درسی از صفحه دویست و سوم قرآن کریم
در مورد عرضه اعمال بر رسول خدا و ائمه علیهم‌السلام از امام باقر علیه‌السلام روایت‌شده که فرمودند:
یزید بن معاویه براى رفتن بحج بمدینه آمد و در آنجا بنزد مردى از قریش فرستاد و چون بنزدش آمد بدو گفت: آیا تو اقرار میکنى که بنده منى که اگر بخواهم تو را بفروشم و گر نه بصورت بردگى خویش درآورم؟ آن مرد گفت:
بقیع از دیرباز مکان دفن بزرگ‌ترین شخصیت‌های اسلام بوده است که در چند قدمی مسجد النبی در مدینه منوره قرار دارد ...
خداوند در قرآن کریم محتوای کلی قرآن کریم را در چهار اصل کلی بیان می‌کند که دو اصل اول آن اعتقادی و دو اصل دیگر آن جنبه عملی دارد:
از رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: یا على، آنان که یقینشان (نسبت به دین و ایمان) بیش از همه است، مردمى در آخر الزمان مىباشند که ...
از امام باقر علیه‌السلام روایت شده که رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله روزى در میان جمعی از اصحاب دو بار فرمودند: خداوندا! برادران مرا به من بنمایان. اصحاب عرض کردند: یا رسول اللَّه! مگر ما برادران شما نیستیم؟ رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمودند:
امام صادق علیه السلام به زراره فرمود که اگر زمان غیبت امام منتظَر را درک کردی (برای اینکه گمراه نشوی و بر اعتقاد صحیح نسبت به امام عصر ثابت قدم باشی) این دعا را بخوان:
از ظاهر سیاق آیه فوق و همچنین آیات راجع به این داستان از سوره طه بر مى آید حضرت موسى علیه‌السلام همان مقدار که بر بنى اسرائیل غضب کرد بر هارون علیه‌السلام نیز غضب کرد و معلوم مىشود وى چنین پنداشته که هارون در مبارزه علیه بنى اسرائیل کوتاه آمده و همه جد و جهد خود را به کار نبرده است ...
خداوند در قرآن کریم ویژگی‌های مبلغان الهی را اینچنین بیان میفرماید ...
برخلاف باور بعضی از انسانها که جمادات و حیوانات غیر انسان را فاقد عقل و شعور و اختیار می‌دانند، به نص قرآن کریم، سایر حیوانات و حتی جمادات هم دارای عقل، خرد، اختیار و گرایش به توحید هستند. به‌عنوان نمونه برخی از این آیات را بیان میکنیم...
سؤال اول: خداوند چرا شیطان را آفرید؟ با اینکه مىدانست سرچشمه وسوسه ها و گمراهی‌ها مىشود؟
سؤال دوم: بعدازآنکه شیطان مرتکب چنان گناه بزرگى شد، چرا خداوند تقاضاى او را مبنى بر ادامه حیات او پذیرفت؟
پاسخ ..
در آیه 141 سوره انعام یکی دیگر از نشانه هاى خدا در صحنه ی طبیعت یاد شده است که چگونه از آب و خاک، میوه هاى متنوع و باغ هاى رنگارنگ با درختان برافراشته و غیربرافراشته سر برآورده است. خداوند در این آیه میفرماید:
گاهی محبت و علاقه کورکورانه که هیچ توجیه عقلانی و شرعی ندارد، به‌جایی می‌رسد که زشت‌ترین کارها را در نظر انسان زیبا و شایسته جلوه می‌دهد. مصداق بارز آن محبت کورکورانه بت‌پرستان نسبت به بت‌هایشان بود که به خاطر آن حتی حاضر شدند فرزندشان را بکشند.
منظور از «هدایت» و «اضلال» الهى فراهم ساختن یا از میان بردن مقدمات هدایت در مورد کسانى است که آمادگى و عدم آمادگى خود را براى پذیرش حق با اعمال و کردار خویش اثبات کرده اند.
خداوند در آیات 95 الی 95 سوره انعام چند شگفتی از شگفتی های خلقت را بیان کرده و می فرماید:
قرآن کریم درباره جهانی بودن این کتاب و دین آسمانی آن چنین میفرماید:
آنها (پیامبران) کسانى هستند که خداوند هدایتشان کرده؛ پس به هدایت آنان اقتدا کن (سوره انعام، آیه 90)
خوب که بنگری، انسان طالب نامتناهی و جاودانگیست. حس اشباع‌ناپذیر او دوست دارد که آنچه می‌‌خواهد را برای همیشه و تا ابد داشته باشد. ولی در این دنیا هرچه را که بنگری فانیست...
در قرآن کریم برای بیان توحید فطرى یک نوع تشویق و اظهار محبت به بندگان شده که چگونه خداوند به هنگام شداید و مشکلات آنها را در پناه خود مىپذیرد و به خواسته هاى آنها ترتیب اثر می‌دهد. لذا پیامبر شده تا به مشرکین بگوید...
درسی از صفحه صد و سی و سه قرآن کریم
خداوند با طرح دو سؤال تنبه بخش، پیامبرش را مأمور می‌کند تا مشرکین را نسبت به گمراهی‌شان در پرستش بت‌ها آگاه کند ...
