مى نگرد تا حاجتش را برطرف نماید و وضعش را اصلاح کند.
در مورد اینکه چرا انسان مؤمن را تشبیه به آینه‌ای برای مؤمن دیگر کرده‌اند، وجوهی ذکرشده است.
یکی از عوامل روی آوردن مردم به زندگی آپارتمان‌نشینی مخصوصاً در شهرهای بزرگ، محدودیت فضای شهری برای ساخت خانه‌های سنتی و غیرآپارتمانی است.
یکی از الگوهای تفریح سالم این است که در کنار بندگی خداوند و اصلاح نفس باشد و توجه بیش‌ازحد به این مسئله به صورتی که باعث در حاشیه قرار گرفتن بندگی خداوند شود مطلوب نیست.
برخلاف تجمل‌گرایی به معنی نیک آن که عبارت است از گرایش فطری به بهره‌مندی از زیبایی‌ها، تجمل‌گرایی معنای دیگری نیز دارد که جزء خصلت‌های ناپسند شمرده‌شده است و آن هنگامی است که تجمل‌گرایی انسان را به سمت اسراف، تبذیر و ریخت‌وپاش سوق دهد.
اگر تجمل‌گرایی ناشی از مواردی همچون موارد زیر باشد، خصلتی ناپسند و مذموم است:
تجمل‌گرایی دو جنبه دارد: جنبه مثبت و پسندیده؛ و جنبه منفی و ناپسند.
اگر تجمل‌گرایی به معنای میل به زیبایی و بهره‌مندی از زیبایی‌ها در جهات حلال باشد، تجمل‌گرایی نه‌تنها ناپسند نیست، بلکه از سفارش‌های اسلام است.
یکی از معضلات جامعه امروزی، زندگی در خانه‌های مجردی است که مفاسد متعددی از آن نشاءت می‌گیرد.
برای درمان این بیماری اجتماعی، ابتدا باید علل ایجاد این معضل را تشخیص داد تا برای درمان و اصلاح این مشکل اقدام نمود.
در ادامه به برخی از عوامل روی آوردن به خانه‌های مجردی اشاره میشود:
مردی امیرالمؤمنین علیه‌السلام را به مهمانی دعوت کرد.
على علیه‌السلام به او فرمودند:
دعوتت را به سه شرط مى پذیرم ...
در روایتی از امام صادق علیه‌السلام ده مورد از عللی که باعث غیبت کردن میشود ذکرشده است.
آن حضرت فرمودند:
یکی از عواملی که باعث از بین رفتن سیئات میشود، اجتناب از گناهان کبیره است.
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
"إِن تجَتَنِبُواْ کَبَائرَ مَا تُنهْوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنکُمْ سَیِّاتِکُم" 1
(اگر از گناهان کبیره اى که از آنها نهى شده اید اجتناب کنید، ما از بدی‌های شما صرف‌نظر مى کنیم)
آیت‌الله فاطمی نیا می‌فرمودند:
بنده در جوانی با یکی از اولیاء خدا آشنا شدم که علماً و عملاً شخص بی‌نظیر یا کم‌نظیر بود.
ایشان شش ماه شبانه‌روز با مرحوم نخودکی اصفهانی مصاحبت و معاشرت داشته است.
ایشان روزی از مرحوم نخودکی می‌پرسد:
دلیل و رمز موفقیت شما در امر سلوک چه بود؟
جناب شیخ پاسخ میدهند:
یکی از دعاهای معروف، دعایی است که از حضرت مهدی علیه‌السلام روایت‌شده است.
در ضمن فرازهای نورانی این دعای شریف فقراتی وجود دارد که میتوان تکلیف اقشار مختلف جامعه را از آن عبارات استخراج کرد.
کی از پاداش‌هایی که خداوند در قبال این ازجان‌گذشتگی به شهید عطا میکند، بخشش گناهان اوست.
ولی آن چنانکه از روایات استفاده میشود این بخشش مختص حق‌الله است و شامل حقوق بندگان نمیشود.
از رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله روایت‌شده که فرمودند:
خداوند با من سخن گفت و فرمود:
اى محمد (صلی‌الله علیه و آله) هرگاه بنده اى را دوست مى دارم سه چیز به او مى دهم ...
و هرگاه کسى را مبغوض داشته باشم به او هم سه چیز مى دهم ...
از امیرالمؤمنین على بن ابی‌طالب علیه‌السلام روایت‌شده که در توصیف اولاد معصومینشان (ائمه علیهم‌السلام) بیاناتی فرمودند و در پایان، اشتیاق خود را نسبت به دیدار ایشان با عبارت «آهِ آهِ شَوْقاً إِلَى رُؤْیَتِهِمْ»ابراز نمودند.
همان‌طور که از روایات استفاده میشود، ثواب و فضیلت قرض دادن بیشتر از فضیلت صدقه دادن است.
در روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام دلیل این فضیلت چنین بیان شده است:
از امام صادق علیه‌السلام روایت‌شده که به پیروانشان فرمودند:
"مَعَاشِرَ الشِّیعَةِ کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لَا تَکُونُوا عَلَیْنَا شَیْناً" 1
(اى جماعت شیعیان موجب زینت و آبروى ما باشید؛ نه مایه ننگ و عار ما)
سفیر ژاپن در بغداد، در پاسخ به سؤال‌های مکرر عراقی‌ها درباره دلیل پیشرفت ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم، به آنها توصیه کرد که به قرآن کریم مراجعه کنند؛ زیرا قرآن راه شکوفایی و پیشرفت را نشان داده است.
