- ۰۹ دی ۰۱ ، ۱۱:۰۶
از جابربنعبدالله انصاری نقل شده که از رسول خدا صلّی الله علیه و آله شنیدم میفرمود: روز قیامت سه تا جلو مى آیند و شکایت میکنند ...
از روایات و منابع تاریخی برمیآید، تا زمانیکه خوارج قیام مسلّحانه نکرده بودند امام با آنان مدارا کرد و حتى حقوقشان را از بیت المال قطع نکرد و حقوق انسانیشان را رعایت میکرد. جلوى چشم دیگران میآمدند به علی(ع) جسارت و اهانت میکردند و آنحضرت حلم میورزید...
خداوند در آیه چهل سوره احزاب، دو لقب از القاب رسول خدا صلّیاللهعلیهوآله را بیان میفرماید:
در ادامه دو نمونه از گزارشهایی که دلالت بر این ویژگی رسول خدا صلّیاللهعلیهوآله میکنند بیان میشود...
یکی از ویژگیهای رسول خدا صلّیاللهعلیهوآله شجاعت آن حضرت بود. آن حضرت در جنگها پناه مسلمین بود؛ طوری که مسلمانان در سختیهای جنگ به او پناه میبردند. ایشان در جنگ نزدیکترین افراد به دشمن بودند؛ یعنی در خط مقدم جهاد حضور داشتند و بدون هیچ ترسی با دشمن مبارزه میکردند...
القاء ترس در دل دشمنان، همان سلاحی است که خداوند در جنگ بدر آن را در دل مشرکین انداخت و بدین سبب مسلمین را- با وجود که تعداد و تجهیزاتشان کمتر از دشمن بود- بر آنان پیروز کرد...
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدّاً» ...
از حضرت اباعبدالله علیهالسلام روایت شده که در مسیر کربلا در منزلی به نام ذىحسم فرمودند:
از امام صادق علیهالسلام روایت شده: در وصیت رسولخدا صلّیاللهعلیهوآله به علىعلیهالسلام این سفارشها بود: «اى على من تو را درباره خودت به چند خصلت سفارش میکنم؛ آنها را از سخن من حفظ کن ...
از امام صادق علیهالسلام روایت شده: در وصیت رسولخدا صلّیاللهعلیهوآله به علىعلیهالسلام آمده بود:
مرحوم سیدبنطاوس نقل کرده است که: در شب عاشورا حسین ع و یارانش تا صبح ناله میکردند و مناجات می نمودند و زمزمه ناله شان همچون آواى بال زنبور عسل شنیده میشد پاره اى در رکوع و بعضى در سجده و جمعى ایستاده و عدّه اى نشسته مشغول عبادت بودند ...
بانو «رَباب» سلاماللهعلیها دختر امرئ القیس بن عدی الکلبیة، همسر حضرت اباعبداللهالحسین علیهالسلام بود و از بهترین زنان و بافضیلتترین آنان بود...
یکی از درسهایی که از زندگی حضرت اباعبداللهالحسین علیهالسلام میتوان گرفت، خانواده دوستی آن حضرت است. روایت شده که آن حضرت، همسرشان «رباب بنت امرئ القیس» که مادر حضرت سکینه بود و دخترش حضرت سکینه را خیلی دوست میداشت و به آن حضرت منتسب است که دراینباره این شعر را فرمودند که:
از حُمَیْد بْن مُسْلِم که یکی از راویان و شاهدان عینی واقعه تلخ روز عاشورا ۶۱ هـ.ق در کربلا بود نقل شده که درباره رشادت و شجاعت حضرت سیدالشهداء علیهالسلام در لحظات آخر عمر و در اوج مظلومیت و تنهایی میگوید:
مرحوم سیدبنطاوس نقل میکند که در شب عاشورا وقتی حضرت سیدالشهداء علیهالسلام را از اصحابشان برداشتند و به آنها اجازه دادند تا از تاریکی شب استفاده کرده و لشکرگاه را ترک کنند، اصحاب آن حضرت با جملاتی زیبایی اعلام وفاداری کردند و اعلام کردند که از آن حضرت دست برنمیدارند.
یزید بن معاویه براى رفتن بحج بمدینه آمد و در آنجا بنزد مردى از قریش فرستاد و چون بنزدش آمد بدو گفت: آیا تو اقرار میکنى که بنده منى که اگر بخواهم تو را بفروشم و گر نه بصورت بردگى خویش درآورم؟ آن مرد گفت:
نقل شده که در روز عاشورا وقتی حضرت امام حسین علیه السلام به تنهایی با دشمن میجنگید دشمنان بین امام علیه السّلام و خیمه هایش را جدا نمودند، به طورى که به خیمه ها نزدیک شدند؛ در این هنگام امام حسین علیه السلام صدا زد ...
حکایت آورده اند که: گدایی به درِ دکان عطّاری رفت. دستِ آلوده پیش داشت که «گلابْ پاره ای بر دستم ریز!» ...
از دیدگاه حضرات معصومین علیهم السلام، برخی چیزها باعث عزت انسان می شود. از جمله آن ها عبارتند از ...
هنگامی که حضرت سیدالشهداء علیهالسلام به جانب کوفه رهسپار شدند و از کوفیان نسبت به خود بىوفایى و بییاوری دیدند، در ضمن نامهای خطاب به مردم فرمودند:
حدیث غدیر از احادیث متواتر است. «حدیث متواتر» حدیثی است که تعداد و شرایط راویان آن بهگونهای باشد که احتمال تبانی در جعل حدیث داده نشود و بهدرستی آن اطمینان حاصل شود ...
مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان مینویسد: شیخ ما در نجم ثاقب حکایتى نقل کرده که از آن ظاهر مىشود که باید به این زیارت مواظبت کرد و از آن غفلت ننمود و آن حکایت چنین است:
مرحوم شیخ صدوق در «کتاب مًنْ لا یَحْضُرُهُ الفَقیهُ» از موسى بن عبدالله نَخَعیّ نقل کرده که: به امام على نقى هادی علیهالسلام عرض کردم «یا ابن رسول الله مرا تعلیم فرما زیارتى با بلاغت که کامل باشد که هرگاه خواستم زیارت کنم یکى از شما را آن را بخوانم ». پس آن حضرت فرمودند:
نام: على (علیه السلام). کنیه: ابوالحسن (علیه السلام). به آن حضرت «ابوالحسن الثالث» نیز مى گویند. مشهورترین القاب:
در سفری که حضرت امام باقر علیهالسلام و پسرش حضرت امام صادق علیهالسلام بهاجبار هشام بن عبدالملک (خلیفه وقت) به شام رفته بودند، شام احضار کرده بود. امام باقر علیهالسلام گفتگویی با یکی از راهبان مسیحیت داشتند که حضرت امام صادق علیهالسلام این گفتگو را چنین تشریح فرمودند:
یک سال هشام بن عبدالملک (خلیفه وقت) براى حج به مکه رفت در همان سال حضرت باقر علیهالسلام و پسرش حضرت صادق علیهالسلام نیز به مکه رفتند.
از امام موسی بن جعفر علیهالسلام روایت شده که فرمودند: به راستى براى خدا بنده هایى است در زمین که در حوائج مردم مىکوشند؛ ایشان هستند که روز قیامت آسوده اند و هر که وسیله شادى مؤمنى را فراهم سازد، خدا دلش را در روز قیامت شاد کند...
زن مسلمان نمىتواند به عقد کافر (غیر مسلمان) در آید؛ چه عقد دائم باشد چه عقد موقت باشد؛ چه کافر اهل کتاب باشد چه غیر اهل کتاب باشد. اما ازدواج مرد مسلمان چند صورت دارد:
مستحب است پیش از آن که لحد قبر را به پوشانند، دست راست را به شانۀ راست میّت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانۀ چپ میّت بگذارند و دهان را نزدیک گوش او ببرند و به شدّت حرکتش دهند و سه مرتبه بگویند ...
نماز میت دو طریق دارد؛ طریق مختصر: در این طریق فقط اذکار و ادعیهای که در نماز میّت لازم است بیان شده است. به این صورت که:
در تفسیر مجمع البیان نقل شده که هنگامی که «اسماء بنت عمیس» با همسرش جناب «جعفر بن ابى طالب» از مهاجرت حبشه مراجعت کرد، به نزد همسران رسول اکرم صلّی الله علیه و آله رفت و از آنها پرسید: «آیا چیزى درباره ما زنان از قرآن نازل شده است»؟ همسران پیامبر (ص) جواب دادند:
یکی از اعجاز معصومین علیهمالسلام در ماجرای بازگرداندن حجرالاسود به جایگاه اصلی خودش توسط قرامطه[1] اتفاق افتاد...
کتب اربعه شیعه عبارتند از: الکافی، کتاب من لا یحضره الفقیه، تهذیب الأحکام و الإستبصار فیما اختلف من الأخبار ...
منقول است: در بصره زنى بود «شعوانه» نام که مجلسى از فسق و فجور منعقد نمىشد در بصره که از وى خالى باشد...
بازی یا مغالبه یا با آلات قمار انجام میشود و یا بدون آن؛ در هر دو صورت، یا همراه شرطبندی و برد و باخت است و یا بدون آن که در مجموع چهار قسم میشود. اینک حکم هر یک:
قمار، حرام و از گناهان کبیره شمرده شده است و در قرآن کریم با عنوان «مَیْسِر» در ردیف «خَمْر» کار پلیدی که عملی شیطانی است شمرده شده است...
بقیع از دیرباز مکان دفن بزرگترین شخصیتهای اسلام بوده است که در چند قدمی مسجد النبی در مدینه منوره قرار دارد ...
پرسش: جوانی است هر چه برای ازدواج اقدام میکند، موفق نمیشود، چه دستورالعملی میفرمایید؟
مردى خدمت امام زینالعابدین (علیهالسلام) رسید و از حال خود شکایت نمود. امام فرمود: بیچاره فرزند آدم هر روز گرفتار سه مصیبت است که از یکى آنها پند و عبرت نمیگیرد که اگر عبرت بگیرد دنیا و گرفتاری هاى آن برایش ساده مى شود ...
گویند روزى هارون الرّشید که در سال یکصد و هفتاد هجری خلافت می کرد، به خاصّان و ندیمان خود گفت: من دوست دارم شخصى که خدمت رسول اکرم صلّى الله علیه و آله و سلّم مشرّف شده و از آنحضرت حدیثى شنیده است زیارت کنم تا بلاواسطه از آنحضرت آن حدیث را براى من نقل کند...