درسی از صفحه صد و سی و دو قرآن کریم
مردى به حضرت امام صادق (علیه‌السلام) عرض کرد: اى فرزند رسول خدا؛ مرا به خدا راهنمایی فرما؛ زیرا هوچیگران و ستیز کنندگان مرا مورد هجوم تبلیغاتى خود قرار داده اند و مرا حیران و سرگردان نموده اند.
حضرت به آن مرد فرمود: اى بنده خدا آیا تا به حال بر کشتى سوار شده‌ای؟
درسی از صفحه صد و بیست و نهم قرآن کریم
خداوند رحمت بر او واجب است؛ ولی معنی «وجوب» در اینجا این نیست که کسی مافوق خداوند، رحمت را بر خدا الزام کرده باشد؛ زیرا خداوند مافوق تمام موجودات است و موجودی مافوق او نیست؛ بلکه وجوب در اینجا به معنی ...
چند آیه از قرآن کریم در جریان واقعۀ غدیر خم و جریان انتصاب حضرت علی علیه‌السلام به وصایت و جانشینی رسول خدا صلی‌الله علیه و آله نازل شده است...
درسی از صفحه صد و بیستم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم در با دلایل روشن در چند جمله کوتاه اعتقاد مسیحیان به الوهیت مسیح را ابطال مى کند ...
درسی از صفحه صد و ده قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم رسول خدا صلی‌الله علیه و آله را مأمور می‌کند تا با احتجاج برهانی تناقض گفتار یکی از طوایف مسیح که معتقد به اتحاد خداوند با حضرت مسیح علیه‌السلام بودند را بیان کند. با این بیان که:
درسی از صفحه صد و چهارم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم، یکی از اهداف بعثت پیامبران را اتمام حجت بر مردم معرفی کرده است و می فرماید:
درسی از صفحه صد و سوم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم عقیده‌ی مسیحیان مبنی به صلیب کشیده شدن و کشته شدن حضرت عیسی علیه‌السلام را چنین ردّ می‌کند که:
درسی از صفحه هشتاد و هشتم قرآن کریم
توسل در فرهنگ شیعه نیز چیزی غیر از تمسک به‌وسیله برای تقرب به پروردگار یکتا نیست. همان وسایلی که به خاطر آبروی و مقام عظیمی که در نزد پروردگار دارند، باعث شفاعت پیروانشان در نزد یکتای بی‌همتا می‌شوند...
درسی از صفحه هشتاد و هفتم قرآن کریم
خداوند در قران کریم، رهبر و مرجع مسلمین در مسائل مختلف دینی را چنین معرفی می‌کند که ...
درسی از صفحه هشتاد و پنجم قرآن کریم
علاوه بر گواهى اعضاى پیکر آدمى و گواهى زمینى که بر آن زیست کرده و گواهى فرشتگان خدا بر اعمال او، هر پیامبرى نیز گواه اعمال امت خویش است و بدکاران باوجوداین همه گواه چگونه مى توانند حقیقتى را انکار کنند و خود را از کیفر اعمال خویش دور دارند.
درسی از صفحه هفتاد و پنجم قرآن کریم
باوجوداینکه آسمان‌ها و زمین و رفت‌وآمد روز و شب برای همه انسانها قابل‌مشاهده است، ولی از بین آنها تنها خردمندان هستند که این پدیده‌ها را به‌عنوان نشانه خداوند شناخته و این نشانه‌ها به وجود خداوند و اوصاف کمالی او پی می‌برند.
درسی از صفحه پنجاه و هشتم قرآن کریم
رسول خدا صلیاللهعلیهوآله در کنار استدلالات عقلی و وحیانی که بر اهل کتاب اقامه می‌کردند، از یک طریق دیگری نیز آنان را به اسلام دعوت می‌کردند و آن طریق عبارت بود از «دعوت اهل کتاب به نقطه هاى مشترک میان اسلام و آیین آنان».
پیزی که میان مسلمین و اهل کتاب مشترک بود، عبارت بود از...
درسی از صفحه پنجاه و هفتم قرآن کریم
مَثَل عیسى در نزد خدا، همچون آدم است؛ که او را از خاک آفرید و سپس به او فرمود: «موجود باش!» او هم فوراً موجود شد.
درسی از صفحه پنجاه و ششم قرآن کریم
هنگامی‌که حضرت مریم سلام‌الله‌علیها بشارت تولد عیسى حضرت عیسی را شنید گفت: «پروردگارا چگونه فرزندى براى من خواهد بود، درحالی‌که هیچ انسانى با من تماس نگرفته و هرگز همسرى نداشته ام». ولى خداوند به این شگفتى حضرت مریم پایان داد و فرمود:
درسی از صفحه پنجاه و چهارم قرآن کریم
شرط اینکه محبت ویژۀ خداوند شامل حال انسان شود این است که انسان هر آنچه خداوند آن را دوست دارد را دوست داشته باشد و به هرچه پروردگار دستور داده است عمل نماید.
در اینکه شب قدر کدام شب از شب‌هاى ماه رمضان است گفتگو بسیار است و در این زمینه تفسیرهاى زیادى شده، ازجمله شب اول، شب هفدهم، شب نوزدهم، شب بیست و یکم، شب بیست و سوم و ...