امام سجاد علیه‌السلام فرمودند:
هرکدام از همسران باید نعمت وجود دیگرى را به درگاه خدا شکر گوید ... با نعمت وى خوش‌رفتاری نماید، احترامش را نگه دارد با او سازگارى کند
(رساله حقوق)
اشتغال زنان نباید کار اساسی زن در خانه و خانواده و مسئولیت مهم همسری و مادری را تحت‌الشعاع قرار دهد.
(مقام معظم رهبری)
رسول خدا صلی‌الله علیه وآله فرمودند:
انسان بر دین دوست خود است؛ پس هرکس باید بنگرد که با چه کسی دوستی میکند.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمودند:
هرکس به کوبیدن دری ادامه دهد و اصرار ورزد، عاقبت از آن در وارد خواهد شد.
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: «هر جوان مؤمنی که قرآن بخواند، قرآن با گوشت و خون او می‌آمیزد».
خداوند متعال دو فرشته را مأمور کرد تا شهری را با اهلش ویران کنند.
زمانی که آن دو فرشته به شهر رسیدند، مردی را یافتند که در حال دعا و تضرع در برابر خداوند بود.
زشتی زدایی از روابط نامشروع، توسعه روابط فرا زناشویی، حرمت شکنی، کمرنگ شدن جایگاه خانواده، کاهش روابط گفتاری بین اعضای خانواده و در یک جمله تغییر سبک زندگی اسلامی ایرانی، می‌توانند از تأثیرات تماشای شبکه‌های ماهواره‌ای باشند.
امروز دشمن از طریق تبلیغات رنگارنگ در شبکه‌های ماهواره‌ای، فرهنگ مصرف‌زدگی علیه اقتصاد ایران را به راه انداخته است (مقام معظم رهبری)
در کتاب شریف نهج‌البلاغه از حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام روایت‌شده که آن حضرت فرمودند:
نیکوترین خصلت‌های زنان، زشت ترین خصلت‌های مردان است ...
هرچند سزاوار است که ورزشکاران لباسی وزین و درخور شأن یک ایرانی مسلمان بر تن کنند، ولی آراستگی و زیبایی ظاهری تنها کافی نیست. بلکه به زیبایی باطنی هم باید توجه کرد!
می‌خواهم لباسی معرفی کنم که نه‌تنها برای ورزشکاران المپیکی، بلکه برای کل انسانها و در هر زمان و مکان بهترین لباس است...
مدتی بود که فکر طلاق رو از سر می‌گذراند.
دیگر تحمل این زندگی برایش سخت شده بود.
نشانه‌ای از خوشبختی که آرزویش را داشت، در زندگی‌اش احساس نمی‌کرد.
طبق برنامه همیشگی‌اش قرآن را برداشت تا چند آیه‌ای قرائت کند.
به آیه‌ای رسید که خیلی او را دگرگون کرد ...
از رسول خدا صلی‌الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:
ده گروه از امت من پراکنده محشور میشوند و خداوند متعال آنها را از مسلمانان جدا کرده و صورت‌هایشان را تغییر می‌دهد ...
بعضی از این گروه‌های پراکنده، در حالتی که دست‌ها و پاهایشان قطع‌شده است محشور میشوند.
اینان کسانی هستند که ...
وقتی آیات قرآن را مرور میکنیم، می‌بینیم کم نیست آیاتی که اکثر انسانها را اینگونه معرفی میکند ...
از امام صادق علیه‌السلام روایت‌شده که درباره آیه شریفه "وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ" فرمودند:
مراد از صبر در این آیه "روزه" است.
از رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله روایت‌شده که فرمودند:
مثل مؤمن، مثل ملک مقرّب است؛
همانا (درجه) مؤمن نزد خدا از ملک مقرّب نیز بالاتر است؛
و هیچ‌چیزی نزد خداوند محبوب‌تر از مرد و زن توبه کننده نیست.
خداوند در سوره مبارکه نور، بعد از بیان حال انسان‌های مؤمن که از نور هدایت خداوند بهره‌مند گردیده‌اند، دو تمثیل شنیدنی برای کافران بیان میفرمایند:
مردی از انصار نزد رسول خدا صلی‌الله علیه و آله آمد و عرض کرد: یا رسول‌الله دوست دارم در مورد بخششی که به پسرم انجام می‌دهم شاهد باشید.
رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمودند: "مَا لَکَ وَلَدٌ سِوَاهُ"؛ آیا غیر از او فرزند دیگری نیز داری؟
عرض کرد: بلی.
حضرت فرمود: "فَنَحَلْتَهُمْ کَمَا نَحَلْتَهُ"؛ آیا به آنان نیز مانند آنچه به این پسرت می‌دهی، بخشیده‌ای؟
عرض کرد: نه.
حضرت فرمودند ...
وقتی انسان باعقل خود این مطلب را فهمید که خداوند تربیت تکوینی و تشریعی او را بر عهده دارد و برنامه سعادت دنیوی و اخروی‌اش در دست اوست، می‌فهمد که تمامی احکام الهی حساب‌شده و دارای دلیل است. چه ما نسبت به این دلایل و حکمت‌ها آگاهی داشته باشیم یا نداشته باشیم.
فلسفه احکام الهی چیست؟
چرا بعضی از اعمال تحریم و بعضی دیگر حلال دانسته شده است؟
در پاسخ به این سؤال، موارد زیر می‌توانند جزء حکمت‌های احکام الهی باشند ...