شب قدر، زمان تعیین، تدبیر و تثبیت مقدّرات الهى در تمام امور است. اما عواملی در تقدیر مقدرات تأثیر دارند عبارتند از:
خداوند در قرآن کریم، یکی از آثار دوستی با خدا را «نداشتن خوف و اندوه» معرفی میکند و میفرماید:
خداوند در قرآن کریم، بالاترین مرتبه دوستى نسبت به خداوند را از آن مؤمنان معرفی میکند و میفرماید:
عمده کار شیطان، وسوسه کردن انسان است که در چند مورد از آیات قرآن، سخن رفته است نظیر آیه ...
خداوند در آیه 19 سوره معارج یکی از صفات انسان را «هَلوع بودن» معرفی میکند ...
خداوند متعال در آیه سی و پنج سوره نساء، وظیفه بستگان زن و شوهر را برای جلوگیری از جدایی و شکاف میان آن دو چنین بیان میفرماید:
سُلَیْمِ بْنِ قَیْسٍ الْهِلَالِی مىگوید: در وصیّت امیر المؤمنین علیه السّلام هنگامى که به پسرش امام حسن علیه السّلام وصیّت مىفرمود حاضر بودم و آن حضرت چنین وصیت کرد ...
با تدبّر در آیات سوره مباره قدر و آیات سوم تا ششم سوره دخان، به نکاتی میرسیم که در تفاسیر مختلف به آنها پرداخت شده است. این نکات را در ضمن یازده دسته بیان میکنیم:
خداوند آیات 63 الی 76 سوره فرقان، سیزده صفت از صفات بندگان خداوند رحمان را بیان مىکند که بعضى به جنبه هاى اعتقادى ارتباط دارند، و برخى اخلاقى، و پاره اى اجتماعى، قسمتى جنبه فردى دارد و بخش دیگرى جمعى است، و رویهمرفته مجموعه اى است از والاترین ارزشهای انسانى.
خداوند در قرآن کریم یکی از اوصاف مؤمنان که باعث رستگاری آنان میشود را «خشوع» در نماز دانسته است:
خداوند در ضمن شش آیه از سوره مبارکه لقمان، ده حکمت از لقمان نقل میفرماید که نُه مورد آن در قالب سفارش ایشان به فرزندش بیان شده است:
از امیرالمؤمنین علیهالسلام روایت شده: رسول خدا صلّیاللهعلیهوآله یک روز (از ماه شعبان که نزدیک ماه مبارک رمضان بود) این خطبه را براى ما خواند که:
خداوند در قرآن کریم محتوای کلی قرآن کریم را در چهار اصل کلی بیان میکند که دو اصل اول آن اعتقادی و دو اصل دیگر آن جنبه عملی دارد:
فرشی که به قالیشویی یا هر مسلمان دیگر تحویل داده شده و متنجس بودن آن به اطلاع وی رسیده است، پس از دریافت، بنا بر طهارت آن گذاشته می شود ...
از رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: یا على، آنان که یقینشان (نسبت به دین و ایمان) بیش از همه است، مردمى در آخر الزمان مىباشند که ...
از امام باقر علیهالسلام روایت شده که رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله روزى در میان جمعی از اصحاب دو بار فرمودند: خداوندا! برادران مرا به من بنمایان. اصحاب عرض کردند: یا رسول اللَّه! مگر ما برادران شما نیستیم؟ رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمودند:
بنا بر روایات معصومین علیهم السلام، نشانه هاى ظهور بر دو دسته اند: نشانههای حتمی که بىگمان پیش از ظهور تحقّق مى یابند و بر هیچ شرط و قیدى معلّق نیستند؛ و تحقّق نشانه هاى غیر حتمى که معلّق به شرط هایى هستند.
امام صادق علیه السلام به زراره فرمود که اگر زمان غیبت امام منتظَر را درک کردی (برای اینکه گمراه نشوی و بر اعتقاد صحیح نسبت به امام عصر ثابت قدم باشی) این دعا را بخوان:
امام نهم که نامش «محمد» و کنیه اش «ابوجعفر» و لقب او «تقى» و «جواد» است، در ماه رمضان سال 195 هـ .ق در شهر «مدینه» دیده به جهان گشود. البته برخى، تولد او را در نیـمه رجـب همان سال نوشته اند.
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که وقتی آیۀ «وَ الَّذینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا یُنْفِقُونَها فی سَبیلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلیمٍ» نازل شد، فرمودند:
هر مالى که زکات آن داده شود، کنز نیست (و جمع کنندۀ آن مشمول آیۀ فوق نمیشود) اگرچه در زیر هفت زمین باشد و هر مالی که زکات آن پرداخت نشود، کنز است، اگرچه روى زمین باشد.
خداوند در قرآن کریم مشرکین را «نجس» نامیده است. دلیل اینکه مشرکین نجس نامیده شده اند این می تواند باشد که ...
نگامى که به مسلمانان دستور جهاد داده شد، برخى به فکر پدران، برادران و فرزندان کافر خویش بودند که مى بایست با آنان بجنگند، و برخى دل در گرو سرمایه ها و تجارت خویش داشتند که تا حد زیادى در دست مشرکان بود و با مسافرتهاى آنان به مکه رونق مىگرفت و گروهى نیز که خانه هاى خوبى در مکه داشتند، از ویرانى یا تعطیلى آنها در جنگ هراس داشتند.