سؤال: مسلم است که قرآن کریم به‌طور تدریجى و در طى 23 سال نازل گردید، این امر چگونه با آیات فوق که مى گوید در ماه رمضان و شب قدر نازل شده است سازگار مى باشد؟
درسی از صفحه بیست و هشتم قرآن کریم
مراد از نزدیک بودن خداوند به انسان، قُرب مکانی و زمانی نیست؛ زیرا خداوند متعال نامحدود است و محدود شدن او به زمان و مکان محال می‌باشد و این خداوند است که خالق مکان و زمان و احاطۀ بر زمان و مکان دارد. بلکه مراب از قُرب خدا به بندگان ...
درسی از صفحه بیست و یکم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم به دنبال دعوتى که از عموم پیروان ادیان به تبعیت از برنامه هاى همه انبیاء کرده است، به همه آنها فرمان مى دهد که «تنها رنگ خدایى را بپذیرید» (که همان رنگ ایمان و توحید خالص است) و میفرماید:
درسی از صفحه بیستم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم در ضمن دو آیه، وصیت دو پیامبر الهی یعنی حضرت ابراهیم علیه‌السلام و حضرت یعقوب علیهماالسلام را بازگو می‌کند و میفرماید:
درسی از صفحه هجدهم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم یکی از ادعاهای بی‌اساس اهل کتاب را نقل می‌کند و سپس با چهار برهان محکم، به این دو ادعای باطل آنان پاسخ می‌دهد:
درسی از صفحه سیزدهم قرآن کریم
یکی از بهانه‌های بنی‌اسرائیل دربارۀ عدم پذیرش دعوت پیامبران این بود که می‌گفتند: «فایده‌ای در انذار و تهدید تو وجود ندارد؛ زیرا ما آنچه را که شما مى گویید درک نمى کنیم؛ چون قابل‌فهم و درک نیست». ولی خداوند متعال ریشه‌ی اصلی این استنکاف بنی‌اسرائیل از دعوت پیامبران را کفر و عدم ایمان آنان معرفی می‌کند...
درسی از صفحه دهم قرآن کریم
بعضى از بهانهجویان، با تمسک به آیه ای از قرآن کریم چنین شبهه می‌کنند که: «پیروان هر مذهبى باید به مذهب خود عمل کنند و لازم نیست یهود و نصارى و پیروان ادیان دیگر اسلام را پذیرا شوند»! در حالی این افراد، آیۀ گفته شده را درست تفسیر نکرده اند ...
درسی از صفحه هشتم قرآن کریم
یکی از دلایل امکان رجعت، این است که در امت‌های پیشین هم زنده شدن مردگان در همین دنیا صورت گرفته است.
از شواهد زنده شدن مردگان در امت‌های پیشین، زنده شدن مردگان بنی‌اسرائیل بود که در اثر عدم ایمان به خداوند هلاک شده بودند. قرآن کریم ماجرای هلاکت و زنده شدن آنان را چنین حکایت می‌کند که:
درسی از صفحه اول قرآن کریم
بهتر است بدانیم معنی «رحمان» و «رحیم» که در این آیات قرآن کریم، خداوند به آن توصیف شده است چیست؟
بعضی شرایع برای امتحان انسانها وضع شده است؛ اینکه معلوم شود چه کسی ایمانش واقعی است؛ اینکه خوب از بد جدا شود ...
خداوند غنیّ است و به عبادات ما نیازی ندارد. پروردگار نه از اعمال نیک انسان منفعتی می‌برند و نه از اعمال بد او متضرر می‌شود.
هر ضرر و خسارتی بد نیست! گاهی مانع از خسارت بزرگی می‌شود که قرار بود بر انسان وارد شود ولی از آن بی‌خبر باشیم ...
نمونه‌ی کامل کسانی که مسیر حق را انتخاب کردند و بر این مسیر استقامت نمودند، حضرت ابراهیم علیه‌السلام بود. تا جایی که خداوند در قرآن کریم، آن حضرت را یک «امّت» نامیده و میفرماید:
روایت شده که جمعى از اصحاب امام صادق علیه‌السلام خدمت آن حضرت بودند و در میان آنها هشام بن حکم نیز حضور داشت. امام علیه‌السلام از هشام خواست تا مناظره‌‌اش با عمرو بن عبید را گزارش نماید. هشام سؤال خود از عمرو بن عبید را اینچنین بازگو کرد که:
چشمت، گوشت، شامه‌ات، چشایی‌ات، لامسه‌ات و خلاصه تمامی حواست اگر بدون هیچ عیب و نقصی هم کار کنند، یک چیز که نداشته باشی، همه‌ی آنها لنگ خواهند بود!
گفت: برای شناخت حقیقت، قرآن ما را بس است و وجود امام لزومی ندارد!
گفتم: هم داعش و هم شیعه و سنی، قرآن واحد دارند؛ درحالی‌که هرکدام خود را پیرو قرآن می‌داند و با قرآن علیه دیگران احتجاج می‌کند! اگر قرآن کفایت می‌کند چرا این همه اختلاف در فهم قرآن وجود دارد و از کجا معلوم کدام تفسیر مطابق واقع است؟!