از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:
"الناس معادن کمعادن الذهب و الفضه"
مردم معدن ها هستند، مانند معادن طلا و نقره.
از این فرمایش نورانی دو نکته استفاده است.
اولین نکته ارزش و کرامت انسان است.
چرا که خداوند از بین موجودات فقط او را لایق مقام خلافت الهی قرار داد و فقط اوست که میتواند با شکوفا کردن استعدادهای ذاتی و متعالی خود به قربی برسد که حتی ملائکه هم توان رسیدن به آن مقام را ندارد.
این نکته را از آن قسمت فرمایش میتوان استفاده کرد که انسان را به معادن طلا و نقره توصیف کرده اند.
از یک طرف معدنی از طلا و نقره است؛ نه معدن اشیاء کم ارزش.
از طرف دیگر معدن و کان ارزش است. یعنی منبع فضایل و مکارم انسانی. نه ارزش اندک.
اما دومین نکته ای که از این روایت شریف استفاده می شود این است که همچنانکه طلا و نقره به زحمت از معدنشان استخراج میشود، برای رسیدن به کمالات نیز باید زحمت کشید.
طلا و جواهرات به خودی خود در معادن ظاهر نیستند. بلکه برای تبدیل شدن به جواهر باید دمای هزاران درجه کوره آتش را به جان بخرد تا با ذوب شدن و جدا شدن ناخالصی های، ارزش پیدا کند.
تکالیف الهی که در قالبی تحت عنوان دین بیان شده است، عاملی هستند تا با به کار بسته شدن آنها، استعدادهای انسان شکوفا شده و ارزش معنوی او هویدا شود.
بدین ترتیب یکی از حکمت های تشریع احکام اعم از واجبات و محرمات این است که با امتثال آنها ارزش انسان و مقام والای او نمودار گردد.
یکی از انواع وسواس، حساسیت افراطی نسبت به طهارت و نجاست اشیاء است. طوری چیزهای پاک را هم نجس میدانند.
در اینجا یکی از مسائل شرعی را به عنوان مثال می آوریم تا بگوییم دانستن این نوع مسائل، چقدر برای درمان وسواس مؤثر است.
یکی از رفتارهای غلطی که در بین بعضی از والدین وجود دارد، این است که به اغراض مختلف به کودکان و فرزندان خود وعده های فراوان میدهند. بدون اینکه به این وعده ها وفا کنند.
چنین وعده هایی به کودکان عاملی شده است برای تشویق آنان به رفتارهای دلخواه. بدون اینکه خود را ملتزم به وفاء به این وعده ها نمایند.
علاوه بر آسیبهای متعددی که این رفتار در تربیت فرزندان به وجود می آورند، مسئله دیگری نیز هست که در کلام نورانی رسول خدا صلی الله علیه و آله بیان شده است.
از آن حضرت روایت شده که فرمودند:
أَحِبُّوا الصِّبْیَانَ وَ ارْحَمُوهُمْ فَإِذَا وَعَدْتُمُوهُمْ فَفُوا لَهُمْ فَإِنَّهُمْ لَا یَرَوْنَ إِلَّا أَنَّکُمْ تَرْزُقُونَهُم
(مکارم الأخلاق ؛ ص219)
کودکان را دوست بدارید و به ایشان ترحم کنید؛ و اگر به آنها وعدهاى دادید وفا نمایید؛ چرا که آن ها جز شما براى خود روزى دهنده ای نمىشناسند.
کودکان با وجود کودکیشان ولی انتظار تأمین رزق و مایحتاج خود را فقط از سرپرست و والدین خود دارند.
لذا وقتی والدین وعده ای به آنها میدهند، کودکان انتظار دارند که به وعده ی داده شده عمل کنند.
حال تصور کنید دادن وعده های پوچ متعدد به کودکان، بدون وفا کردن به این وعده ها، چه آثار بدی در روحیه آنها میگذارد.
مقام معظم رهبری امروز 14 خرداد 95 در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی ره پنج شاخصه انقلابی بودن را بیان کردند.
در نوشتار زیر با بهره‌گیری از فرمایشات معظم له، این شاخصه‌ها را ذکر میکنیم.
در روایت است که امیرالمؤمنین علیه‌السلام مشاهده کردند شخصی از دفتری مشغول به خواندن دعایی طولانی است.
در این هنگام حضرت خطاب به آن شخص فرمودند:
ای شخص! آن خدایی که دعای زیاد و طولانی را می شنود، دعای مختصر را نیز اجابت میکند.
آن شخص عرض کرد:
ای مولای من پس چه دعایی بکنم؟
حضرت فرمودند: چنین می‌گویی:
از مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزه علمیه قم نقل‌شده که می‌فرمود:
"مرد آن است که حرفش دو تا باشد"
منظور ایشان از این مطلب این بود که ...
علاوه بر نکات فراوانی که در مورد فرزند پروری وجود دارد، رعایت چند نکته در منزل و فضای خانودگی لازم است.
از جمله ...
با توجه به حساسیت مسئله تربیت فرزند، رعایت چند نکته در مورد رفتار با فرزندان لازم است:
روزی به استادم عرض کردم:
«دست برداشتن از بعضی تعلقات دنیوی کار آسانی نیست. بعضی از رزائل اخلاقی هستند که پیراسته شدن از آنها خیلی سخت است!»
استاد در جواب، جمله‌ای فرمود که خیلی تأثیرگذار بود و آن اینکه ...
"فضیل بن عیاض" قبل از تحول درونی و توبه، به دزدی و راهزنی مشغول بود.