خداوند در آیه ى بیست و چهارم سوره ى توبه، به این افراد سخت هشدار مىدهد و میفرماید:
خداوند در آیه 18 سوره توبه، برای آبادکنندگان مساجد و کانونهاى پرستش و عبادت پنج شرط مهم بیان میکند:
بر اساس آیات ابتدایی سوره توبه، اسلام پیمانهاى مشرکان و بت پرستان را- مگر گروه خاصى- لغو کرد، تنها چهار ماه به آنها مهلت داد تا تصمیم خود را بگیرند. پس از انقضاى چهار ماه یا باید دست از آئین بتپرستی بکشند و یا آماده پیکار گردند.
در ادامه آن آیات، خداوند دلیل این کار را چنین بیان میفرماید که:
امام زین العابدین علیهالسلام در ضمن «مناجاة الشاکین» که یکی از مناجاتهای خمس عشرة است، هر کدام از «نفس أمّارة»، «شیطان» و «قلب و چشم قَسیّ» را با ویژگیهایی توصیف نمودهاند. در آنجا که محضر پروردگار عرضه میدارند:
گرچه قرآن اعلام بیزارى و برائت خدا را از مشرکان به صورت سر بسته بیان کرده است، اما از روایات اسلامى استفاده مىشود که على ع مامور بود چهار موضوع را به مردم ابلاغ کند ...
تمیز کردن مسجد و روشن کردن چراغ آن مستحب است و کسى که مىخواهد مسجد برود، مستحب است خود را ...
سؤال: اگر جهت دقیق قبله را بدانیم، در هنگام نماز، انحراف عمدی از قبله، تا چه درجهای جایز است و موجب باطل شدن نماز نمیشود؟
جواب ...
قرآن کریم در آیه هفتاد و چهارم سوره انفال مؤمنان حقیقى و پاداش آنان را معرفى مى کند و مى فرماید:
خداوند در در آیه شصت و چهارم سوره انفال با اشاره به حمایتگران رهبران الهى مىفرماید:
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
خداوند هر نعمت و موهبتى را به قوم و ملتى ببخشد هیچگاه آن را دگرگون نمى سازد مگر اینکه خود آن جمعیت دگرگون شوند و تغییر یابند...
بزرگان اهل مدینه اجتماع کردند و به حضور امیرالمؤمنین على علیه السّلام مشرف شدند و گفتند: یا ابا الحسن! فاطمه شب و روز گریه میکند، هیچ کدام از ما شب در رختخواب بخواب نمیرویم، روزها بعلت مشغله و طلب وسائل زندگى قرار و آرام نداریم، ما از تو تقاضا میکنیم که فاطمه شب یا روز گریه کند...
خداوند در آیه 41 سوره انفال میفرماید: «بدانید هر گونه غنیمتى به شما رسد خمس آن براى خدا و براى پیامبر و براى ذى القربى و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه است» ...
در ضمن حدیث لوح (لوح سبزى که خداوند آن را به رسولش صلّى اللَّه علیه و آله اهدا فرمود و اسم رسول خدا صلّی الله علیه و آله و علی علیهالسلام و حسنین علیهماالسلام و اسم اوصیاء و امامان دیگر که از فرزندان حضرت زهرا سلام الله علیهم هستند در آن نوشته بود و رسول خدا آن را به عنوان مژدگانى تولد امام حسین علیهالسلام به حضرت زهرا سلام الله علیها عطا کرد و جابر از آن حدیث رونویسی کرد) چنین آمده است:
ستون عرش خدا قائم از قیام محمد(ص)- بین که سر به کجا میکشد مقام محمد (ص) ...
ستارهای بدرخشید و ماه مجلس شد- دل رمیده ما را رفیق و مونس شد ...
علاوه بر تدبیرو تخصص، یکی از مهمترین شروط مدیریت و سرپرستی در نهادهای اسلامی، تقوا و پرهیزکاری است...
خداوند در قرآن کریم، سه مورد از ثمرات تقوا و پرهیزکاری را فقط در ضمن یک آیه بیان فرموده است:
قرآن کریم در آیه بیست و دوم سوره انفال افراد بى خرد را بدترین جنبندگان معرفى مى کند و مى فرماید:
در آیات 9 ای 12 سوره انفال، خداوند امدادهای خویش به مسلمانانی که تعدادشان بسیار کمتر از مشرکین بود را چنین بیان میفرماید:
امام کاظم علیه السلام فرمودند: خداوند در زمین بندگانى دارد که براى برآوردن نیازهاى مردم میکوشند؛ اینان ایمنى یافتگان روز قیامت اند.
خداوند در آیه 179 سوره اعراف، صفات اهل جهنم را در سه جمله بیان مىکند:
در قرآن کریم اشاره به یکى دیگر از دانشمندان بنیاسرائیل شده است که بهعنوان یک الگو و نمونه براى همۀ کسانى که در خدمت فراعنه درمیآیند محسوب مىشود ...