استاد شهید مطهری (ره): به نظر من دو خاصیتى که در بشر هست سبب پیدایش فکر نحوست در اشیاء و اعداد شده است:
یکی از فرقه های انحرافی که بعد از شهادت حضرت امام موسی بن جعفر علیه السلام به وجو آمد، فرقۀ «واقفیّه» بود.
مرحوم شیخ طوسی در مورد «واقفیّه» مى گوید:
شاید برخی چنین گمان کنند که «قرار بود بعد از امام حسین علیه‌السلام امامت به پسر بزرگ آن حضرت یعنی حضرت علی‌اکبر علیه‌السلام برسد، ولی علی‌اکبر علیه‌السلام در کربلا پیش از امام حسین علیه‌السلام به شهادت رسید، امامت به فرزند بعدی یعنی امام حسین علیه‌السلام منتقل شد»!
درحالی‌که این تصوری کاملاً باطل و اشتباه است...
بندگی خداوند بسته به اینکه با چه انگیزه ای صورت میگیرد، دارای مدارجی است.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام در بیانی نورانی این مراتب را به زیبایی به تصویر کشیده اند. در آنجا که فرمودند:
هیچ موجودى نیست مگر آنکه تسبیح خدا می‌گوید (و او را از هر عیب و نقصی منزّه می‌داند)؛ ولى شما تسبیح آنها را نمىفهمید
(الإسراء : 44)
(ای پیامبر) به آنان بگو: آیا غیر خدا را ولى و سرپرست و پناه‌گاه خود انتخاب کنم، در حالى که او آفریننده‌ی آسمان‌ها و زمین است.
(الأنعام : 14)
آیا ندیدهاى که کشتىها به نعمت خدا در دریا روان مىشوند تا [خدا] برخى از نشانههاى خود را به شما بنمایاند؟!
(لقمان : 31)
اوست آن که ستارگان را براى شما قرار داد تا به وسیله‌ی آن در تاریکىهاى خشکى و دریا هدایت یابید.
(الأنعام : 97)
خدا در درون هیچکس دو قلب ننهاده است (الأحزاب : 4)
آیا درباره آتشى که می‌افروزید فکر کرده‌اید؟ آیا درخت آن را (که بعداً هیزم شد) شما ایجاد کردید و یا پدید آورنده‌اش ما بودیم؟!
(الواقعة: 71 و 72)
آیا نطفه‌اى که در رحم‌ها می‌ریزید آگاهید؟! آیا شما آن را می‌آفرینید و یا ما خالق آن هستیم؟!
(الواقعه: 58 و 59)آیا هیچ درباره آنچه کشت می‌کنید اندیشیده‌اید؟! آیا شما آن را می‌رویانید یا ما می‌رویانیم؟! (الواقعه: 63 الی 65)
آیا به آبى که می‌نوشید اندیشیده‌اید؟! آیا شما آن را از ابر نازل کرده‌اید یا ما نازل میکنیم؟!
(الواقعه: 68، 69)
خداوند در قرآن کریم و در سه آیه از سورۀ «ص»، سه تن از پیامبران خود را با صفت «أَوّاب» ستوده است:
انسان مُوَحِّد با یکی دانستن خداوند و نفی شریک از او، در این حصن حصین الهی داخل می‌شود. ولی انسان کافر و مشرک، پناهگاهی سست و تکیه‌گاهی نامطمئن را برای خود برمی‌گزینند؛ پناهگاهی که دخول در آن سرنوشتی جز هلاکت ندارد:
چه خوب گفته‌اند که: «هرچه کنی به خود کنی/ گر همه نیک و بد کنی».
خداوند در قرآن کریم، این حقیقت مهم را اینچنین بیان میفرماید:
پیامبران نیز مثل سایر انسانها دارای نفس اماره هستند؛ همان نفسی که انسان را به زشتی‌ها فرامی‌خواند؛ ولی تفاوت انبیاء علیهم‌السلام با سایر انسانها این است که:
اى کسانى که ایمان آوردهاید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، و با صادقان باشید.
ای خدا! ای کسی که رحمتش بر غضبش پیشى گرفته است! برخلاف عدالت نبود اگر برای هر حسنه‌ای از بندگان، معادل آن را پاداش دهی؛ ولی فضل و کرم تو چیز دیگری می‌گوید ...
هیچ‌گاه سه نفر باهم نجوا نمىکنند مگر اینکه خداوند چهارمین آن‌هاست و هیچ‌گاه پنج نفر باهم نجوا نمىکنند مگر اینکه خداوند ششمین آن‌هاست و نه تعدادى کمتر و نه بیشتر از آن مگر اینکه او همراه آن‌هاست هر جا که باشند
(سوره مجادله، آیه 7)
خداست که شما را از ضعف آفرید، آنگاه پس از ضعف قوّت بخشید، سپس بعد از قوّت، ناتوانى و پیرى قرار داد (الروم: 54)
هرگز دربارۀ چیزى مگو که من آن را فردا انجام مىدهم؛ مگر اینکه [بگویى: اگر] خدا بخواهد
(سوره کهف، آیه 23)
از حضرت صادق علیه‌السلام نیز سؤال شد که پروردگار خود را با چه چیز شناختید؟ حضرت فرمودند:
از حضرت امام موسی کاظم علیه‌السلام روایت شده که: عده‌ای به (پدرم حضرت امام) صادق علیه‌السلام عرض کردند که «ما دعا میکنیم ولی دعایمان مستجاب نمی‌شود». حضرت امام صادق علیه‌السلام در پاسخ فرمودند:
یکی از اسماء و صفات خداوند «مُقِیلَ الْعَثَرَات» است.