شبی کاروای می‌گذشت. در میان کاروان فردی قرآن تلاوت میکرد.
در این هنگام این آیه به گوش فضیل رسید ...
امام باقر علیه‌السلام فرمودند:
هنگامی‌که قائم ما ظهور کند به خانه کعبه تکیه میزند و سیصد و سیزده مرد به گرد او اجتماع می‌کنند؛ و اولین سخن او این آیه قرآن است...
از حضرت امام صادق علیه السّلام سؤال شد: چرا حضرت قائم علیه السلام را مهدى نامیده اند؟ حضرت فرمودند ...
...خداوند کسانى که او را یارى کنند را یارى مى کند؛ همان کسانى که
روزی پرتو ظهور تو، چشم های به خواب رفته جهان را بیدار خواهد کرد و ما این افتخار را به رخ عالم خواهیم کشید.
در روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام
چند چیز را مایه آبادی دل معرفی کرده‌اند که به بعضی از آنها اشاره میکنیم:
شاید بپرسید اگر شیطان انسان را از بندگی خدا بازمی‌دارد، پس چرا خداوند این اختیار را به شیطان داده تا در مسیر عبودیت انسان قرار بگیرد؟! چرا خداوند مانع از آزادی شیطان در گمراه کردن انسان نمیشود؟!
این سؤال، جواب‌های متعددی دارد.
یکی از این جواب‌ها را از زبان قرآن کریم بیان میکنیم.
از امام محمدباقر و امام صادق علیهما السّلام روایت شده که فرمودند:
خداى سبحان در عوض شهادت امام حسین علیه السّلام (امتیازاتی برای او قرار داد) ...
بهترین روش تربیت فرزند این است که در آغوش مادر و با استفده از مهر و محبت او پرورش پیدا کند (مقام معظم رهبری)
از امام صادق علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
هر فقیهى که مراقب نفس خود بوده و حافظ دین خود باشد و با هوای نفس خود مخالف بوده و مطیع امر مولى باشد، بر عوام است که از چنین فقیهى تقلید کنند.
نمونه بارز این علمای راستین مرحوم علامه حلّی بود.
حکایت زیر نشان می‌دهد که این علماء چقدر مراقب بودند تا در امر فقاهت و مرجعیت گرفتار اجتهاد از روی هوای نفس نشوند.
مادر میتواند فرزندان را به بهترین وجهى تربیت کند. تربیت فرزند به‌وسیله‌ی مادر، مثل تربیت در کلاس درس نیست؛ با رفتار است، با گفتار است، باعاطفه است، با نوازش است، با لالائى خواندن است؛ بازندگی کردن است. مادران بازندگی کردن، فرزند تربیت می‌کنند. هرچه زن صالح‌تر، عاقل‌تر و هوشمندتر باشد، این تربیت بهتر خواهد شد.
مقام معظم رهبری
1392/2/11
"بعثت" به معنای برانگیختن است و عید مبعث را مبعث گفته اند به خاطر اینکه رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله در این روز فرخنده به پیامبری برانگیخته شده است.
سؤال میپرسیم هدف از بعثت رسول خدا صلی الله علیه و آله چیست؟
آن حضرت جواب این سوال را اینگونه میدهند که:
در روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام بعضی از افراد به خاطر اعمال شایسته‌شان به مقامی رسیده‌اند که جزء زائرین خداوند محسوب میشوند.
در این نوشتار به پنج گروه از این افراد اشاره میکنیم:
فرزندآوری یکى از مهم‌ترین مجاهدت‌های زنان و وظائف زنان است؛ چون فرزندآورى در حقیقت هنر زن است؛ اوست که زحماتش را تحمل میکند، اوست که رنج‌هایش را می‌برد، اوست که خداى متعال ابزار پرورش فرزند را به او داده است. خداى متعال ابزار پرورش فرزند را به مردها نداده، در اختیار بانوان قرار داده؛ صبرش را به آنها داده، عاطفه‌اش را به آنها داده، احساساتش را به آنها داده، اندام‌های جسمانى‌اش را به آنها داده؛ درواقع این هنر زن‌ها است.
مقام معظم رهبری
11/2/1392
به‌راستی چقدر سخت است که انسان مورد ظلم و تعدی قرار بگیرد، ولی نتواند از خودش دفاع کند! چقدر سخت است که حقوق مسلم تو را به‌راحتی ضایع کنند و تو کاری از دستت برنیاید!
ولی چقدر آرامش‌بخش است سخن امیرالمؤمنین علیه‌السلام، آنجا که تحمل این سختی‌ها را نشانه‌هایی از ایمان دانسته‌اند.
از آن حضرت روایت‌شده که فرمودند ...
خداوند بر اساس حکمت نافذ خویش بر زنان لازم دانسته است تا مروارید وجودشان را در صدف حجاب از دید نامحرمان بپوشانند.
بعضی‌ها فکر می‌کنند در داشتن حجاب برای زن، چادر موضوعیت دارد. به این معنی که آنچه برای زن واجب است، پوشیدن چادر است، هرچند این چادر پوشیدگی لازم را برای زن فراهم نکند!
هرچند باید گفت که چادر حجاب برتر است، ولی مطلب فوق سخن صحیحی نیست.
چراکه آنچه برای زن لازم است، پوشاندن بدن و زیورآلات از نامحرم است (مگر مواردی که اجازه داده‌شده است)؛ نه اینکه فقط پوشیدن چادر به هر صورتی که باشد لازم باشد.