خداوند در قرآن کریم بعد از تقسیم قوم یهود به صالحین و غیر صالحین[1] گروهی از آنان که از تحریف و کتمان آیات الهى بر کنار بودند، بلکه به آن تمسک جسته و مو به مو آنها را اجرا کردند را «مصلحان جهان» نام نهاده و اجر و پاداش مهمى براى آنها قائل شده و در باره آنها چنین مىفرماید:
در قرآن کریم اشاره شده به ماجرای جمعى از بنیاسرائیل است که از طرف خداوند بهعنوان آزمایش و امتحان دستورى به آنها داده شد و آن اینکه صید ماهى را در روز شنبه تعطیل کنند اما آنها با آن دستور مخالفت کردند و گرفتار مجازات دردناکى شدند. ماجرای این قوم در قرآن کریم چنین بیانشده است:
خداوند در قرآن کریم یکی از صفات کسانی که مشمول رحمت واسعه پروردگار هستند را پیروى از پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله معرفی کرده است. سپس در آیه 157 سوره اعراف، براى این پیامبر، هفت صفت بیان مىکند:
از ظاهر سیاق آیه فوق و همچنین آیات راجع به این داستان از سوره طه بر مى آید حضرت موسى علیهالسلام همان مقدار که بر بنى اسرائیل غضب کرد بر هارون علیهالسلام نیز غضب کرد و معلوم مىشود وى چنین پنداشته که هارون در مبارزه علیه بنى اسرائیل کوتاه آمده و همه جد و جهد خود را به کار نبرده است ...
خداوند در قرآن کریم درباره الواحی که بر حضرت موسی علیهالسلام فرستاده بود، میفرماید:
از امام کاظم علیهالسلام روایت شده که فرمودند: هر کس مؤمنى را شادمان سازد، روز قیامت خداوند متعال دل او را شادمان خواهد ساخت.
بعد از شکست فرعون و فرعونیان و همچنین ساحران در برابر حضرت موسی علیهالسلام و معجزهی او، آنان تصمیم گرفتند که برای مقابله با آن حضرت و پیروان او پسران آنها را به قتل برسانند و زنانشان را براى خدمت به اسارت بگیرند. حضرت موسى علیهالسلام براى مقابله با این تهدیدها سه برنامه و نقشه را به بنیاسرائیل بیان فرمود که در صورت عمل کردن به این برنامهها قطعا به دشمن پیروز میشدند ...
خداوند نعمتها و رفاهی که قوم «عاد» در آن بودند را چنین توصیف میکند که ...
خداوند در قرآن کریم ویژگیهای مبلغان الهی را اینچنین بیان میفرماید ...
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
«إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ» (سوره اعراف، آیه 54)
مراد از «یوم» در اینجا ...
«نحوست روز» و یا مقدارى از زمان به این معنا است که در آن زمان بغیر از شر و بدى حادثهاى رخ ندهد و اعمال آدمى و یا حد اقل نوع مخصوصى از اعمال براى صاحب عمل برکت و نتیجه خوبى نداشته باشد ...
خداوند در قرآن کریم تفاوت دخول جهنمیان و بهشتیان را اینچنین بیان میکند که:
برخلاف باور بعضی از انسانها که جمادات و حیوانات غیر انسان را فاقد عقل و شعور و اختیار میدانند، به نص قرآن کریم، سایر حیوانات و حتی جمادات هم دارای عقل، خرد، اختیار و گرایش به توحید هستند. بهعنوان نمونه برخی از این آیات را بیان میکنیم...
از مُدْرِک بن زُهَیْر روایت شده که امام صادق علیهالسلام فرمودند: ای مُدرک، سلام من را به شیعیان برسان و به آنان بگو ...
اى هشام- کسى که ثروت بدون مال و دل آسودگى از حسد و سلامتى دین خواهد باید با تضرع و زارى از خدا بخواهد که عقلش را کامل کند زیرا عاقل بهقدر احتیاج قناعت کند و آنکه بهقدر احتیاج قناعت کند بى نیاز گردد و کسى که بهقدر احتیاج قناعت نکند هرگز بى نیازى نیابد.
از حَذْلَمِ بْنِ سَتِیر روایت شده که گوید: در محرم سال شصت و یکم هجرى بکوفه وارد شدم و این مصادف بود با زمانى که علىّ بن الحسین (امام سجّاد) علیه السّلام با زنان خانواده از (سفر جانسوز) کربلا بازمى گشتند و مأموران (یزیدى) دور آنان را احاطه کرده بودند، مردم براى تماشاى آنان از خانه ها بیرون ریخته بودند ...
کتاب شریف «الصحیفة السجادیة» مجموعه دعاهایى است که امام زین العابدین علیه السلام انشاء فرموده اند و امام محمد باقر علیه السلام فرزند بزرگوارشان آنها را نوشته اند و امام جعفر صادق علیه السلام نیز در مجلس حاضر بوده و آنها را مى شنیده است...
ادامۀ قصیدۀ مشهور فرزدق درارۀ امام زین العابدین علیهالسلام چنین است ...
روایت شده است که هشام پسر عبد الملک در روزگار خلافت پدرش حج گزارد و چون طواف کرد خواست به حجر الاسود دست بکشد. از شدت ازدحام نتوانست. براى او منبرى نهادند و مردم شام اطرافش را گرفتند. در همین حال على بن حسین (ع) در حالى که ازار و ردایى بر تن داشت و از همگان زیباتر و خوشبوتر بود آمد و میان پیشانى او بر اثر سجده همچون زانوى شتر (بز) پینه بسته بود. شروع به طواف فرمود و چون به محل حجر الاسود رسید مردم به پاس حرمت و هیبت ایشان کنار رفتند تا به حجر الاسود دست کشد (استلام کند). این کار هشام را به خشم آورد. مردى از شامیان از هشام پرسید: این کیست که مردم این چنین هیبت او را نگهداشتند و براى او راه گشادند و از کنار حجر الاسود کناره گرفتند؟ هشام براى اینکه مردم شام به امام سجاد راغب نشوند، گفت نمىشناسمش. فرزدق شاعر آنجا بود. گفت: ولى من او را مىشناسم. آن مرد شامى گفت: اى ابو فراس او کیست؟ و فرزدق چنین سرود:
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «ای انسانها، زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد با خود داشته باشید» ...