«مُقِیل» اسم فاعل باب «إقاله» است. برای اینکه معنی این اسم نورانی را بفهمیم، لازم است توضیحی دربارۀ واژۀ اقاله بدهیم...
یکی از اعتقادات ما این است که انبیاء و ائمه معصومین علیهم‌السلام نه تنها معصیت نمی‌کنند بلکه فکر معصیت هم از آنها سر نمیزند.
این مسئله ناشی از نوع بینش حضرات معصومین نسبت به گناه است...
حضرت آیت الله مصباح یزدی در کتاب آموزش فلسفه، دو نوع فایده مهم اعتقاد به قضاء و قدر الهی بیان نموده است؛ با این بیان که:
از جمله دلایل معصوم بودن انبیاء و ائمه علیهم السلام این است که سر زدن گناه و معصیت از انسان، معلول عوامل مختلفی است و این عوامل در مورد معصومین علیهم السلام منتفی است...
شاید برای شما هم سؤال شده که صلوات فرستادن ما بر رسول خدا و اهل بیت علیهم‌السلام چگونه باعث نزول رحمت و صلوات الهی بر این حضرات می‌شود؟ به عبارت دیگر، چطور ممکن است که صلوات فرستادن ما بر این حضرات، باعث تکامل معنوی ایشان گردد؟
در آیه‌ای از قرآن کریم، خداوند یکی از دلایل وحدانیت خود را آفرینش بی بدیل خود معرفی کرده و می فرماید:
از محمود بن لَبید روایت شده که: به حضرت فاطمه سلام الله علیها عرض کردم: «ای سرورم من؛ چرا حضرت علی علیه‌السلام از گرفتن حقش (خلافت) خوددارى کرد»؟ حضرت فرمودند:
از ازلی و ابدی بودن خداوند تعبیر به «سَرْمَد» بودن او می‌شود و به عبارت دیگر سرمدیت خداوند یعنی ...
علماء (اهل تسنن) اتفاق دارند که صحیح‌ترین کتاب‌ها بعد از قرآن عزیز، صحیح بخاری و صحیح مسلم هستند و این دو کتاب مورد قبول امت (اهل تسنن) واقع شده‌اند.
در همین دو کتاب که به ادعای اهل تسنن صحیح‌ترین کتاب‌ها بعد از قرآن است، روایاتی وجود دارد که اثبات می‌کند، ابوبکر شایستۀ مقام خلافت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله و رهبری امت اسلام نبود.
در برخی از آیات قرآن و روایات و منابع اسلامی، عبارت «بر خداوند واجب است» آمده است.
سؤالی که ایجاد می‌شود عبارت است از اینکه: معنی «وجوب بر خداوند» چیست؟ اینکه میگوییم «عدل بر خداوند واجب است»، «رحمت بر خداوند واجب است» به چه معنی است؟ آیا امکان دارد کسی یا چیزی بر خداوند تکلیف واجب نماید؟!
در پاسخ به این سؤال باید توجه داشت که کلمۀ «وجوب» دو اصطلاح متفاوت دارد:
شاید سؤال شود که چرا خداوند انسان را مکلف کرده است؟ دلیل این همه باید و نبایدها که از سوی شارع معین شده چیست؟ چه اشکالی داشت که انسان بدون اینکه از طرف خداوند مکلف به امری شود، به زندگی خود ادامه می‌داد؟!
در پاسخ به این سؤال یک دلیل عقلی می آوریم که مبتنی بر چند مقدمه است:
از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند:
هر گاه خداوند خوارى بنده را بخواهد، رسوائیش را بر زبانش جارى می‌کند
در قرآن کریم یازده آیه وجود دارد که همه با تعبیر «مِنْ آیاتِهِ» (یکى از نشانه هاى خدا ...) آغاز مى شود. این آیات نکات جالبى از دلائل توحید و نشانه هاى پروردگار را در نظام عالم هستى بازگو مى نماید...
مرحوم شیخ صدوق دربارۀ اعتقاد حقۀ شیعۀ دربارۀ ایمان پدر و اجداد رسول خدا صلیاللهعلیهوآله و همچنین ایمان پدر حضرت علی علیه‌السلام میفرماید ...
معروف است: «مورچه گمان مى کند که پروردگارش مانند او دو شاخک دارد»!
این تعبیر حکایت از نکتۀ مهمی دارد و آن اینکه ...
توحید ربوبی پروردگار متعال یعنی ربوبیت عالم به صورت مستقل و بدون اذن از کسی فقط برای خداوند یکتا است و هیچ موجودی در ربوبیت استقلالی عالم با «الله» تبارک و تعالی شریک نیست؛ اگر هم مخلوقی در قسمتی از ربوبیت عالم نقش داشته باشد، این ربوبیت غیر مستقل بوده و با اذن و اراده و مشیت پروردگار یکتا است...