بنابراین در مواردی که باوجود پوشیدن چادر، هنوز پوشیدگی لازم برای زن ایجاد نشده است، حجاب تحقق‌نیافته است. مثل جایی که چادر نازک و بدن‌نما باشد؛ یا به خاطر جنس و رنگ مخصوصش، باعث مفسده و جلب توجه نامحرم شود، یا طوری پوشیده شود که تمام قسمت‌هایی که مستور بودنش لازم است را نپوشاند.
همچنین با این توضیحات معلوم میشود، پوشیدن لباسهایی که به خاطر تنگی یا جنس خاصشان، برجستگی های بدن زن را نمایان کرده و باعث ایجاد مفسده و جلب توجه نامحرم میشوند نیز جایز نیست.
به خاطر همین مطلب است که در احکام فقهی آمده است:
از پوشیدن لباسى که باعث جلب توجّه نامحرم شده و مفسده داشته باشد، اجتناب شود.
(استفتاءات امام خمینى؛ ج3، احکام حجاب)
برای مطالعه بیشتر مراجعه شود به:
1. استفتائات مراجع تقلید. بخش مربوط به نگاه و حجاب
2. احکام روابط زن و مرد، نوشته‌ی سید مسعود معصومی
در ادبیات فارسی اشعاری وجود دارند که هر کدام به برخی از آیات قرآن کریم اشاره دارند از جمله این اشعار:
امروز وظایف حوزه هاى علمیه با گذشته تفاوتهاى زیادى کرده است. حوزه ى علمیه فقط براى اقامه ى جماعت نیست. منبر رفتن به صورت سنتى هم اگر محتواى عالى و پُر مغزى نداشته باشد، کافى نیست.
امروز اینترنت و ماهواره و وسایل ارتباطىِ بسیار متنوع وجود دارد و حرف، آسان به همه جاى دنیا مى رسد.
امروز ما در یک میدان جنگ و کارزار حقیقىِ فکرى قرار داریم. این کارزار فکرى به هیچ وجه به زیان ما نیست؛ به سود ماست. اگر وارد این میدان بشویم و آنچه را که نیاز ماست از مهمات تفکر اسلامى و انبارهاى معارف الهى و اسلامى بیرون بکشیم و صرف کنیم، قطعاً بُرد با ماست.
امروز استکبار به این اکتفا نمی‌کند که شمشیر نشان بدهد؛ شمشیر هم نشان می‌دهد، اما در کنار او به دهها شیوه ى دیگر متوسل می شود براى اینکه آن فکر غلط، آن راه خطا، آن روش ستمگرانه و طغیانگر را بر ملت‌ها تحمیل کند.
مقام معظم رهبری حضرت آیت اله خامنه‌ای:
امروز، استکبار علاوه بر نشان دادن شمشیر تهدید، از همه رسانه‌های نوین ارتباطاتی و شیوه‌های پیشرفته هنری و فرهنگی برای تحمیل فکر غلط و روش ستمگرانه خود بر ملت‌ها استفاده میکند که در مقابل این هجوم پیچیده، علما نیز برای هدایت مردم در صراط مستقیم، باید خود را با زمان انطباق دهند.
(دیدار جمعی از علما، روحانیون و طلاب استان کردستان 1388/2/23)
از حضرت امام صادق علیه السلام روایت‌شده که فرمودند:
سه مجلس است که خداوند آنها را دشمن می‌دارد، و عذاب خود را بر اهل آن می‌فرستد، پس با آنان ننشینید و مجالست نکنید.
آن سه مجلس عبارتند از ...
بعضی‌ها تصور می‌کنند فقط در سه روز مخصوص ماه مبارک رجب میتوان معتکف شد و در غیر این ایام اعتکاف امکان دارد.
درحالی‌که این تصور صحیحی نیست. زیرا ...
صفح بالاتر از عفو است. زیرا علاوه بر عفو و گذشت، خصوصیت دیگری نیز دارد و آن این است که ...
بعضی‌ها "عُجب" و "کبر" را به یک معنی می‌گیرند. درحالی‌که این دو، غیر از هم بوده و تعریف علی‌حده‌ای دارند...
در روایت است که: دو مرد به مسجد رفتند، یکى عابد بود و یکى فاسق. از مسجد بیرون آمدند، درحالی‌که آن فاسق مقام صدّیق (صدق در ایمان) داشت و آن عابد، فاسق بود؛ و این براى آن است که ...
یکی از آرزوها که در روایات اسلامی نیز مورد نکوهش واقع‌شده است، آرزوهای طولانی است.
در اینکه مراد از آرزوهای بلند چیست، از آثاری که بر این نوع آرزوها مترتب میشود این مطلب را میتوان فهمید.
در فرمایشات اهل‌بیت علیهم‌السلام چند اثر برای آرزوهای بلند بیان‌شده است:
یکی از بهترین راه‌ها که میتواند در فرونشاندن آتش شهوت خیلی مؤثر باشد عبارت است از...
حضرت علی علیه السلام راحتی قلب را در این چیز می دانند...
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها فرمودند:
کسی که عبادت خالصانه خود را به درگاه الهی بفرستد، خداوند بهترین مصلحت را به‌سوی او نازل میفرماید.
نمونه‌ای از معارف الهی را میتوان در پاسخ‌های امام باقر علیه‌السلام به پرسش‌های طاوس یمانى مشاهده کرد...
خداوند در قرآن کریم پاسخ سخن کفار که مىگفتند مابعد از مردن در زمین گم مىشویم، و مىخواستند این حرف را دلیل بر نبودن معاد بگیرند، چنین میفرماید...