یکی از نعمتهای بزرگ خداوند، لباسی برای پوشاندن زشتیهای ظاهری و باطنی است.
خداوند در قرآن کریم این دو لباس را چنین بیان میفرماید...
سؤال اول: خداوند چرا شیطان را آفرید؟ با اینکه مىدانست سرچشمه وسوسه ها و گمراهیها مىشود؟
سؤال دوم: بعدازآنکه شیطان مرتکب چنان گناه بزرگى شد، چرا خداوند تقاضاى او را مبنى بر ادامه حیات او پذیرفت؟
پاسخ ..
درباره چگونگى وزن کردن اعمال در روز رستاخیز، آنچه مسلم است این است که در روز رستاخیز اعمال انسان با وسیله خاصى سنجیده مىشود نه با ترازوهایى همانند ترازوهاى دنیا و چه بسا آن وسیله همان وجود انبیاء و امامان و افراد صالح بوده باشد.
خداوند در آیات 151 و 152 و 153 سوره انعام محرماتى را بیان مىکند که اختصاص به شریعت معینى از شرایع الهى ندارد و آن محرمات عبارت است از:
در آیه 145 سوره انعام خداوند براى روشن ساختن محرمات الهى از بدعتهایى که مشرکان در آئین حق گذاشته بودند، به پیامبر (صلّی الله علیه و آله) دستور مى دهد که به مشرکین بگوید:
در آیه 141 سوره انعام یکی دیگر از نشانه هاى خدا در صحنه ی طبیعت یاد شده است که چگونه از آب و خاک، میوه هاى متنوع و باغ هاى رنگارنگ با درختان برافراشته و غیربرافراشته سر برآورده است. خداوند در این آیه میفرماید:
گاهی محبت و علاقه کورکورانه که هیچ توجیه عقلانی و شرعی ندارد، بهجایی میرسد که زشتترین کارها را در نظر انسان زیبا و شایسته جلوه میدهد. مصداق بارز آن محبت کورکورانه بتپرستان نسبت به بتهایشان بود که به خاطر آن حتی حاضر شدند فرزندشان را بکشند.
منظور از «هدایت» و «اضلال» الهى فراهم ساختن یا از میان بردن مقدمات هدایت در مورد کسانى است که آمادگى و عدم آمادگى خود را براى پذیرش حق با اعمال و کردار خویش اثبات کرده اند.
خداوند در قرآن کریم افرادى را که در گمراهى بوده اند، سپس با پذیرش حق و ایمان تغییر مسیر دادهاند تشبیه به مرده اى مىکند که به اراده و فرمان خدا زنده شده است و بهره مند از نوری شدهاند که در پرتو آن مى تواند راه راست را تشخیص داده و از لغزش ها در امان باشند. و افراد بى ایمان لجوج را تشبیه به کسی نموده که در امواج ظلمت ها و تاریکی ها فرو رفته و هرگز از آن خارج نمى گردد:
حضرت امام باقر علیه السّلام، آیه شریفه «اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» را تفسیر به ایمان آوردن کفار با ظهور امام زمان علیهالسلام کرده اند. آنجا که فرموده اند...
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «وَ تَمَّتْ کَلِمَةُ رَبِّکَ صِدْقاً وَ عَدْلاً»
هیچگاه بتها و معبودهاى مشرکان را دشنام ندهید؛ زیرا این عمل سبب مىشود که آنان نیز نسبت به ساحت قدس خداوند همین کار را از روى ظلم و ستم و جهل و نادانى انجام دهند (سوره انعام، آیه 108)
خداوند در آیات 95 الی 95 سوره انعام چند شگفتی از شگفتی های خلقت را بیان کرده و می فرماید:
در روایت است که حضرت سیدالعابدین امام سجاد علیهالسلام به عبیدالله بن عباس فرزند حضرت اباافضل علیهالسلام که از علماء بود2 نگاهی کرد و اشک از چشمانش جمع شد؛ در این هنگام فرمود:
تسمیۀ حضرت ابوالفضل علیهالسلام به اسم «عباس» و ملقب شدنش به القاب «قمربنیهاشم»، «علمدار»، «سقّا» و «طیّار» ریشه در اتفاقاتی دارد که در ادامه مطلب به بیان آنها خواهیم پرداخت.
قرآن کریم درباره جهانی بودن این کتاب و دین آسمانی آن چنین میفرماید:
آنها (پیامبران) کسانى هستند که خداوند هدایتشان کرده؛ پس به هدایت آنان اقتدا کن (سوره انعام، آیه 90)
خوب که بنگری، انسان طالب نامتناهی و جاودانگیست. حس اشباعناپذیر او دوست دارد که آنچه میخواهد را برای همیشه و تا ابد داشته باشد. ولی در این دنیا هرچه را که بنگری فانیست...
خداوند در قرآن کریم دستور میدهد به اظهار تنفّر و قطع رابطه کردن با کسانى را که دین خود را به بازی و سرگرمی گرفتند و میفرماید:
اگر غیرت به معنی محافظت از ناموس است، چه ناموسی برتر از ناموس دین!