در روایات متعددی از حضرات معصومین علیهم السلام به حقانیت تأثیر چشم و نظر اشاره شده است و حتی بسیاری از مفسرین حقانیت آن را از دو آیه از قرآن کریم نیز استفاده نموده اند.
دربارۀ چگونگی تأثیر چشم و نظر، بیانات مختلفی ایراد شده است:
مرحوم شیخ انصاری نقل کرده که امیرالمؤمنین علیه السلام بر کفن سلمان رضی الله عنه این دو بیت را نوشتند:
به باغ که می‌روی، به هر کجا که نگاه می کنی نشانه‌ای از قدرت و خلاقیت خداوند را مشاهده می‌کنی.
نمونۀ این خلقت شگرف خداوند عبارت است از روییدن گیاهان و میوه‌های گوناگون از خاک و آب یکسان.
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
«جُنْدَب بن جُنَادَة» که از یهودیان خیبر بود محضر رسول خدا صلی الله علیه وآله رسد و پرسید:
مرا از آنچه براى خدا نیست و آنچه در پیشگاه خدا نیست و آنچه را که خدا نمىداند باخبر کن».
حضرت در پاسخ فرمودند:
انبیاء الهی، برای هدایت انسانها از روشهای مختلف استفاده می‌کردند که به دو دسته تقسیم می‌شوند:
خداوند در قرآن کریم رسول خدا صلیاللهعلیهوآله را مأمور می‌کند تا به مشرکین که تدبیر شئون عالم را به آلهۀ خویش نسبت می‌دادند چنین پاسخ دهد:
رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور شد تا مشرکین را نسبت به بطلان اعتقادشان در مورد الوهیت بت‌ها آگاه کند و به آنان بگوید:
خداوند در قرآن کریم به رسول اعظمش امر می‌کند تا با دو سؤال تنبه برانگیز مشرکین را نسبت به خطایشان در عبادت کردن غیر خدا آگاهی دهد...
یکی از راه‌های شناخت پیامبر الهی و تصدیق ادعای او در امر نبوت «معجزه» است.
مرحوم خواجه‌نصیرالدین طوسی معجزه را چنین تعریف کرده است که:
آیه 42 سورۀ اسراء، احتجاجی است علیه مشرکین و در آن یکی از ادلۀ توحید خداوند متعال بیان شده که در لسان دانشمندان و فلاسفه به‌عنوان «دلیل تمانع» معروف شده است.
در آیۀ 41 و 42 سورۀ مریم، حضرت ابراهیم علیه‌السلام پرستش اصنام را از سه‌جهت بیهوده و باطل معرفی کردند:
آیۀ 17 سورۀ مائده، پاسخی است برهانی به یکی از طوائف مسیح که معتقد به اتحاد خداوند با حضرت مسیح علیه‌السلام بودند و می‌گفتند «حضرت عیسی علیه‌السلام هم خدا است و هم انسان».
خداوند در این آیه، قائلین به این کلام را کافر می‌خواند و در ادامه، تناقض گفتار این طائفه و بطلان اعتقادشان را مشخص می‌کند. با این بیان که:
آیۀ 258 سوره بقره، ماجرای مناظره‌ای است که بین حضرت ابراهیم علیه‌السلام و نمرود واقع شد...
یکی از راه‌های اثبات وجود خداوند که در قرآن کریم و روایات اسلامی نیز مطرح شده است، طریق «فطرت» است.
خداوند در قرآن کریم میفرماید...
از دعای«اللَّهُمَ عَرِّفْنِی رَسُولَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ» استفاده می‌شود که شناختن حجت الهی (امام) وابسته به معرفت پیامبر صلی‌الله علیه و آله و سلم است.
مرحوم علامه محمدباقر مجلسی چند دلیل بر این مطلب اقامه کرده است:
اکثر دانشمندان اسلامى معتقدند که این دو هم‌اکنون وجود خارجى دارند و ظواهر آیات قرآن نیز این نظر را تائید مىکند، به‌عنوان نمونه:
در اندیشه اسلام، اعتقاد به وجود خداوند محصول جهل بشر نیست تا با پیشرفت علم متزلزل شود؛ همان بلایی که بر سر کلیسا و مسیحیت تحریف شده آمد...
اسلام به مردم سفارش کرده که «همواره فال نیک بزنند و از فال بد زدن اجتناب کنند».
مرحوم علامه طباطبایی دربارۀ چگونگی تأثیر فال نیک زدن و فال بد زدن میفرماید:
گفته شد که: از عبارت «اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِیَّکَ» استفاده می‌شود که معرفت پیامبر صلی‌الله علیه و آله متوقف بر شناختن خداوند است و تا زمانی که خداوند شناخته نشود، رسول او شناخته نخواهد شد.
مرحوم علامه محمدباقر مجلسی، چند دلیل بر این مطلب اقامه کرده است...
یکی از اسماء خداوند متعال «نور» است.
برای اینکه بدانیم چرا خداوند متصف به این صفت شده است، ابتدا باید معنی نور را بدانیم...