تألیف کتاب پربرکت کمال‌الدین و تمام النعمه، یکی از تلاش‌های علمی عالم عامل مرحوم شیخ صدوق برای رفع تحیر از شیعیان در وجود امام عصر علیه‌السلام بود...
شخصی از حضرت امام صادق علیه‌السلام پرسید:
در چه اندازه از مال، زکات واجب مى گردد؟
حضرت به او فرمود: زکات ظاهرى یا زکات باطنى، مقصودت کدام است؟
آن شخص جواب داد: هر دو را مىخواهم بدانم.
حضرت فرمودند...
خداوند در قرآن کریم حکمت و فایده دانستن اینکه حوادث دنیا مکتوب و مقدر خداوند هستند چنین بیان میفرماید...
خداوند آیات 133 الی 135سوره آل‌عمران انسانها به‌شتاب کردن برای رسیدن به مغفرت و بهشت دعوت میفرماید.
از طرف دیگر این دو نعمت (مغفرت و بهشت) را از برای کسانی می‌داند که متقی باشند.
در ادامه آیات خداوند متقین را با پنج صفت معرفی می‌نماید.
حضرت امام صادق علیه السّلام در مورد روز «نوروز» فرمودند:
نوروز، روزى است که قائم ما اهل‌بیت علیهم‌السلام در آن روز قیام مى کند.
با توجه به اینه نوروز به معنای «روز نو» است، آنچه به نظر می‌رسد این است که...
فَأَمَّا مَن طَغَى وَ ءَاثَرَ الحَیَوةَ الدُّنْیَا فَإِنَّ الجَحِیمَ هِىَ الْمَأْوَى وَ أَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الهَوَى فَإِنَّ الجَنَّةَ هِىَ الْمَأْوَى 1
در این آیه اهل بهشت و اهل جهنم هرکدام به دو خصلت توصیف‌شده‌اند...
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمودند:
و هر روز که خدا را در آن نافرمانى نکنند روز عید است.
آیت‌الله مرعشی نجفی رحمه الله در بخشی از وصیت‌نامه خود میفرمایند:
سفارش میکنم به مداومت این دعای شریف در قنوت‌های نمازهای واجب...
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه لسلام، در یکی از روزها که عید فطر بود فرمودند:
این روز عید کسى است که ...
با نگاهی به روایات، بعضی از انسانها به خاطر اوصافی که دارند، مرده محسوب میشوند. ازجمله افرادی با خصوصیات زیر:
دریکی از زیارت‌نامه های حضرت صاحب‌الامر امام مهدی علیه‌السلام، آن حضرت به‌عنوان بهار و طراوت‌بخش مخلوقات معرفی‌شده است....
در روایتی توصیه‌شده است که انسان هنگام دیدن بهار، قیامت را به خاطر بیاورد. در آنجا که میفرماید:
در تعبیری لطیف از حضرت امام صادق علیه‌السلام، زمستان به خاطر فرصتی که برای بندگی ایجاد میکند، به‌عنوان بهار مؤمن معرفی‌شده است. در آنجا که میفرمایند:
یکی از فرازهای بلند و معرفتی خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها، بیاناتی است که درباره اسرار و حکمت های بیست مورد احکام و شرایع الهی ایراد شده است.
در ادامه نوشته با ذکر این شرایع، حکمت هر یک از آنها را از زبان حضرت فاطمه سلام الله علیها ذکر میکنیم.
برخلاف تصور بعضی که خطبه فدکیه را فقط خطبه ای برای دفاع از حق حضرت زهرا سلام الله علیها در مالکیت فدک میدانند، این خطبه قلمرو گسترده ای از معارف را دربرمیگیرد.
تاریخ پر است از اعترافات کسانی که در تمجید ایشان سخن رانده‌اند. به‌طوری‌که با اندک تفحص در نصوص و بیانات اعصار و انصار، میتوان تواتر این مطلب را به‌وضوح مشاهده کرد.
یکی از این بیانات، در ضمن خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام‌الله علیها، از زبان خلیفه اول صادرشده است. آنجا که اقرار به فضیلت حضرت فاطمه سلام‌الله علیها کرده و می‌گوید...
اولیای الهی نه تنها خودشان نشانه های هدایت هستند، بلکه متعلقات و آثاری که به جای میگذارند نیز، روشنگر و هادیان طریق بندگی هستند. بمانند چادر حضرت زهرا سلام الله علیها که هشتاد یهودی را مسلمان کرد.
در روایت است که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله وقتی مشاهده نمودند مردى در حال نماز با ریش خود بازى میکند، فرمودند...
در قرآن چهار دسته معرفی شده‌اند که به خاطر داشتن ویژگی‌هایی، مشمول هدایت خداوند قرار میشوند...
بهترین فرصت شیطان برای چیره شدن بر انسان، زمانی است که انسان از یاد خداوند اعراض کند و مصداق بارز یاد خداوند هم نماز علی الاخص نمازهای واجب پنجگانه است.
در منابع اسلامی معیارهایی برای انتخاب بهترین‌ها ذکرشده است. ازجمله روایتی از مولی‌الموحدین امیرالمؤمنین علیه‌السلام که میتواند معیاری بسیار کارگشا در انتخاب بهترین‌ها باشد...
امیرالمؤمنین على علیه‌السلام مردى را دیدند که شتابان و بدون رعایت طمأنینه نماز مى گزارد. از او پرسیدند: چند وقت است که چنین نماز مى گزارى؟
عرض کرد: از فلان زمان.