در قرآن کریم برای بیان توحید فطرى یک نوع تشویق و اظهار محبت به بندگان شده که چگونه خداوند به هنگام شداید و مشکلات آنها را در پناه خود مىپذیرد و به خواسته هاى آنها ترتیب اثر میدهد. لذا پیامبر شده تا به مشرکین بگوید...
درسی از صفحه صد و سی و سه قرآن کریم
خداوند با طرح دو سؤال تنبه بخش، پیامبرش را مأمور میکند تا مشرکین را نسبت به گمراهیشان در پرستش بتها آگاه کند ...
«ابن حجر هیتمی» از علمای اهل تسنن، علی رغم عنادی که با شیعه دارد، با اشاره به فتوای شافعی در مورد وجوب صلوات بر رسول خدا صلیالله علیه وآله و آلش در تشهد، شعری از زبان او میگوید که شافعی گفته است...
در مورد شأن نزول آیۀ مباهله، از امام صادق علیهالسلام چنین نقل شده که آن حضرت فرمودند:
دربارۀ اینکه علی علیهالسلام بر اساس آیه مباهله بهمنزله جان رسول خدا صلیالله علیه وآله است چند نکتهی لطیف وجود دارد:
درسی از صفحه صد و سی و دو قرآن کریم
مردى به حضرت امام صادق (علیهالسلام) عرض کرد: اى فرزند رسول خدا؛ مرا به خدا راهنمایی فرما؛ زیرا هوچیگران و ستیز کنندگان مرا مورد هجوم تبلیغاتى خود قرار داده اند و مرا حیران و سرگردان نموده اند.
حضرت به آن مرد فرمود: اى بنده خدا آیا تا به حال بر کشتى سوار شدهای؟
درسی از صفحه صد و سی ام قرآن کریم
عده اى از مشرکان مکه نزد رسول خدا صلیاللهعلیهوآله آمدند و گفتند: تو چگونه پیامبرى هستى که کسی را با تو موافق نمى بینیم؟! حتى از یهود و نصاری درباره تو تحقیق کردیم آنها نیز شهادتى به حقانیت تو براساس محتویات تورات و انجیل ندادند، لااقل کسى را به ما نشان ده که گواه بر رسالت تو باشد. براساس آیه ای از قرآن کریم، رسول خدا صلیاللهعلیهوآله مأمور شد تا خداوند را گواه میان خودش و آنها معرفی نماید و بگوید ...
درسی از صفحه صد و بیست و نهم قرآن کریم
خداوند رحمت بر او واجب است؛ ولی معنی «وجوب» در اینجا این نیست که کسی مافوق خداوند، رحمت را بر خدا الزام کرده باشد؛ زیرا خداوند مافوق تمام موجودات است و موجودی مافوق او نیست؛ بلکه وجوب در اینجا به معنی ...
درسی از صفحه صد و بیست و هشتم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم از دو نوع أَجَل سخن به میان آورده و میفرماید:
درسی از صفحه صد و بیست و هفتم قرآن کریم
مجازات کسی که باوجود مشاهدۀ انواع نشانههای الهی ایمان نمیآورد، با دیگران مساوی نخواهد بود؛ همانطور که حضرت عیسی علیهالسلام وقتی با درخواست مائدۀ آسمانی از سوی حواریون برای اطمینان قلبی و ایمان بیشتر مواجه شد، کلام پروردگار را اینچنین برای آنان بازگو کرد که:
چند آیه از قرآن کریم در جریان واقعۀ غدیر خم و جریان انتصاب حضرت علی علیهالسلام به وصایت و جانشینی رسول خدا صلیالله علیه و آله نازل شده است...
درسی از صفحه صد و بیست و ششم قرآن کریم
قرآن کریم در آیه ى صد و دهم سوره ى مائده نعمت هاى الهى را بر عیسى علیهالسلام و مادرش یادآورى مى کند و میفرماید:
درسی از صفحه صد و بیست و پنج قرآن کریم
در درجۀ اول وظیفۀ انسان این است که علاوه بر تربیت و اصلاح خود، دیگران را نیز امربهمعروف و نهی از منکر کند؛ ولی اگر به هر دلیل نتوانست در مورد هدایت دیگران کاری از پیش ببرد، نفس خویش را وانگذارد و به تربیت و اصلاح آن بپردازد...
درسی از صفحه صد و بیست و چهار قرآن کریم
دانش خوب است ولی نه دانستن همهچیز! دانستن چیزی که نه نفعی به دین انسان دارد و نه نفعی به دنیای او، دانش مطلوب نیست. حتی ممکن است گاهی این دانستن، به ضرر او نیز تمام شود؛ مثل...
درسی از صفحه صد و بیست و سوم قرآن کریم
قرآن کریم در آیه ى نودم سوره ى مائده به ممنوعیت شراب، قمار، بت پرستى و بخت آزمایى اشاره مى کند و مى فرماید:
درسی از صفحه صد و بیست و دو قرآن کریم
قرآن کریم در قرآن کریم به احساسات لطیف برخى مسیحیان در برابر آیات قرآن اشاره مى کند و مى فرماید:
درسی از صفحه صد و بیستم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم در با دلایل روشن در چند جمله کوتاه اعتقاد مسیحیان به الوهیت مسیح را ابطال مى کند ...