از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که در ضمن احتجاجی علیه ابوحنیفه، از او پرسیدند:
بگو این آب شورى که در چشم‌ها است و ترشح تلخ گوش و آب داخل بینى و آب گوارای دهان براى چه قرار داده شده اند؟
ابوحنیفه جواب داد: نمى دانم.
امام فرمودند...
از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که در ضمن احتجاجی علیه ابوحنیفه، از او پرسیدند: «آن چه کلمه‌ای است که اولش کفر است و آخرش ایمان»؟!
ابوحنیفه پاسخ داد: نمی‌دانم.
حضرت فرمودند ...
روایت زیر بخشی از مناظرۀ امام صادق علیه‌السلام با ابوحنیفه است که امام علیه‌السلام با بیانی متقن قیاس مصطلح اهل سنت را رد و ابطال نموده است...
در پست قبلی گفتیم که «وجود خداوند روشن‌ترین و بدیهی‌ترین وجودها است».
سؤال: اگر وجود خداوند به این روشنی و بداهت است، پس چرا بعضی انسانها نسبت به وجود او شک دارند و گاهی وجود او را انکار می‌کنند؟!
مرحوم ملاصدرا وجود خداوند را ظاهرترین و آشکارترین موجودات معرفی می‌کند و دلیلی مُتقن برای آن اقامه می‌نماید. با این بیان که...
گاهی دیده می‌شود که خداوند به افراد بی‌ایمان نعمت‌هایی می‌دهد که به انسان‌های مؤمن و پرهیزکار چنان نعمت‌هایی نمی‌دهد. نزول بارش‌های آسمانی، رفاه، امنیت و ثروت را میتوان نمونه‌هایی از این نعمت‌ها دانست.
شاید برای شما هم سؤال شده است که حکمت این تفاوت‌ها چیست؟! چرا خداوند این نعمت‌ها را به‌جای اینکه به مؤمنین عطا کند، به غیر مؤمنین می‌دهد؟!
بامطالعۀ حکایت زیر، به یکی از (و البته تنها یکی از) حکمت‌های این قضیه پی خواهید برد...
متن زیر تلخیص کلمات شهید مطهری دربارۀ فلسفۀ حجاب است که در کتاب «مسئلۀ حجاب» بیان شده است.
وقتی به اوضاع مردم دنیا می‌نگریم، می‌بینیم کسانی که اهل ایمان و صلاح هستند، غالباً در فقر یا گرفتاری‌ها به سر می‌برند؛ در مقابل، مردم بی‌ایمان و دنیاپرستی را می‌بینیم که در ناز و نعمت و رفاه زندگی می‌کنند و کمتر دچار بلایا و مصائب می‌شوند.
شاید شما هم وقتی این اوضاع را می‌بینید از خود می‌پرسید که حکمت این تفاوت چیست؟! چرا باید مردمی که اهل ایمان و پرهیزکاری هستند اینچنین مصیبت‌زده باشند، ولی آنها که دارای اعتقادات باطل هستند و دائماً گناه می‌کنند، آن‌چنان در رفاه و امنیت به سر ببرند؟!
در پاسخ به این سؤال باید بگوییم:
از امام باقر علیه‌السلام روایت شده که فرمودند:
پیامبرى از پیامبران بنی‌اسرائیل به مرد مرده‌ای گذر کرد که قسمتى از بدنش در زیر دیوارى بود و قسمتى از آن بیرون از دیوار بود و مرغان پرنده او را ازهم‌پاشیده و سگان تنش را دریده بودند.
ازآنجا گذشت تا اینکه شهرى در نظرش پدیدار شد. وارد آن شهر شد. دید یکى از بزرگان آن شهر مرده است، او را بر روی تختى نهاده اند و با پارچۀ دیبا پوشانده‌اند و دور آن تخت منقل‌های عود نهاده‌اند...
زمین‌لرزه‌ها و حوادث طبیعی، درس‌ها و عبرت‌هایی برای انسان به ارمغان می‌آورد که در روایات معصومین علیهم‌السلام بعضی از آنها بیان شده است...
اهل‌بیت علیهم‌السلام معدن علم الهی بودند و با این علم ربانی، انسانها را زلال معرفت حقیقی سیراب می‌کردند.
در ادامۀ این نوشته، حکایتی شنیدنی دربارۀ یک راهب مسیحی نقل میکنیم که چگونه به دست امیرالمؤمنین علیه‌السلام مسلمان شد...
برای ابطال دقیق اعتقادات مشرکین، ابتدا باید بدانیم آنها دقیقاً چه چیز را پرستش می‌کنند؟
مرحوم علامه طباطبایی پاسخ این سؤال را چنین بیان کرده‌اند:
یکی از اتهاماتی که وهابیان به شیعه وارد می‌کنند این است که شیعیان به خاطر توسل به اولیاءالله مشرک هستند. از دیدگاه آنان توسل به اولیاءالله نوعى شرک است!
در کنار پاسخ‌های متعددی که به این شبهه داده شده است، یکی از جواب‌ها روایتی است که در منابع خود اهل سنت ذکر شده است...
یکی از سنت‌های خوبی که در میان متدینین برقرار بوده، عرضۀ دین و اعتقاداتشان بر ائمه معصومین علیهم‌السلام و اولیاء است.
این کار پسندیده، حتی از سوی بزرگان و خواص مؤمنین نیز صورت می‌گرفت.