حضرت فرمودند...
یکى از انصار رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به حضرت عرض کرد: چرا من مرگ را دوست ندارم؟ حضرت فرمودند ...
از اقدامات مهم آن حضرت، خطبه‌ای است که در دفاع از حق خود برای مالکیت فدک ایراد فرمودند.
نکته‌ای که در این جریان، بسیار درس‌آموز است، نحوه رفتن ایشان به مسجد برای دفاع از حق خویش است...
مردی نزد رسول خدا صلى اللّه علیه و سلم آمد و عرض کرد: ازآنچه خداوند به شما تعلیم داده است، به من بیاموز.
رسول خدا صلى اللّه علیه و سلم هم آن مرد را به یکی از اصحاب سپرد تا او را قرآن بیاموزد.
صحابیِ حضرت هم شروع به یاد دادن "إذا زلزلت الأرض" نمودند، تا اینکه به آیات "فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ" رسیدند...
با توجه به روایت محمد بن عیسی، چند نکته را در رابطه با دعای «اللّهم کن لولیک...» بیان میکنیم:
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:
امید بخش ترین آیه قرآن این آیه است...
اگر در روابط بازرگانى دول یا تجّار با بعضى از دول یا تجار بیگانه ترس بر بازار مسلمین و زندگى اقتصادى آنها باشد واجب است آن را ترک کنند، و چنین تجارتى حرام مى‌باشد. و در صورت چنین ترسى، بر رؤساى مذهب (واجب) است که کالاهاى آنان و تجارت با آنها را طبق مقتضیات زمان تحریم نمایند. و بر امت اسلامى متابعت آنان (واجب) است، کما اینکه بر همۀ آنها واجب است که در قطع این روابط جدیّت کنند.
از رسول خدا صلی‌الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:
خداوند یکى از بندگان خود را روز قیامت مورد عتاب و سرزنش قرار مى دهد و مى فرماید: من بیمار شدم چرا از من عیادت نکردى؟!
گوید بار خدایا تو خداوند بندگان هستى و مریض و دردمند نمى گردى.
خداوند متعال مى فرماید...
مَّثَلُ الَّذِینَ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فىِ کلِّ سُنبُلَةٍ مِّاْئَةُ حَبَّةٍ وَ اللَّهُ یُضَاعِفُ لِمَن یَشَاءُ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ1
کسانى که اموال خود را در راه خدا انفاق مى کنند، همانند بذرى هستند که هفت خوشه برویاند؛ که در هر خوشه یکصد دانه باشد؛ و خداوند آن را براى هر کس بخواهد (و شایستگى داشته باشد)، دو یا چند برابر مى کند و خدا (از نظر قدرت و رحمت،) وسیع، و (به همه چیز) داناست.
حضرت آیت الله بهجت رحمه الله فرمودند:
سبب غیبت امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف خود ما هستیم. زیرا ...
حضرت امام امیرالمؤمنین علیه السلام در وصف دنیا فرمودند:
هر کس با چشم بصیرت و عبرت به دنیا بنگرد، دنیا به او بصیرت و بینائى بخشد.
و کسی که چشمش به دنبال دنیا باشد و فریفته آن گردد، دنیا از دیدن حقایق نابینایش کند.
امام رضا علیه السلام در جواب کسانی که ادعا میکردند از شیعیان امام علی علیه السلام هستند فرمودند:
... إِلَّا أَصحابَ الْیَمِینِ فىِ جَنَّاتٍ یَتَسَاءَلُونَ عَنِ الْمُجْرِمِینَ مَا سَلَکَکمُ فىِ سَقَرَ
قَالُواْ لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ وَ لَمْ نَکُ نُطْعِمُ الْمِسْکِینَ وَ کُنَّا نخُوضُ مَعَ الخَائضِینَ وَ کُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ
سوره مدثر آیات 39 الی 47
اصحاب یمین از مجرمان سؤال مى کنند: چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟
آنها در جواب مى گویند ...
قرآن کریم در سنجش ارزش مخلوقات، معیار را نه جنس و نوع خلقت می‌داند و نه میزان برخورداری آنها از نعمت‌های ظاهری و باطنی. در بیان قرآن، آنچه موجب فضیلت آنها بر همدیگر میشود، ایمان آنها به خداوند و التزام به دستورات الاهی است.
خداوند در قرآن کریم، بدترین و بهترین مخلوقات را برای ما بیان میفرماید...
از امام باقر علیه السلام روایت شده که فرمودند:
هر چشمى در روز قیامت گریان است مگر سه چشم ...
رهبر معظم انقلاب امتیازات شهدای مدافعین حرم را سه چیز دانستند ...
از حضرت امام رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند:
خداوند شراب را حرام کرد براى آن فسادى که در آن است و فکر و اندیشه شارب خود را دگرگون میسازد و وادار به انکار خداى عزّ و جلّ مى نماید و منجر به افتراء بستن بر خدای عز و جل و پیامبران او میشود و دیگر فسادهائى که در آن موجود است از قبیل قتل، نسبت ناروا دادن و زنا و سرباز نزدن از هر گناهى.
ای کاش به اندازه این کودک منتظرش بودیم ...
از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:
اگر مردم زمین تنها دو کس باشند یکى از آن دو امامست.
آخرین کسى که بمیرد امامست تا کسى بر خداى عز و جل احتجاج نکند که او را بدون حجت واگذاشته است.