درسی از صفحه صد و نوزدهم قرآن کریم
سؤالی که وجود دارد این است که رسول خدا صلّی الله علیه و آله از چه چیزی میترسید و کدام نگرانی باعث میشد که اگر آن حضرت، علی علیهالسلام را از طرف خدا به جانشینی انتخاب کند، از طرف مردم دچار آن شود؟
مرحوم علامه طباطبایی به این سؤال چنین پاسخ میدهد که ...
درسی از صفحه صد و هجدهم قرآن کریم
در قرآن کریم اهل کتاب (مؤمنین به کتابهای آسمانی) به یک دیده نگریسته نشده است. بلکه برخی از آنها بر برخی دیگر برتری دادهشدهاند ...
درسی از صفحه صد و هفدهم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم، سخن از مرتدانى که طبق پیشبینی قرآن بعدها از این آئین مقدس روى برمیگرداندند به میان مى آورد و بهعنوان یک قانون کلى به همه مسلمانان اخطار مى کند:
درسی از صفحه صد و شانزدهم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم مسابقهای را معرفه کرده و مؤمنین را دعوت به شرکت در آن مسابقه میکند. در آنجا که میفرماید:
"باقر" به معنی شکافندۀ علم و دانش است.
برای اینکه به نقش امام باقر علیهالسلام در شکوفایی علم و دانش پی ببریم نکات زیر را بیان میکنیم:
دلیل اینکه عمربن عبد العزیر مانع از سبّ امیرمؤمنان (علیه السلام) شد، دو حادثه بود که در زندگی او رخ داد ...
حضرت باقر (علیه السلام) در در (اول رجب) سال 57 هجرى قمری در شهر «مدینه» چشم به جهان گشود ...
درسی از صفحه صد و پانزدهم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم پس از بیان حکم قصاص و بیان اینکه اولیاء مقتول حق دارند تا قاتل را اعدام کرده و آسیبدیدگان جسمی میتوانند بهاندازه آسیبی که دیدهاند آسیبزننده را قصاص نمایند، به صاحبان حق قصاص توصیه میکند تا از این حق خویش درگذرند و قاتل و آسیبزننده را عفو نمایند. در آنجا که میفرماید:
درسی از صفحه صد و چهاردهم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم یک شرط برای قبولی توبه معرفی میکند. در آنجا که میفرماید:
درسی از صفحه صد و سیزدهم قرآن کریم
توسل نیز چیزی غیر از تمسک بهوسیله برای تقرب به پروردگار یکتا نیست. همان وسایلی که به خاطر آبروی و مقام عظیمی که در نزد پروردگار دارند، باعث شفاعت پیروانشان در نزد یکتای بیهمتا میشوند.
درسی از صفحه صد و دوازدهم قرآن کریم
در مورد نحوه عذاب بنیاسرائیل که تا چهل سال دچار سرگردانی شدند مطالب متعددی گفتهشده است. از جمله اینکه ...
درسی از صفحه صد و ده قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم رسول خدا صلیالله علیه و آله را مأمور میکند تا با احتجاج برهانی تناقض گفتار یکی از طوایف مسیح که معتقد به اتحاد خداوند با حضرت مسیح علیهالسلام بودند را بیان کند. با این بیان که:
ازآنجاکه امام جواد علیهالسلام در خردسالی به امامت رسیدند، بعضی برای آزمایش کردن و اطمینان به امامت آن حضرت سؤالات فراوانی از حضرت میکردند. نمونه این سؤالات را میتوان در مناظرات علماء معتزله با آن حضرت مشاهده کرد...
مرحوم شیخ صدوق درباره وجهتسمیه امام تقیّ علیهالسلام میفرماید:
امام محمّد بن علىِّ دوم (امام نهم علیهالسلام) را «تقى» لقب دادند، چون وى از خدا ترسید و پروردگار نیز او را از گزند مأمون حفظ کرد، آن زمانى که مأمون شبانه در حال مستى بر او شبیخون زد ...
از امام حسن مجتبی علیهالسلام روایتشده که فرمودند:
هیچکدام از ما نیست مگر اینکه کشته یا مسموم خواهد شد.
درسی از صفحه صد و نهم قرآن کریم
خداوند در قرآن کریم مفاد پیمانی که از بنیاسرائیل گرفته بود را حکایت میکند. بر اساس این پیماننامه، بنیاسرائیل در قبال عمل نمودن به چند پیمان، مستوجب یاری خداوند و آمرزش گناهان و دخول در بهشت میشدند. در آنجا که میفرماید:
درسی از صفحه صد و هشتم قرآن کریم
لفظ «قَوَّامِین» جمع قَوَّام است که بر صیغه مبالغه میباشد. لذا قَوَّامِین یعنی کسانی که در قیام برای خواستههای خداوند از آنان و شتاب برای انجام این کارها شدیداً اهتمام داشته و بسیار جدی هستند ...
حضرت مهدی علیهالسلام در ضمن نامهای به نائبشان محمد بن عثمان فرمودند: «نحوه استفاده مردم از وجود من در زمان غیبتم، نظیر استفاده از آفتابى است که در پشت ابر پنهان شده باشد».
حضرت مهدی علیه السلام: «همانا ما از رعایت حال شما کوتاهى نمى کنیم و شما را از یاد نمى بریم؛ چراکه در غیر این صورت، سختیها و گرفتاریها بر شما فرود مى آیند و دشمنان شما را ریشه کن کرده و از بین مى برند».