همچنان که از حضرت عبدالعظیم بن عبدالله حسنى روایت شده که گفت:
برخلاف اهل تسنن که امامت را وابسته به انتخاب و رأی مردم می‌دانند، در نظر شیعه امامت منصبی الهی و در تداوم رسالت پیامبر صلی‌الله علیه وآله مباشد.
البته در منابع اهل تسنن نیز به الهی بودن این منصب اشاره شده است. همچنان که نقل کرده‌اند...
باوجود صراحت و وضوح حدیث غدیرخم در دلالت بر ولایت امیرالمؤمنین علیه‌السلام، مع الاسف عده‌ای سعی نموده‌اند با مطرح کردن معانی دیگر برای کلمه‌ی «مولی»، دلالت این حدیث بر خلافت و ولایت علی علیه‌السلام را خدشه‌دار کنند.
مرحوم علامه امینی در کتاب وزین «الغدیر» با بررسى کلمه‌ی «مولی» در لغت عرب، بیست‌وهفت معنى برای این کلمه ذکر کرده‌اند. سپس با بررسی انطباق این معانی بر حدیث غدیر خم، به این نتیجه رسانده‌اند که بسیاری از این معانی قابل انطباق بر این حدیث نیستند؛ بلکه حقیقت معنى مولى را «أولى بالشیء» دانسته‌اند که جامع تمامى معانى گفته‌شده است.
مرحوم شیخ مفید علاوه بر مؤلفات و مصنفاتی که داشتند، مناظراتی نیز با علمای سایر مذهب داشتند که در کتب مختلف به دست ما رسیده است.
یکی از این مناظرات، مناظره‌ای بود که بین ایشان و علی بن عیسی رُمّانی صورت گرفت.
عالم بزرگوار مرحوم ورام بن ابى فراس (متوفاى 605 هجرى) جریان این مناظره را چنین نقل می‌کند:
خداوند از روی لطف و رحمتی که نسبت به بنده‌اش دارد، حسنات و خوبی‌های او را ظاهر می‌کند و سیئات و بدی‌های او را از می‌پوشاند.
چقدر نسنجیده است سخن کسی که می‌گوید: به‌جای رفتن به حج و متحمل شدن هزینه‌های آن، به فقراء کمک کنیم، جهیزیۀ دختری را فراهم کنیم، مدرسه و بیمارستان بسازیم یا ...!
زیرا ...
اگر بخواهیم حالات بهشتیان و جهنمیان را به‌صورت مختصر بیان کنیم، این مطلب را میتوان با مقایسه اوضاع آنان توصیف کرد...
معجزه یک عمل خارق عادت است و مثل بقیه اعمال خارق عادت علتى برتر از علل طبیعى دارد.
در این مقاله تفاوت معجزه با خوارق عادات دیگر مثل سحر، کرامت و ... بیان شده است:
اسیرانى را نزد پیامبر آوردند.
ناگاه زنى از میان ایشان دوان‌دوان در پى کودکى برآمد. طفل خویش را در میان اسیران یافت، به سینه گرفت و شیر داد.
رسول خدا صلی‌الله علیه وآله فرمودند ...
مردی به امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: یا ابن رسول‌الله مرا بر خدا رهنمائى کن که او کیست؛ زیرا جدال کنندگان بسیاری با من جدل کرده‌اند و مرا حیران و سرگردان نموده اند.
امام علیه‌السلام به آن مرد فرمودند ...
خداوند متعال دو فرشته را مأمور کرد تا شهری را با اهلش ویران کنند.
زمانی که آن دو فرشته به شهر رسیدند، مردی را یافتند که در حال دعا و تضرع در برابر خداوند بود.
نمونه‌ای از معارف الهی را میتوان در پاسخ‌های امام باقر علیه‌السلام به پرسش‌های طاوس یمانى مشاهده کرد...
خداوند در قرآن کریم حکمت و فایده دانستن اینکه حوادث دنیا مکتوب و مقدر خداوند هستند چنین بیان میفرماید...
یکی از فرازهای بلند و معرفتی خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها، بیاناتی است که درباره اسرار و حکمت های بیست مورد احکام و شرایع الهی ایراد شده است.
در ادامه نوشته با ذکر این شرایع، حکمت هر یک از آنها را از زبان حضرت فاطمه سلام الله علیها ذکر میکنیم.
از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمودند:
اى مفصل در مصلحت مخفی بودن مدت عمر انسان از او، تأمل‌کن. زیرا که اگر مدت عمر خود را بداند...
از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند:
زمانی که خداوند حیوانات را فاقد عقل انسانی آفرید، چهار خصلت و شعور را به آنها عطا نمود ...
شیعه‌ها روز هفدهم ماه ربیع‌الاول را به‌عنوان روز میلاد رسول خدا صلی‌الله علیه و آله می‌دانند و سنی‌ها روز دوازدهم را به‌عنوان روز میلاد آن حضرت دانسته و هر دو گروه این روز را جشن می‌گیرند.
وهابیت قائل هستند این جشن گرفتن‌ها بدعت است زیرا در میان صحابه این روز به عید و یا جشن مشهور نبوده است.
در ادامه مقاله به این شبهه پاسخ میدهیم.