از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند:
اى مفصل در مصلحت مخفی بودن مدت عمر انسان از او، تأمل‌کن. زیرا که اگر مدت عمر خود را بداند...
از رسول خدا صلّی الله علیه و آله روایت‌شده که فرمودند:
خانه هاى خود را با تلاوت قرآن نورانی کنید و آنها را گورستان نکنید چنانچه یهود و نصارى کردند...
از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:
زمانی که خداوند حیوانات را فاقد عقل انسانی آفرید، چهار خصلت و شعور را به آنها عطا نمود ...
یکی از علماء که از سوی شاه صفوی به‌عنوان شیخ‌الاسلامی انتخاب شد و با برخورداری از این مقام رسمی، خدمات فراوانی انجام دادند، مرحوم محقق کرکی بود.
در فرمان معروف شاه‌تهماسب صفوی به‌وضوح میتوان اختیارات و مقامات محقق کرکی را مشاهده کرد و فهمید که ایشان چه منزلت بزرگی نزد شاه مملکت داشتند. تا آنجا که شاه صفوی اطاعت از ایشان را بلند کردن شریعت نبوی و از مقدمات ظهور امام زمان علیه‌السلام می‌داند؛ ایشان را نائب امام زمان علیه‌السلام می‌داند؛ عزل و نصب مقامات کشوری و لشکری را تحت اختیار ایشان قرار می‌دهد و موارد دیگر.
حضرت مهدی علیه السلام درهای دانش، حکمت و غیب را به روی طالبان می‌گشایند و چنان تحولی در عرصه علم به وجود می‌آورند که هرگز قابل‌مقایسه با علوم شناخته شده امروزی نیست.
در روایات به جلوه هایی از این تحول شگرف علمی اشاره شده است. از جمله:
در روایات به برخی از ثمرات ظهور حضرت مهدی علیه السلام در باب ولایت اهل بیت علیهم السلام اشاره شده است. چنانکه آمده است...
با ظهور حضرت بقیة‌الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف، قرآن از مهجورت درآمده و آیات الهی به معنای واقعی تفسیر و تأویل خواهند شد.
امام صادق علیه السّلام از رسول خدا صلّی الله علیه و آله نقل کرده‌اند که ایشان فرمودند ...
از اساسی‌ترین ثمراتی که بر ظهور حضرت بقیة‌الله الاعظم مترتب است، تحولاتی است که در عرصه‌های مختلف دین رخ خواهد داد.
ابن سکّیت یکى از بزرگان علم لغت و ادبیات عرب و شعر و از خواص امام جواد و هادی علیهماالسلام بود، در دربار موکّل عباسی معلّم مؤیّد و معتزّ فرزندان موکّل بود.
روزى موکّل از او پرسید، این دو کودک در نزد تو بهترند یا حسن(ع) و حسین(ع) فرزندان على(ع)؟
ابن سکّیت جواب داد:
در روایات معصومین علیهم السلام به ثمراتی که در جهت توسعه، عمران و آبادانی بر ظهور حضرت مهدی علیه السلام مترتب میشود اشاره شده است. در ذیل مقاله نمونه هایی از این روایات را ذکر میکنیم.
وجود نازنین حضرت مهدی علیه السلام، واسطه‌ای برای نزول و ظهور رحمت‌های خاصه الهی به بندگان هستند که
با ظهورشان دامنه این رحمت ها وسیع تر خواهد شد.در روایات اهل بیت علیهم السلام به جلوه های این نعمت ها و برکات اشاره شده است. در ذیل مقاله، نمونه هایی از این روایت ها را می آوریم.
دوران غیبت، دوران مشکلات و گرفتاری‌های مادی و معنوی، روحی و جسمی و فردی و اجتماعی است که به خاطر دوری از حجت خداوند ایجادشده است. لذا انتظار فرج حضرت بقیة‌الله الاعظم ، به‌نوعی انتظار فرج و گشایش از گرفتاری‌هاست.
از حضرت مهدی علیه السلام روایت شده که فرمودند:
أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُم.1
براى تعجیل فرج بسیار دعا کنید که همان فرج و گشایش شما است.
از رسول خدا صلی‌الله علیه و آله روایت‌شده که فرمودند:
مثل مؤمن، حکایت اسب است در اخیه اش ...
شیعه‌ها روز هفدهم ماه ربیع‌الاول را به‌عنوان روز میلاد رسول خدا صلی‌الله علیه و آله میدانند و سنی‌ها روز دوازدهم را به‌عنوان روز میلاد آن حضرت دانسته و هر دو گروه این روز را جشن می‌گیرند.
وهابیت قائل هستند این جشن گرفتن‌ها بدعت است زیرا در میان صحابه این روز به عید و یا جشن مشهور نبوده است.
در ادامه مقاله به این شبهه پاسخ میدهیم.
یکی از مهم‌ترین ثمرات ظهور حضرت مهدی علیه السلام که روایات متعددی دلالت بر آن میکند، گسترش عدالت و از بین رفت ظلم است.
در این مقاله بعضی از مصادیق این ثمره مهم زندگی که در روایت اهل بیت علیهم السلام آمده است را بیان میکنیم.
در روایتی انسان مؤمن به خانه‌ای تشبیه شده که ظاهر آن ویرانه، ولی داخل آن آباد است. در این روایت آمده است که رسول خدا صلی لله علیه و آله فرمودند ...
در روایتی زیبا از رسول خدا صلّی الله علیه و آله، انسان مؤمن تشبیه به آب خالص شده است. در این روایت آمده است که آن حضرت فرمودند ...